İran'da 18 Haziran'da yapılacak 13. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışmak için adaylık başvurusunda bulunan 592 kişiden 585'inin veto edilmesi muhtelif çevrelerin tepkisine neden oldu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (DMTK) Başkanı ve Anayasayı Koruyucular Konseyi (AKK) Üyesi Ayetullah Sadık Laricani, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, AKK'nin aldığı veto veya onay kararlarının savunulamaz olduğunu belirtti.
Laricani ve Cihangiri’den tepki
AKK'de yaklaşık 20 yıldır görev yaptığını ve hiçbir dönemde bu kadar savunulamaz kararlar alınmadığını kaydeden Laricani, "Bu düzensizliğin nedeni güvenlik kurumlarının asılsız raporlarla AKK'ye karar aldırmasıdır" ifadelerini kullandı.
Adaylık başvurusu reddedilen reformist isimlerden Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri de söz konusu vetoların sosyal ve siyasi sonuçlarından AKK'nin sorumlu olacağına işaret ederek, "Adaylığa uygun birçok kişinin veto edilmesi, seçimlere geniş katılım ve adil rekabetin önünde ciddi bir tehdittir" değerlendirmesinde bulundu.
Muhafazakarların adayı İbrahim Reisi de AKK'nin kararlarını eleştirerek, adaylığı onaylanan kişilerin açıklanmasından sonra seçimlerin daha rekabetçi bir ortamda geçmesi için görüşmelerde bulunduğunu söyledi.
Veto edilen adaylardan Mahmud Ahmedinejad'a yakınlığıyla bilinen İran Meclisi Tebriz Milletvekili Ahmed Ali Rıza Beygi, ülke lideri Ali Hamaney'e "kararların yeniden gözden geçirilmesi için talimat vermesi" çağrısında bulundu.
Muhafazakar 7 isim onay aldı
İran devlet televizyonuna göre, adayların rejime bağlılığı ile siyasi, ahlaki ve dini sabıkalarını inceleyen AKK; muhafazakar kimlikleriyle bilinen Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi, eski Devrim Muhafızları Ordusu Genel Komutanı ve Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Genel Sekreteri Muhsin Rızai, eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili, Milletvekili Emir Hüseyin Kadızade Haşimi ve eski Milletvekili Ali Rıza Zakani'ye adaylık izni verdi.
Reformist kimliğiyle tanınan isimlerden ise eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve eski İsfahan Valisi Muhsin Mihralizade ile Merkez Bankası Başkanı Abdunnasır Himmeti'nin adaylıkları onaylandı.
Reformistlerin önde gelen adayları reddedildi
AKK'den yapılan açıklamayla, ılımlı muhafazakar eski Meclis Başkanı Ali Laricani, eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile reformistlerin adaylarından Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri, eski İran Meclisi Milletvekili Mesud Pizişkiyan ve Mustafa Taczade'nin adaylık başvuruları resmen reddedilmiş oldu.
Reformistler daha önce yaptıkları açıklamada kendi adaylarının AKK tarafından onaylanmaması durumunda seçimlere katılmayacaklarını duyurmuştu.
Ülkede Cumhurbaşkanlığı seçimiyle eş zamanlı olarak il, ilçe ve kasabalarda şehir yönetim konseyi seçimleri de yapılacak.
Taczade: Yıkıcı etkileri olacak
Reformist siyasetçi Mustafa Taczade, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışmak için yaptığı adaylık başvurusunu reddeden Anayasayı Koruyucular Konseyini (AKK) eleştirerek, "İran liderine yıkıcı gelişmeler konusunda uyarıda bulunuyorum" dedi.
AKK'nin kendisiyle birlikte 585 kişinin Cumhurbaşkanlığı seçimleri için adaylık başvurusunu veto etmesine tepki gösteren Taczade, yaptığı yazılı açıklamada, "AKK beni ve tanınan birçok kişiyi yasal olan adaylık hakkından mahrum etti. AKK, seçimleri yasalara aykırı ve anlamsız bir hale getirdi. Vetolar yasa dışıdır" ifadelerini kullandı.
Seçimlerin artık atamaya dönüştüğünü savunan Taczade, şunları kaydetti:
"Kışla partisinin yürüttüğü seçim mühendisliğine karşı elimden geldiği kadar mücadele edeceğim. Halktan aldıkları maaşla görevi Anayasa'yı korumak olan AKK, halkın hukukunu çiğniyor"
İran'ın önceki rejim gibi tek bir kişi tarafından yönetilmemesi ve tek sesli olmaması için aday olduğunu belirten Taczade, şunları kaydetti:
"Devletin görevi emperyalizmle mücadele adı altında eleştiride bulunanları ve muhalifleri haklarından mahrum bırakmak, itiraz edenleri bastırmak değildir. İran liderine yıkıcı gelişmeler konusunda uyarıda bulunuyorum. Ancak ben barışçıl yöntemleri kesinlikle terk etmeyeceğim"
Dini lider Hamaney'e çağrı
İran lideri Ali Hamaney'e çağrıda bulunan Taczade "Bedel ödeme pahasına İran liderinin ve mensuplarının yanlışlarını dile getireceğiz. Rehber (Hamaney), kalıcı güvenlik ve istikrar istiyorsa halkın taleplerine saygı göstermeli. İran'ı İslam Cumhuriyeti'nden, işlerin düzelmesini reformistlerin iktidara gelmesinden, seçim mekanizmasını da tek tek adaylardan daha önemli görüyorum. Rehberin yaptığı atamaların benim oyuma ihtiyacı yok" görüşlerini paylaştı.
AA, Independent Türkçe
