Hakkari, doğa ile insanın iç içe yaşadığı bir şehir. 3 bin yıl önce Urartuların, Hakkari için, “Akarsular ülkesi” dediği belirtiliyor.
Yüksek dağların, derin vadilerin ve coşkun akarsuların bulunduğu Hakkari’de imkanların az olması, işsizlik nedeniyle gençler göç etmek zorunda kalıyor.
İmkanların kısıtlı olduğu kent, son zamanlarda spor faaliyetleriyle ön plana çıkmaya başladı.
Her mevsim coşkun ve debisi yüksek sulara sahip Hakkari’de, gençler Zap suyunda rafting yaparak hem spor yapıyor hem de keyfili anlar yaşıyor.
"Raftingde dereceler almaya başladık"
Hakkari’de su sporların öncülük eden Cilo Dağcılık ve Doğa Sporları Kulübü Başkanı ve Rafting Federasyonu Eğitim Kurulu Hakkari Temsilcisi Hacı Tansu, 30 yıldır kentte doğa sporları ile uğraşıyor.
Kurduğu kulüp bünyesinde dağcılık, kayak, kaya tırmanışı, buz tırmanışı, kano, rafting, oriyantiring, kampçılık ve doğa yürüyüşleri gibi faaliyetler yürütülüyor Hacı Tansu.
Hakkari’nin ilk dağcılık ve doğa sporları kulübü kurduklarını belirten Tansu, “Ayrıca ilimizden doğa sporları alanında rafting branşında ilk dereceler alan kulübüz" dedi.
"Cilo Dağcılık kulübü olarak ilimizde doğa sporları alanında birçok ilke imza atık" diye Tansun, "İlk ve tek rafting takımı ve ilk ulusal dereceler aldık. Bunun yanı sıra ilk kadın rafting takımı ve Türkiye dereceleri aldık. Ayrıca, ilk Raftin Zap Nehri, Nehir Rehberliği (Dünya Rafting Federasyonu tarafından, İtalya’da veriliyor) yetkisi ve belgesi alan takım oldu” ifadelerini kullandı.
"3 yıldır profesyonel rafting yapıyoruz"
Cilo Dağcılık ve Doğa Sporları Kulübü bünyesinde 'Cilo Rafting Takımı' olarak üç yıldır profesyonel olarak rafting sporu yaptıklarını dile getiren Tansu, “Şu anda kulübümüz bünyesinde 20 kız, 22 erkek aktif ve lisanslı sporcumuz var. Bu sporculardan oluşan U19 Kız, U19 Erkek, U23 Erkek, Açık Yaş Erkek, Açık Yaş Kız ve Mix Kategori de yarışan takımlarımız var” diye konuştu.
"Cilo Rafting Takımı'nın doğuşu biraz ilginç oldu" diyen Tansu, şunları kaydetti:
Yıllardır Hakkari de doğa sporları yapıyoruz ve kent merkezinin hemen dibinde koca bir nehir akıyor. Bizlerde biraz da bu alanda araştırmalar yaparken, Zap Nehri'nde kano ve rafting fikri üzerine çalışmalara başladığımız anda, aynı dönemde Rafting Federasyonu tarafından Muğla Dalaman'a davet edildik. Hakkari’ye de rafting branşını açmak üzere davet edildiğimiz uluslararası katılımlı Türkiye Rafting Şampiyonası'na izleyici ve yetki almak üzere beş arkadaşımız ile birlikte faaliyete katıldık.
Dalaman’da rafting sporunun detaylarını, teknik bilgilerini alırken aynı zamanda Dünya Rafting Federasyonu Başkanı Danilo Barmaz ve Türkiye Rafting Federasyonu Başkanı Fikret Yardımcı ile tanıştıklarını anlatan Tansu, "Kendilerine Zap Nehri'nin potansiyelini ve Hakkari gençliğinin yeteneklerinden bahsederken, onların da Hakkari'ye olan ilgileri bizleri mutlu etti. Bizlerin de oradan aldığımız cesaret ile Hakkari’ye döner dönmez takımlar oluşturup eğitimler vermeye başladık. Bir aylık hızlı eğitimle Tunceli'de yapılan Türkiye Şampiyonası'na en kalabalık takım olarak katılım yaptık" dedi.
