Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk Lirası cinsinden zorunluk karşılıklara ödenen faiz oranlarını, kredi büyümesi koşulu aranmaksızın 200 baz puan artırırken, döviz cinsi zorunlu karşılıklarda komisyonu yarı yarıya düşürdü.
Türkiye’de faaliyet gösteren yerli ya da yabancı tüm bankalara uygulanan zorunlu karşılık oranı, bankaların hesaplarında tuttukları mevduat miktarına göre Merkez Bankası’nda bulundurmaları gereken parayı belirliyor.
Söz konusu değişikliği internet sitesinin ilgili sayfalarında yaptığı güncelleme ile duyuran TCMB’nin kararıyla, TL zorunlu karşılıklara uygulanan faiz/nema oranı 16 Ekim'den geçerli yüzde 5'ten yüzde 7'ye yükseltildi.
TL zorunlu karşılıklara faiz, 6 Mart’taki zorunlu karşılık yükümlülük tarihinden itibaren belirlenen koşulları sağlayan reel kredi büyümesine sahip bankalara yüzde 9, diğer bankalara yüzde 2 uygulanacak. İlgili oranlar bir önceki uygulamada sırasıyla yüzde 7 ve yüzde 0’dı.
Döviz cinsinden zorunlu karşılıkların mevduat/katılım fonu yükümlülükleri için tutulması gereken tutara kadar olan kısmı üzerinden uygulanan komisyon oranlarını yarı yarıya düşürdü.
İlgili komisyon oranları 16 Ekim'den geçerli olmak üzere dolar için 0,025'ten 0,0125’e; dolar dışındaki dövizler için 0,0025'ten 0,00125'e düşürdüldü. TCMB ilgili düzenlemeyi bankalara talimat olarak da gönderdi.
TCMB'den edinilen bilgiye göre banka bankaların döviz cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıkların mevduat/katılım fonu yükümlülükleri için tutulması gereken tutara kadar olan kısmı üzerinden uygulanan komisyon oranlarını yarı yarıya düşürdü. Ayrıca, TL cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara ödenen faiz/nema oranlarına da, kredi büyümesi koşulu aranmaksızın, 200 baz puan artırdı.
TCMB kaynakları söz konusu düzenlemelerin son dönemde gerçekleşen normalleşme süreci kapsamındaki diğer adımları destekler nitelikte olduğunu belirterek, "Yabancı para zorunlu karşılıklarından alınan komisyonların azaltılması ve TL zorunlu karşılıklara ödenen faizlerin artırılması, bankacılık sisteminin aracılık maliyetlerini azaltacaktır. Bu değişiklikler, normalleşme döneminin amaçlarına uygun olarak, parasal aktarım mekanizmasını ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir" denildi.
Zorunlu karşılık oranı nedir?
Bir ülkede zorunlu karşılık oranı yüzde 10, bankanın mevduatları toplamı 100 lira ise, söz konusu banka mevduatının 10 lirasını Merkez Bankası’na bloke ediyor. Bu oran yüzde 30 olursa, Merkez Bankası’nda tutulacak miktar 30 liraya yükseliyor. Bu da bankanın elindeki mevduatı azaltıyor.
Zorunlu karşılıklar Türk Lirası ya da dolar, euro gibi yabancı para cinsinden tutulabiliyor.
Independent Türkçe, Reuters
