Sohbet uygulaması WhatsApp'ın, 4 Ocak'ta yeni kullanım koşulları ve gizlilik ilkelerini yayımlamasıyla kişisel verilerin gizliliğine dair tartışmalar bir kez daha gündeme geldi.

Kişisel veri, kimlik numarasından banka hesap bilgilerine, parmak izinden sağlık bilgilerine kadar bir kişiye ait geniş kapsamdaki veriyi nitelendiren bir kavram.

Özel hayatın gizliliği ilkesi çerçevesinde değerlendirilen kişisel verilerin korunması, aslında özel hayat ve mahremiyeti korumakla eşdeğerde. Dolayısıyla kişisel verilerin ihlaline dair her türlü eylemin, özel hayata yönelik müdahale niteliğinde olduğu söylenebilir.

WhatsApp'ın gizlilik politikasında gittiği değişikliğe tepkiler de bu anlayış temelinde şekilleniyor.

WhatsApp, kullanıcının güncellenen ilkeleri kabul etmesi durumunda verilerinin Facebook'la paylaşılacağını belirtti. İlk açıklamada değişikliği 8 Şubat'a kadar kabul etmeyen kişilerin uygulamayı kullanamayacğı belirtilmişti fakat tepkilerin üzerine şirket bu tarihi 15 Mayıs'a erteledi.

2014'te Facebook'un satın aldığı WhatsApp, 2016'da uçtan uca şifreleme teknolojisi olarak bilinen güvenlik sistemini kullanmaya başladı. Sistemin temel özelliği, içeriklerin yalnızca gönderici ve alıcı tarafından okunabilmesini sağlayıp, üçüncü tarafların bunlara erişimini engellemek.

Öte yandan, WhatsApp'ın kullanım koşulları ve gizlilik ilkelerindeki değişiklikle yepyeni bir uygulamaya geçtiğini söylemek zor. Wired'da yer alan haberde de belirtildiği gibi aslında şirket, 2016'dan beri Facebook'la veri paylaşımı yapıyor.

25 Ağustos 2016'da WhatsApp'ın yayımladığı gizlilik ilkesi metninde, Facebook'la bilgi paylaşımı açıkça şöyle ifade edilmişti:

Facebook şirketler ailesinin bir parçası olan WhatsApp, bu şirketler ailesinden bilgi alır ve bu şirketlerle bilgi paylaşır. Hizmetlerimizin ve bu şirketlerin sunduğu olanakların yürütülmesi, sunulması, iyileştirilmesi, anlaşılması, özelleştirilmesi, desteklenmesi ve pazarlanması amacıyla bu şirketlerden aldığımız bilgileri kullanabiliriz ve bu şirketler de bizim onlarla paylaştığımız bilgileri kullanabilirler.

Aynı metinde veri paylaşımıyla ilgili kullanıcılara bir seçenek de sunulmuştu:

Eğer mevcut bir kullanıcıysanız, Facebook reklam ve ürünleriyle ilgili deneyiminizin iyileştirilmesi amacıyla WhatsApp hesap bilgilerinizin Facebook'la paylaşılmamasını seçebilirsiniz.

Bir aylık süre tanınan bu seçenek kapsamında paylaşıma izin vermeyen kişilerin verileri üçüncü taraflara iletilmemişti. Ancak tanınan süre içerisinde kararını belirtmeyen tüm kullanıcılar veri paylaşımını kabul etmiş sayıldı. Bu tarihten sonra uygulamayı kullanmaya başlayan en az 1 milyar kişi de veri paylaşımını onayladıklarının ön kabulüyle WhatsApp'a giriş yapabildi.

Bu soruya nasıl yanıt verdiğinizi hatırlamıyorsanız, öğrenmek için uygulama üzerinden hesabınızın raporunu talep edebilirsiniz.

Kısacası, 4 Ocak'taki değişiklikle uzun süredir mevcut bir uygulama açık şekilde resmileştirildi.

Durum böyle olsa bile, WhatsApp'ın açıkladığı güncelleme büyük tepki topladı ve çoğu kişiyi alternatif sohbet uygulamaları aramaya yönlendirdi.

Türkiye'de seçenekler arasında değerlendirilen 4 uygulamanın temel özellikleriyse şöyle:

BiP

Yerli sohbet uygulaması BiP, Turkcell grup şirketi olan Hollanda merkezli Lifecell Ventrues tarafından yönetiliyor.

BiP'in gizlilik politikasında uygulamayı kullananlardan birtakım bilgilerin toplanıp paylaşıldığı belirtiliyor.

