"İYİ Parti Genel Başkanı Sayın Meral Akşener ve HDP Eş Genel Başkanı Sayın Pervin Buldan'ın nezdinde tüm kadın siyasetçilerin ve Türkiye genelindeki kadın belediye başkanı mevkidaşlarımın 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü kutlarım." 

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun 3 gün önce attığı bu tweet hala tartışılıyor. 

Tartışılmaya da devam edecek gibi. Çünkü İmamoğlu'nun, bu paylaşımıyla cumhurbaşkanlığı adaylığı için kendine rakip gördüğü Meral Akşener ile ayrışmak için Kürt seçmene bilinçli mesaj verdiği belirtiliyor. 

Zaten son dönemlerde siyasetteki birçok mesele dönüp dolaşıp Kürt seçmenin olası bir seçimde tavrını kimden yana koyacağı konusuna geliyor. 

31 Mart Yerel Seçimleri'nde görüldüğü üzere artık ittifak sisteminde en belirleyici kitle Kürtler. 

Kürtlerin desteğini alan mazbatasına kavuştu

Kürtlerin destek verdiği kim olduysa mazbatasını cebine koyup koltuğuna oturdu.

Bundan hareketle özellikle cumhurbaşkanı seçiminde Kürt seçmenin kilit rol oynayacağı aşikar.

Bu durumun en çok AK Parti ve açıklamalarla adaylığı kesinlik kazanan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı etkiyeceği kesin. 

AK Parti'nin, Kürt seçmenin yoğunlukta yaşadığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde HDP'nin ardından geliyor. 

Bu durum değişebileceği konuşulmaya başlandı. Sadece bu değil, öteden beri dillendirilen "Kürt seçmen CHP ve milliyetçi adaylara oy vermez" yargısı da değişebilir. 

"Milliyetçi" görülen Akşener'e oy verecek bir kitle oluşuyor

Artık Kürt seçmenin, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş'a dahi oy verebileceği dile getirilir oldu. 

Gerekçe ise sosyolojinin değişmiş olması. Kürt seçmen kendi sorunlarını görmezden gelmeyen milliyetçi siyasetçilere artık soğuk bakmamaya başladı. 

Geçmişte "Kürdistan" ifadesi kullanan ve sorunu kendi problemi olarak görüp çözme sözü veren Erdoğan'a oy verdiği gibi yeni aday ve partilere yönelebilir. 

Bu nedenle İmamoğlu'nun attığı tweet Kürtlerde beğeni ve takdir toplarken milliyetçilerden tepki görüyor. Ayrıca cumhurbaşkanlığı seçiminde İmamoğlu ve Akşener'in rakip olabileceği iddiası da göz ardı edilmemesi gereken bir detay. 

Gözü kapalı parti liderlerinin her şeyini savunan "trollerin" yanı sıra artık iktidara yakın yazarların da dile getirdiği "değişen sosyoloji" ile birlikte Kürt seçmenin olası seçimde nasıl tavır ortaya koyabileceğini bölgeyi bilenlere sorduk. 

"Yerel seçimlerde ortaya çıkan sonuç önemli bir işarettir" 

Diyarbakır Dicle Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Rüstem Erkan, anketlerin seçmen eğilimi hakkında bazı ipuçları verdiğini söyledi. 

Kürt seçmenler için öncelikle cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerini birbirinden ayırmak gerektiğini hatırlatan Erkan, "HDP seçmeni, cumhurbaşkanlığı seçiminde kendi adayının kazanma şansının olmadığını bildiği için burada başka partilerin adaylarına yönelecek. Bu kaçınılmaz bir sonuçtur. Ama milletvekili seçiminde HDP seçmeni büyük ölçüde yine kendi partisine oy verecek" dedi. 

Rüstem Erkan / Fotoğraf: Independent Türkçe

Milletvekili seçiminde HDP'den oy alma çabasında olan partilerin beklentilerinin altında oy alacağını ifade eden Erkan, "Cumhurbaşkanlığı seçiminde HDP seçmeni kitlesel olarak büyük ölçüde kendi adayına oy verdi. Bundan sonraki seçimde HDP bir aday gösterse de Kürt seçmen kendi adayından çok kendine yakın gördüğü adaya yönelecektir. Yerel seçimlerde ortaya çıkan sonuç aslında önemli bir işarettir" ifadelerini kullandı.

CHP'nin gösterdiği adayların niteliğinin çok önemli olduğunu Mansur Yavaş veya Ekrem İmamoğlu arasında bir tercih yapmak durumunda kalacak Kürtlerin İmamoğlu'nun destekleyecekleri görüşünde olduğunu aktaran Erkan, "Mevcut iktidar adayının karşısında hangi aday güçlü görülüyorsa ona doğru bir yöneliş olur. Bundan sonraki seçimlerde Kürt seçmenin Kürt siyasetinin önemli figürlerinin yönlendirmesinden daha bağımsız davranacağı görülmektedir" diye konuştu. 

