Halley kuyruklu yıldızının bıraktığı parçalar 6 Mayıs’ta Dünya’nın yörüngesiyle kesişecek ve gökyüzünde bir saat boyunca meteor yağmuru gözlemlenebilecek. Dünya’dan çıplak gözle görülebilen tek kısa periyotlu kuyruklu yıldız olan Halley son olarak 1986’da dünyamızın yakınlarından geçmiş ve Türkiye dahil pek çok ülkede ilgi kaynağı olmuştu. Halley’in sistemimize yaklaşarak dünyamızı ziyaret edeceği en yakın tarih olarak 2062 yılı gösteriliyor. Ancak Halley’le bir göz teması için o kadar beklemenize gerek yok. 5 Mayıs Pazar’ı 6 Mayıs Pazartesi'ye bağlayan gece, geceyarısından sonra kuyruklu yıldızdan kopan parçaları kayan yıldızlar geçidi şeklinde seyredebilirsiniz.
2 bin yıldır gözlemleniyor
Halley’e ait gözlemler, Çinlilerin kayıtlarına göre M.Ö. 240’a kadar dayanıyor ve 2 bin yıldan uzun zamandan beri her yakın geçişte izleniyor. İngiliz astronom Edmond Halley’in gözlemlerine kadar kuyruklu yıldızların Güneş Sistemi içine geçici olarak uğradıkları sanılıyordu. Bunların düzenli yörüngeler üzerinde hareket ettiğini kimse ciddi olarak düşünmemişti.
Edmond Halley’in öngörüsü
Halley, Newton’un çekim kanunu ve gezegen yörüngelerini kullanarak bazı kuyruklu yıldızların yörüngelerini ilk kez hesapladı. Şu anda Halley olarak bildiğimiz kuyruklu yıldızın 1531-1607 yıllarında başkalarının gözlemlediği kuyruklu yıldızla aynı olabileceğini düşünerek bunun 1758-1759 yıllarında tekrar görüneceğine dair kehanette bulundu. Kendisi bunu görecek kadar yaşamasa da bu öngörünün tutmasıyla kuyruklu yıldıza onun adı verildi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Dünya'yı her 75-76 yılda bir defa ziyaret eden Halley, Dünya'ya en uzak olduğu noktada bizden 35 astronomik mesafe (AU) uzakta bulunuyor yani Dünya’yla Güneş arasındaki 150 milyon kilometrelik mesafenin 35 katı. Halley'in Güneş'e en yakın olduğu mesafe ise 0.57 AU olarak hesaplanıyor. Halley’in 1986’da geçişi sırasında peşinde sürüklediği meteorlardan birine sonda yerleştirilerek evrenle ilgili yeni bilgiler elde edilmişti.
Hah-Hah-Ha Halley ve Eurovision
Halley’in Dünyamıza son yakın geçişi olan 1986’da kuyruklu yıldız dünya çapında medyanın ilgi odağı olarak TV programlarını ve dergi kapaklarını süsledi. Diğer yandan kuyruklu yıldızın Türkiye için özel bir anlamı vardı. 1976’dan beri katıldığı Eurovision şarkı yarışmasını milli mesele haline getirse de neredeyse her yıl ancak son sıralarda yer alabilen Türkiye, 1986’daki yarışmaya sözleri İlhan İrem’e müziği Melih Kibar’a ait Klips ve Onlar’ın Halley adlı şarkısıyla katılarak 9. oldu. Sonradan pop yıldızı olan Seden Gürel ve Candan Erçetin de ilk kez bu şarkıyla tanınmıştı. O güne dek ilk 10 sıranın yanından bile geçemeyen Türkiye 9.'luğu büyük bir zafer olarak karşıladı ve hatta İnönü Stadı’nda dönemin başbakanı Turgut Özal’ın katıldığı bir kutlama düzenlendi. Kuyruklu yıldızın adı Türkiye’de bir bisküviye bile kondu.
İşte bu meşhur Halley’den kopan parçacıklar 6 Mayıs’ta gökyüzünde bir meteor yağmuru olarak yağacak. Seri yıldız kaymaları şeklinde gözlemlenebilecek bu doğa olayına tanık olmak isteyenler 5 Mayıs pazar gece yarısından şafak sökene kadar özellikle şehir ışıklarından uzak mekanlarda gökyüzünü seyredebilir.
© The Independent
© The Independentturkish