Türkiye'nin en önemli bilim insanlarından biriydi. Lepra yani halk arasındaki adıyla cüzzam üzerine yaptığı çalışmalarla dünya çapında tanınıyordu. Sayısız kız çocuğunun okulla buluşmasını sağlayan, köy köy dolaşıp çocukları eğitime kazandıran Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Türkan Saylan, tam 10 yıl önce bugün hayatını kaybetti.
Prof. Dr. Türkan Saylan ölümünün 10. yılında anıldı.
Saylan’ın Zincirlikuyu Mezarlığı'nda bulunan kabrindeki anma törenine Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) üyeleri, sevenleri ve öğrenciler katıldı.
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği de, “Rahat uyu sevgili Türkan Hoca” başlıklı bir yazı yayınladı.
“10 yıldır yüzünü görmesek de düşüncelerini, duygularını biliyor, anlıyor; yapmak istediklerini yapmayı kararlılıkla sürdürüyoruz” sözleriyle başlayan yazı şöyle:
“Bulanık, tipili, fırtınalı, karanlık dönemlerde; yol bulmanın, iz seçmenin, aydınlığa çıkmanın olanaksız sanıldığı dönemlerde; çoğunluk bir kısırdöngü içindedir. Çoğunluk, el yordamıyla ‘el’ yardımıyla karanlıktan sıyrılacağını sanır. Tutunacak dal arar. Böyle dönemlerde insanların yazgılarını değiştiren, yarınlarını aydınlatan, toplumu bütünüyle kavrayıp köklü bir değişmeye, gelişmeye, yeni bir yapıya iten insanlar çıkar ortaya. Bir büyük geleceğin kapısını aralayan bu insanlar, ölümsüzleşir; çünkü onlar, amaca ulaşacağı süreçte neyi, ne zaman, nasıl yapabileceğini en iyi hesaplayan, tasarlayan ve yaşamı boyunca inanç ve güvenini her geçen gün biraz daha önderliğinde yoğunlaştıran kişilerdir.”
Elbette Türkan Saylan bu kişilerdendir. Geri kalmışlığı, sömürüyü, bağımlılığı kırma; toplumu tümüyle geliştirme, çağdaşlaştırma ve demokratikleştirme amacına odaklanarak yaşamıştır ömrünce. Yaratıcıdır, üretkendir, yaptığı her şeyi sürekli kılmıştır.
— ÇYDD-Çağdaş Yaşam (@CagdasYasamDD) 17 Mayıs 2019
13 Nisan 2009’da Türkan Hocanın evine ve ÇYDD’nin 81 noktasına düşen bir çeşit bombaydı aslında. ÇYDD “hiçbir iyiliği cezasız bırakmayan” zorbalara inat, tam da Türkan Hocanın istediği gibi yerinde kaldı, alanı bombaların yıkıntılarına terk etmedi.
— ÇYDD-Çağdaş Yaşam (@CagdasYasamDD) 17 Mayıs 2019
Hani “Ne ektiysen onu biçersin!" derler ya…
— ÇYDD-Çağdaş Yaşam (@CagdasYasamDD) 17 Mayıs 2019
Sevgi ekti Türkan Saylan…
Sevgi ektiği topraklarda sevgiye açan çiçekler bitti.
Onu sonsuzluğa uğurlayalı 10 yıl oldu.
10 yıldır yüzünü görmesek de düşüncelerini, duygularını biliyor, anlıyor; yapmak istediklerini yapmayı kararlılıkla sürdürüyoruz.
— ÇYDD-Çağdaş Yaşam (@CagdasYasamDD) 17 Mayıs 2019
Her şey güzel olacak!
Rahat uyu Sevgili Türkan Hoca!
13 Nisan 2009'da Ergenekon kapsamında başlatılan operasyonda Türkan Saylan'ın evi ve başkanlık ettiği ÇYDD'nin çeşitli merkezlerinde aramalar yapılmış, bazı ÇYDD yöneticileri göz altına alınmış, birçok bilgisayar ve belgeye de el konulmuştu. Saylan o dönemde kanserle mücadele ediyordu.
Prof. Saylan, evinde yapılan aramadan bir ay sonra, 18 Mayıs 2009'da 74 yaşındayken uzun süre mücadele ettiği meme kanseri nedeniyle hayatını kaybetmişti.
Türkan Saylan kimdir?
1963’te İstanbul Tıp Fakültesini bitiren Saylan, 1964-1968 yılları arasında SSK Nişantaşı Hastanesi’nden Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanlığını aldı.
Türkan Saylan, 1968 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı’nda Başasistanlığa başladı. 1971’de İngiliz Kültür Heyeti’nden burs alarak İngiltere'ye gitti. 1974'de Fransa’da ve 1976’da da İngiltere’de bazı çalışmalar yaptı. 1972’de doçent olan Saylan, 1977’de profesör oldu.
Saylan, 1982–1987 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Başkanlığı’na, 1981–2001 yılları arasında da İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Lepra Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü’ne geldi. 1990’da oluşturulan “İÜ Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi”nin kuruluşunda da görev alan Saylan, 1996’ya kadar müdür yardımcılığı ile Kadın Sağlığı derslerinin koordinatörlüğünü yaptı.
2002 yılına kadar Dermatoloji Kliniği öğretim üyesi olarak çalışan Saylan 13 Aralık 2002'de emekli oldu.
ÇYDD’nin kurucuları arasında olan Saylan, uzun bir süre deneğin genel başkanlığını yürüttü. Bu sırada özellikke kız çocuklarının okumlarına yönelik büyük çaba sarfetti.
Cüzzam hastalığıyla mücadele kapsamında hastaların durumu ile ilgili toplumsal farkındalık yaratmak için önemli çalışmalar yaptı.
1986'da Hindistan'da verilen "Uluslararası Gandhi Ödülü"nü alan Saylan, 2006 yılına kadar Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) cüzzam konusunda danışmanlığını üstlendi.
Prof. Dr. Saylan’ın toplam 440 yayını bulunurken, bu yayınlarından 50'si yabancı dergilerde yayımlandı. Saylan’ın bunların dışında çok sayıda makalesi de bulunuyor.
Independent Türkçe / Ajanslar