"İnsan hak ve özgürlükleri belirleyici olacak"

"Kürt siyasi aktörleri ne tür açıklamalar yaparlarsa yapsın, Kürt seçmende bir bağımsız hareket etme eğilimi ortaya çıkacak gibi görünüyor" diyen Sosyolog Prof. Dr. Rüstem Erkan şunları kaydetti: 

"Her seçim döneminde 5-6 milyon yeni seçmen kitlesi ortaya çıkıyor. Bu Kürtlerdeki genç nüfusun yüksek olmasından dolayı Kürt seçmen içerisindeki genç seçmen oranı daha yüksek. Bu genç seçmenin davranış biçimi belli bir ölçüde Kürt sorunundan bağımsız hareket edecek. Bölge belli ölçülerde sürprizlere açık ve bu anlamda da partilerin politikalarını buna göre belirlemeleri gerekir diye düşünüyorum. Yani sadece Kürt kimliği ve benzer konular üzerinden hedeflediği oy oranlarına ulaşamayacak. Özellikle ekonomi, demokrasi ve insan hakları gibi konular çok belirleyici olacaktır." 

Ertan Aksoy / Fotoğraf: Ertan Aksoy arşivi

"Önümüzdeki dönem Kürt seçmen daha fazla CHP'ye ilgi gösterecek"

Aksoy Kamuoyu Araştırma Şirketi ve Sosyal Demokrasi Vakfı Başkanı Ertan Aksoy, özellikle Ekrem İmamoğlu ismi üzerinde bir uzlaşı olabileceğini belirtti. 

Değişen sosyolojiden ötürü Mansur Yavaş'a da anlamlı bir eğilim olduğuna dikkati çeken Aksoy, "Ama bu eğilim bugün tartışılan siyaset için geçerli, genele dair bunu söylemek için henüz erken" yorumunda bulundu.

Bölgede CHP'ye ilişkin algının da değişmeye başladığını ifade eden Aksoy, sözlerini şöyle sürdürdü: 

"Son döneme ilişkin elimde yapılmış bir çalışma yok. Ama bir kere şu açıdan çok önemli, diyalog mekanizması açık. CHP de eskisi gibi daha fazla inancı veya kimliği tartışmak yerine daha çok üretim ve bölüşüm tartışması odaklanmış durumda. Bölgede birinci derecede yoksul kesim olmak üzere onların da sözcülüğünü üstlenmiş oluyor. Bu dönemde CHP'nin sosyal demokrat kimliği ile baskın olması, özgürlükler, katılımcı yönetim konusunda daha fazla arayışı olan Kürt seçmende de bir miktar karşılık buluyor. Önümüzdeki dönemde Kürt seçmenin CHP'ye daha fazla ilgi göstereceğine inanıyorum." 

"Algı değişmeye başladı" 

"Bölge baz alındığında Kürt seçmenin yarısı HDP'ye diğer yarısı da AK Parti'ye oy verirdi" hatırlatmasında bulunan Doğu ve Güneydoğu Sanayici ve İş Adamları Dernekleri Federasyonu (DOGÜNSİFED) Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu ise bu algının değişime uğradığını görüşünde. 

Değişimin çözüm süreci sonrası siyasette meydana gelen savrulmalardan kaynaklandığını söyleyen Bedirhanoğlu, "AK Parti ile HDP süreci birlikte götürürken birden savruldular. AK Parti MHP ile koalisyon yaptı ve HDP de metropollerde CHP'nin adaylarına destek verdi" ifadelerini kullandı. 

Şah İsmail Bedirhanoğlu / Fotoğraf: Independent Türkçe

"Kürtlere yönelik sert politikalar etkili oldu" 

Metropollerdeki HDP seçmenin bir kısmının CHP'ye yakın durmaya başladığını dile getiren Bedirhanoğlu, "Bunda AK Parti'nin önemli politik figürlerinin Kürtlere yönelik sert tutumları ve izlediği politikalar etkili oldu" değerlendirmesinde bulundu.

Bedirhanoğlu, "Şu an Kürt seçmenin bir kısmının İmamoğlu'na oy verme eğilimde olduğunu söyleyebiliriz. Akşener bile aday olursa belli bir oy alır. Şu an CHP'ye sempati yüksek ama bu oy meselesine geldiğinde bir HDP'li ‘Seçimde oyumu CHP'ye vereceğim' demez. Sol ve sosyal demokrat olduğu varsayılan Kürt seçmen HDP'de kümelenmiş. Ama bu önümüzde dönemlerde CHP'nin bölgede oy oranının artmayacağı anlamına gelmez. Yükselebilir ama yüksek oranda artmaz" şeklinde konuştu. 

"Bölgede AK Parti'ye yeni rakip çıktı"

"AK Parti açısından dramatik bir durum var" diyen işadamı İsmail Şah Bedirhanoğlu sözlerini şöyle tamamladı: 

"AK Parti'nin bölgedeki siyasi rakibi HDP idi. Ama AK Parti için bir siyasi rakip daha ortaya çıktı. Kürt meselesine daha duyarlı olan DEVA Partisi bölgede çok iyi örgütlendiğini görüyoruz. Özellikle geçmişte AK Parti'de görev almış ve bir anlamda partiyi bugünlere taşımış Kürt entelektüel ve muhafazakar çevrenin önemli bir kesimi DEVA'da yer alıyor. Bu Diyarbakır, Mardin, Batman ve Van gibi bölge illerinin birçoğunda böyle bir durum söz konusu. Kamuoyu yoklamalarında çok düşük çıksa da gözlemlerime göre AK Parti'ye oy vermiş sağ-muhafazakar seçmenin yaklaşık yüzde 35-40'nın DEVA Partisi'ne oy vereceğini öngörüyorum."