Bu kapsamda kişinin kimlik ve iletişim bilgileri başta olmak üzere favoriler, konum, ödeme, cihaz, trafik, yedekleme ve adres defteri verileri uygulama tarafından toplanıyor.

Gizlilik politikasında bu bilgilerin "Avrupa Birliği (AB) veya Avrupa Ekonomik Bölgesi (AEB) dışındaki ülkeler dâhil olmak üzere kullanıcıların bulunduğu yetki alanı dışındaki ülkelere" aktarılıp burada saklanabileceği de belirtiliyor. 

Bunlara ek olarak şirket BiP'in uçtan uca şifleme özelliği sunduğunu da belirtiyor. Fakat yazılım kodları kapalı olduğu için şifreleme detayları tam olarak bilinmiyor.

Hem kapalı yazılım kodları hem de Türkiye dışındaki üçüncü kişilerle bilgi paylaşımı nedeniyle uygulama kişisel verilerin güvenliği konusunda şüphe uyandırıyor.

Telegram

Rus girişimci kardeşler Nikolai Durov ve Pavel Durov tarafından 2013'te piyasaya sürülen Telegram'ın şu anki merkezi Dubai'de.

"Bugüne kadar, hükümetler de dahil olmak üzere üçüncü taraflara 0 bayt kullanıcı verisi açıkladık" diyen uygulamada uçtan uca şifreleme özelliği normal mesajlaşmalarda varsayılan seçenek olarak sunulmuyor.

Bu güvenlik özelliğinden yararlanmak isteyenler "gizli sohbet" seçeneğini kullanmak zorunda.

Telegram'ın açıklamasına göre gizli sohbetlerdeki mesajlaşmalar sunucularda hiçbir iz bırakmıyor. Ayrıca "kendi kendini silen" mesaj özelliğiyle gönderiler her iki tarafın ekranından da belirli bir süre sonra silinebiliyor.

Uygulama gizli sohbetlerde kendi şifreleme protokolü olan MTProto'yu kullanıyor. Fakat sistemin kaynak kodu kapalı olduğundan güvenilirliğine dair net bir bilgi edinmek zor.  

23 Aralık'ta Pavel Durov, Telegram üzerindeki paylaşımında uygulamanın hiçbir zaman reklam almayacağı ve şirketin WhatsApp gibi başkasına satılmayacağını yazmıştı.

Uygulama için masrafları kendi servetinden ödediğini belirten Durov, iş amaçlı eklenecek bazı özellikler haricinde programın her zaman ücretsiz kalacağını da temin etmişti.

Yaklaşık 500 milyon kişinin kullandığı Telegram, WhatsApp'a kıyasla daha güvenli olsa bile, şifreleme sistemine dair bilinmeyen noktalar nedeniyle kafalarda soru işareti uyandırıyor.

Signal

Signal, WhatsApp'a alternatif olarak güvenlik açısından en popüler seçeneklerden biri.

SpaceX ve Tesla'nın kurucusu Elon Musk, "Signal'i kullanın" diye bir tweet atarak uygulamaya destek vermişti.
 

Musk'ın ardından Twitter CEO'su Jack Dorsey de programı takipçilerine önermişti.
 

Signal, Moxie Marlinspike olarak da bilinen kriptograf Matthew Rosenfeld'le WhatsApp'ın ortak kurucu ve eski CEO'su Brian Action tarafından 2014'te piyasaya sürüldü.

Uygulamayı dünya çapında en az 10 milyon kişi kullanıyor.

ABD merkezli Signal'i güvenlik açısından öne çıkaran özelliklerden biri, mesaj ve aramaların yanı sıra meta verilerin de şifrelemesi. Verilerin yedeklenmesi varsayılan ayarlarda kapalı olsa bile, özellik aktif hale getirildiğinde bilgiler yalnızca uygulamanın kullanıldığı cihazda saklandığı için başka hiçbir sunucuda depolanmıyor.

Ayrıca "sealed sender" adlı güvenlik protokolü sayesinde mesajlaşma ve aramaların kimler arasında yapıldığı ya da içeriğine ilişkin şirket dahil kimse bilgi sahibi olamıyor.

Programda kullanılan güvenlik sistemi açık kaynak kodlu olduğu için sağlamlığı herkes tarafından rahatça denetlenebiliyor. 

Uçtan uca şifreleme özelliğinin bulunduğu yazılımda depolanan tek bilgi hesap açma ve uygulamayı son kullanma tarihleri. Bunun dışında hiç kimsenin, Signal çalışanları da dahil, herhangi bir bilgiye ulaşılmasına izin verilmiyor.

Program kar amacı gütmeyen kuruluş Signal Teknoloji Vakfı ve Basın Özgürlüğü Vakfı tarafından fonlanıyor.

