Neuralink, Tesla ve SpaceX gibi yankı uyandıran çalışmalara imza atan şirketlerin CEO’su Elon Musk’a göre gelecekte beyinleri doğrudan bilgisayarlara bağlamak mümkün olacak ancak sinirbilimciler bunun söylendiği kadar kolay olmadığını söylüyor.

Musk ve ekibi 28 Ağustos’ta Neuralink şirketi kapsamında beyinle makine arasında arayüz oluşturmak adına yapılan çalışmaları ve kaydedilen ilerlemeleri açıklamıştı. Ünlü CEO, Gertrude isimli domuzun beynine bozuk para büyüklüğünde bir çip takıldığını duyurmuştu. 

Bahsi geçen çiplerin 12 saatlik batarya ömrüne sahip olduğu ve daha sonra tekrar şarj edilmesi gerektiği belirtilmişti.

Tanıtım sırasında ekranda Gertrude samanları koklayıp yemeye başladığında beyninde gerçekleşen nörolojik aktiviteler takip edilebilmişti. 

Peki pek çok kişinin nefesini tutarak izlediği bu atılımın ne kadarı bilim kurgu, ne kadarı gerçek?

Neuralink bu çiplerin bir gün hafıza kaybı, depresyon ya da beyin hasarı gibi tıbbi durumları iyileştirmek için kullanılabileceğini söylüyor. 

Inverse’e konuşan Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nde Psikoloji, Sinirbilim ve Biyoloji alanlarında profesör Ralph Adolphs, Neuralink’in açıklamasını “muazzam derecede heyecan verici” ve “çok büyük bir teknolojik atılım” olarak nitelendiriyor. 

Adolphs, Neuralink’in “teknolojiyi nasıl kullanacağımızı bilme becerimizi geride bırakan iyi bir örnek” olduğunu söylüyor. Ancak Adolphs teknolojinin kullanımına dair etik kaygılara da işaret ediyor:

İlk olarak hastalarda uygulanacak ve beyinlere bu tip çipler takmak klinik gerekçelerle meşrulaştırılacak. Bunu şu anda sağlıklı bir kişiye uygulamak etik olmazdı.

Öte yandan Johns Hopkins Üniversitesi’nde Nöroloji profesörü John Krakauer, böyle bir teknolojinin gerçekleşmesi için Neuralink’in tanıtımından çok daha ötesine geçilmesi gerekebileceğini söylüyor. Krakauer, insanlığın böyle bir noktadan henüz çok uzak olduğunu düşündüğünü söylüyor. 

Daha spesifik bir kaygıyı dile getireyim: Gördüğümüz cihaz tek bir sensorimotor alanı üzerine yerleştirildi. Eğer hareketler yerine düşünceleri okumak isteseydik onu nereye koyardık? Kaç tanesine ihtiyacımız olurdu? Elbette bunlardan hiç bahsedilmiyor.

Krakauer, her ne kadar açıklama pek çok kişiyi heyecanlandırsa da Neuralink’in tedavi edeceğini öne sürdüğü koşullardaki kişilere yardım etmek için müdahale gerektirmeyen pek çok muhtemel çözüm olduğunu savunuyor. 

Elon Musk, Neuralink’in nihai hedefinin insanlar ve bilgisayarlar arasında ortakyaşar bir ilişkinin kurulmasına yardım etmek olduğunu söylüyor. Teknoloji girişimcisi bu tip cihazların insanlığın süper hızlı makinelere ayak uydurmasına yardımcı olabileceğini savunuyor. 

Ancak Krakauer, “Beyin ‘Alexa’yı yapay zekayla arayüz aracılığıyla bir araya getirmeye dair daha az ispatlanmamış abartı görmek isterdim” diye belirtiyor. 

Feinstein Tıbbi Araştırma Enstitüleri’nin başkanı Kevin Tracey, belirtilen hastalıklardan herhangi birine 10 yıldan daha kısa bir sürede çözüm bulunabileceğini “hayal edemediğini” ifade ediyor. 

Fakat Krakauer’in aksine Tracey şu anda buna çok daha fazla dikkatin çekilmesi gerektiğini düşünüyor. Tracey bu tip çalışmalara yeteri kadar ilgi gösterilmediğini belirtiyor. 

Bilim insanı bu tip yeniliklerin “sinirbilimin yeni cihazlara” uygulanmasına dair tartışmayı artırdığı ve insanlığın yararı için bunlardan faydalanmaya dair bilim aracılığıyla neye ihtiyacımız olduğunu gösterdiği ölçüde yararlı olduğunu düşünüyor. 

Independent Türkçe, Inverse