Sigara içenlerin Kovid-19'a yakalanma riskinin içmeyenlere kıyasla yüzde 23 daha az olduğunu öne süren bir makale, yayımlandığı bilimsel dergi tarafından geri çekildi. Çünkü makalenin bazı yazarlarının, tütün endüstrisiyle finansal bağları olduğu ortaya çıktı.

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre (DSÖ), sigara içmek akciğer fonksiyonlarına zarar veriyor. Bu nedenle koronavirüsler de dahil olmak üzere solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanan sigara kullanıcılarında şiddetli belirtiler görülme riski artıyor. Uzmanlar, Kovid-19'un da öncelikle akciğerlere saldıran bulaşıcı bir hastalık olduğunu vurguluyor.

Öte yandan Temmuz 2020'de hakemli bilimsel dergi European Respiratory Journal'da yayımlanan bir makale, Kovid nedeniyle hastaneye yatırılan hastalarda "halihazırda devam eden sigara kullanımının olumsuz sonuçla ilişkili olmadığını" ve sigara içenlerin virüsü kapma riskinin önemli ölçüde daha düşük olduğunu öne sürmüştü. 

Yunanistan'daki Piraeus Üniversitesi ve ABD'deki Utah Üniversitesi'nden araştırmacıların hazırladığı bu makale, bazı anaakım medya kuruluşlarında da yer bulmuştu.

Ancak European Respiratory Journal'ın son sayısında makalenin geri çekildiği aktarıldı. Konuyla ilgili bildirimde, "Yazarlardan ikisinin, makalenin kabul edildiği sırada olası çıkar çatışmasını bildirmediği, editörlerin dikkatine sunuldu" ifadeleri yer aldı.

Makalenin yazarlardan José M. Mier, o dönemde tütün endüstrisine tütünün zararının azaltılmasıyla ilgili danışmanlık veriyordu. Diğer yazar Konstantinos Poulas da Yunan sivil toplum kuruluşu NGO NOSMOKE'da başaraştırmacıydı. Bu da yine tütün endüstrisi tarafından finanse edilen Dumansız Bir Dünya Vakfı'nın fonladığı bir araştırma merkezidir.

The Guardian'ın aktardığına göre Yunanistan merkezli NOSMOKE, elektronik sigara ürünleri geliştiren ve tütün endüstrisi aracılığıyla e-sigara araştırmalarını teşvik eden bir kuruluş. Mier, Poulas ve makalenin diğer yazarları ise bu "çıkar çatışmalarına" dair hiçbir bilgi vermemişti.

Öte yandan makalenin yazarlarından Konstantinos Farsalinos, Retraction Watch isimli internet sitesine yaptığı açıklamada bu çıkar çatışmalarının "araştırmanın ana hedefleriyle ilgili olmadığını" söyledi.

Ayrıca tüm bulguların bağımsız olarak doğrulanabilmesi için tüm veri setini ve istatistiksel bilgileri halka açmayı önerdim ama editörler reddetti. Teklifimin geri çekme bildiriminde aktarılmasını istedim ama editörler bunu da reddetti. Makalenin haksız yere geri çekildiğini düşünüyorum.

Avustralya merkezli, kullanıcıların sigarayı bırakmasını hedefleyen yardım kuruluşu Quit Victoria'nın yöneticisi Dr. Sarah White ise makalenin geri çekilmesinin doğru bir hamle olduğunu ifade etti.

Sigara içenlerin Kovid'e yakalanma ihtimalinin düşük olduğunu doğrulayacak güçlü bir kanıt bulunmadığını savunan Dr. White, sözlerini şöyle sürdürdü:

Okurların, yazarların bazı olası veya fiili çıkar çatışması içinde bulunduğunu veya gerçekten bu sektörün içinde olup olmadıklarını bilmesi gerekiyor.

Independent Türkçe, The Guardian, Reaction Watch

Derleyen: Çağla Üren