Kullanıcıdan telefon numarası dışında bir bilgi istemeyen Signal, güvenlik açısından en uygun seçeneklerden biri olarak değerlendiriliyor.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 2/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 3/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 4/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 5/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 6/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 7/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 8/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 9/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 10/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 11/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 12/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 13/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 14/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 15/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 16/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 17/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 18/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 19/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 20/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 21/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 22/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 23/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 24/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 25/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 26/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 27/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 28/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 29/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 30/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

Öte yandan, Signal ve WhatsApp gibi uygulamaların temelini oluşturan uçtan uca şifreleme sisteminin ne ölçüde bağımsız olduğuysa tartışmaya açık bir konu.

Bu şifreleme sistemi, ABD yönetimine bağlı Open Technology Fund'ın (OTF) finansal destek sağladığı Open Whisper Systems (OWS) programı kapsamında geliştirildi. OSW ise 2018'de Rosenfeld ve Action tarafından dönüştürülerek Signal Vakfı adı altında iş yapmaya başladı.

OTF, 2019'da "tamamıyla bağımsız" hale geldiklerini belirtse de ilk başta Radio Free Asia bünyesinde bir pilot program olarak yer alıyordu. Ayrıca OTF, OWS'ye 2 milyon 955 bin dolar (yaklaşık 22 milyon TL) fon vermişti.

Sistemin ABD menşeli olması, bazı kesimlerde Signal ve WhatsApp'ın sunduğu veri gizliliği ve şifreleme sisteminin güvenilirliğine dair şüphe uyandırdı.

Dedi

Bilgi Teknoloji Kurumu'nun (BTK) sunduğu Dedi uygulamasında, arama ve mesajlaşmalar uçtan uca şifreleme yöntemiyle korunuyor.

Signal'in sisteminin temel alınarak hazırlandığı belirtilen Dedi'de kullanıcıların hiçbir verisinin kayıt altına alınmadığı, sunucularda sadece transfer amacıyla anlık olarak tutulduğu belirtiliyor.

"Türkiye'nin verisi Türkiye'de kalsın" sloganıyla piyasaya çıkan uygulamada veriler yurtdışına aktarılmıyor. Abonelik, mesajlaşma ve içerik sunucularının tamamı yurtiçinde yer alıyor.

Bu özellikleriyle Dedi, BiP'e kıyasla daha güvenli bir seçenek gibi görünüyor.

Ülke bazında kişisel veriler nasıl korunuyor?

İnternet sitelerinin denetimi ve kişisel verilerin korunması konusunda her ülke farklı bir politika uyguluyor.

Çin

Çin internet kullanımına yönelik en katı kısıtlama ve düzenlemeleri uygulayan ülkelerin başında.

Ülkede Facebook, Twitter ve WhatsApp gibi popüler sosyal medya uygulamalarına erişim yasak.

Birçok kişi VPN programları aracılığıyla yasaklı site ve uygulamalara erişmeye çalışıyor. Öte yandan Şi Cinping'in 2013'te başa geçmesiyle hükümet çoğu VPN sistemini de yavaşlatmaya veya doğrudan engellemeye başlamıştı.

Ülkedeki katı siber denetim nedeniyle uluslararası sosyal medya platformlarının yerli muadilleri kullanılıyor. Örneğin, WhatsApp yerine WeChat, Twitter yerine Sina Weibo, Google yerine Baidu, Facebook yetine QQ, YouTube yerine Youku sık kullanılan uygulamalar arasında.

Bu programlarsa hükümet tarafından sıkı şekilde kontrol ediliyor. Birçok sansür, erişim yasağı, içerik kaldırma ve gözetleme yöntemiyle Çin internet ve sosyal medya kontrolünü toplumsal denetim aracı olarak kullanıyor. 

Avrupa Birliği

Avrupa Birliği'nde (AB) internet ve sosyal medya uygulamalarına yönelik veri depolama ve kullanım şartları Genel Veri Koruma Düzenlemesi'yle (General Data Protection Regulation -GDPR) belirleniyor.

GDPR kapsamında AB vatandaşlarının verileri AB sınırları içinde tutuluyor ve istisnai durumlar haricinde kişinin onayı olmadan kimseyle paylaşılmıyor.

Kurallara uymayan şirketlereyse 20 milyon euroya (yaklaşık 179 milyon TL) kadar para cezası kesilebiliyor.

GDPR kapsamında getirilen ciddi şartlar nedeniyle WhatsApp da AB'de diğer ülkelere göre farklı hizmet şartları ve gizlilik politikaları uyguluyor.

ABD

ABD'de internet içeriklerinin düzenlemesi için 1996'da ABD eski başkanı Bill Clinton döneminde kabul edilen İletişim Uygunluk Yasası (Communications Deceny Act -CDA) son dönemde sık sık gündeme geldi.

Yasanın 230. maddesi kapsamında, sosyal medya şirketleri ve ağ sağlayıcıları "yayıncı" değil "dağıtımcı" olarak değerlendiriyor. Böylelikle şirketlere, üçüncü tarafların paylaşımları nedeniyle dava açılamıyor.

Twitter ve Facebook, ABD Başkanı Donald Trump'ın Kovid-19 pandemisi, 2020 ABD başkanlık seçimleri ve Siyahların Hayatı Önemlidir hareketiyle ilgili çeşitli paylaşımlarına uyarı etiketleri koymuş, bazı paylaşımları da kısıtlamıştı.

Trump ise 230. maddenin değiştirilmesi ve sosyal medya şirketlerine karşı hukuki yaptırım uygulanabilmesi için bir kararname imzalamıştı. Ne var ki kararnamenin onaylanması epey zor görünüyor.

Trump taraftarlarının geçen hafta ABD Kongresi'ne düzenlediği baskının ardından Facebook ve Twitter başkanın hesaplarını süresiz askıya aldı. 

Türkiye

Sosyal medya düzenlemesi olarak da bilinen 7253 sayılı "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 1 Ekim 2020 itibarıyla yürürlüğe girdi.

Kanun kapsamında günlük erişimi 1 milyondan fazla olan sosyal medya sağlayıcılarının temsilcilik açması zorunlu kılındı. Buna uymayan şirketlere de toplamda 30 milyon liraya kadar ceza verilebiliyor.

Ayrıca kişilik hakkı ihlali durumunda temsilciye başvuru yapılıyor, temsilciden 48 saat içinde gerekçeli cevap gelmemesi durumunda da şirkete 5 milyon lira ceza verilebiliyor.

Bunlara ek olarak ağ sağlayıcılarına reklam yasağı, bant daraltma, erişim engeli ve içerik kaldırılması gibi cezalar da uygulanabiliyor.

Türkiye'de kişisel veriler, Kişisel Verileri Koruma Kanunu'yla (KVKK) korunuyor.

KVKK'ya göre internet siteleri ve sosyal medya sağlayıcıları, kişisel verileri kullanıcıların izni olmadan toplayamıyor ya da yurtdışındaki kaynaklara aktaramıyor. Şirketler de kanun gereği kişisel verilerin güvenliği ve gizliliğini sağlamak için gerekli tedbirleri almakla yükümlü.

İnternette güvenliğinizi nasıl sağlayabilirsiniz? 

Tüm kanun, prosedür ve yaptırımlara rağmen internet ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle siber suçların da sayısı her geçen gün artıyor.

Sanal ortamda kişisel verilerinizi korumak için belirli önlemler alabilirsiniz.

E-mail adresinize gelen mail ve dosyaları antivirüs uygulamalarıyla kötü niyetli yazılımlara karşı denetleyebilirsiniz. İnternette sık kullandığınız, üye olduğunuz, kişisel veri ve kart bilgilerinizin bulunduğu sitelerdeki şifrelerinizi güçlendirebilirsiniz.

Sitelerin size sunduğu çerez seçeneklerini kabul etmeden önce iyice gözden geçirin. Bazı çerezler internet üzerindeki hareketlerinizin üçüncü kişiler tarafından takip edilmesine yol açabilir. Ayrıca sosyal medya hesaplarınızdan paylaştığınız bilgileri mümkün mertebe asgari düzeyde tutmaya çalışın.

Her şeye rağmen ne kadar önlem alınsa da dijital ayak izi bırakmadan internette bulunmanın imkansız olduğu aşikar. 

Farklı sohbet uygulamaları, yazılımlar, prosedürler ya da kanunlar kullanıcılara verileri üzerinde yalnızca sınırlı ölçüde kontrol imkanı sağlıyor.

ABD'li eski casus ve bilgisayar programcısı Edward Snowden, 2019'da Portekiz'in başkenti Lizbon'da düzenlenen Web Zirvesi'nde "Asıl sorun verilerin korunması değil toplanması" demişti.

Verilerin korunması ve düzenlenmesine yönelik uygulamalar, ilk başta kişilerden veri toplanmasının herhangi bir tehlike ya da tehdit oluşturmadığı ön kabulüne dayanıyor. 

Gündemden düşmeyen kişisel verilerin korunması ve özel hayata müdahale bağlamında sorunun bu daha temel boyutunu da gözden kaçırmamak gerekiyor.