"Türkiye üçüncüsü olduk"
Tunceli'de yapılan Türkiye Şampiyonası, ilk faaliyetleri olmasına rağmen MİX kategorisinde Türkiye üçüncüsü olduklarını ifade eden Tansu, şöyle konuştu:
Bundan sonra da aynı inanç ve azim ile her müsabakada bir tık ileriye götürdük. Hakkari de şimdilik sadece Hakkari Cilo Rafting Takımı var. Bu takım bünyesinde yukarıda saydığım takımlar mevcuttur. İl genelinde yeni yeni oluşumlar gerçekleşiyor ancak henüz profesyonel anlamda Hakkari’yi temsil edecek bir takım veya kulüp yok.Bizler antrenman ve rafting çalışmalarımızı Zap Nehrinde yapıyoruz. Dönemsel suyun debisine bağlı olarak, çimenli, Depin veya Bênano dediğimiz bölgelerde sürdürüyoruz.
"İmkanlar yetersiz ve kısıtlı"
Hakkari'de her şey de olduğu gibi sporda da imkanların yetersiz olduğunu vurgulayan Tansu, "Bizler rafting sporuna başladığımız zaman elimizde hiçbir teknik malzeme yoktu (bot, kürek, kask, can yeleği). Geçmiş yıllarda üniversiteye aldığımız iki adet tur botu ve diğer malzemelerle çalışmalara başladık" diye anlattı.
Tansu, "Bizim sporcular 120 kilogram ağırlığında olan tur botu ile yarışırken, rakiplerimiz 40 kilogram ağırlığındaki bot ile yarışıyorlardı. Yani yarış botu ve tur botu aynı kulvarda, başa baş yarışırken bizim sporcular yarışı kazanıyorlardı. Ya da rakiplerimizden yalvar yakar malzeme istiyor, yarışıyor, koştur koştur malzemelerini geri veriyorduk. Tabi bu malzemelerle de yarışırken rakiplerimizi bir bir geride bırakıyorduk. Artık rakipler malzeme vermemeye başladılar" şeklinde konuştu.
Tansu, "Hakkari'de ve özellikle yüz yılardır insanımıza korku salan Zap Nehri'nde rafting yapmak çok büyük keyif ve gurur. Özellikle bahar aylarında suyun nirvanaya ulaştığı dönemde Zap Nehri'nde korkmadan bot ile üzerinde gezinmek, spor yapmak herkese nasip olamayacak kadar özeldir” ifadelerini kullandı.
"Kadın rafting takımımız Türkiye üçüncüsü oldu"
Rafting sporunu ailesiyle başladığını vurgulayan Tansu, konuşmasına şöyle devam etti:
Öncelikle bu spora başlarken ailem ile başladım. Eşim, aynı zamanda kulübümüzün yönetim kurulu üyesi Safiye Tansu raftingin gelişmesi ve büyümesi için insanüstü gayretler sarf etti. Kız takımları kurdu. Kız takımlarının başına geçti. Bugün Cilo Rafting takımının U19 Kız takımımız Türkiye ikincisi ise bu tamamen Safiye Hanım'ın ve sporcularının başarısıdır. Ayrıca takımda hem kızım hem de oğlum sporcu olarak devam etmektedirler.
Tansu, "Çevreye gelince, öncelikle bizleri Zap Nehri'nde gören herkes dalga geçiyordu. Bizler inançla devam ettik. Türkiye Şampiyonalarında aldığımız dereceler çoğalınca, basında sık sık haber olunca ve kupalarımız ile şehirde bir tur attıktan sonra algılar kısa sürede değişti. Şimdi aileler geliyor, bizim de çocuğumuzu alın diyorlar" diye konuştu.
"Hakkari rafting merkezi olacak potansiyele sahip"
"Hakkari, gerçek anlamda tam bir rafting merkezi haline gelebilecek özelliğe ve potansiyele sahiptir” diyen Tansu, şunları söyledi:
Her ilçemizde rafting takımları kurulabilir. Lakin ilçelerimizin hepsinde akarsular var. Şemdinli Pesan Çayı'nda teşvik amaçlı rafting yaptık. Yüksekova’ya şimdilik görevlendirme yaptık yakın zamanda takım kurulacak. Çukurca’ya kulüp ve takım kurduk, şimdilik U19 tek takım ile devam etmektedirler. Beytüşşebap’a kulüp ve takım kurduk. Onları şimdi eğitiyoruz. Bu hafta Beytüşşebapta bir faaliyetimiz olacak. Gençlerin çok büyük bir ilgisi var. Hakkari gençliği ve çocukları inanılmaz yeteneklidirler. Çimenli Köyü Zap Nehri kenarında amaçsızca yüzen çocuklardan takım oluşturduk. Şimdi Türkiye üçüncüsü erkek takımı haline geldiler. Yeter ki e uzatılsın. Yeter ki öncülük ve alt yapı hazırlansın. Çocuklarımız çok büyük başarılara imza atacaklardır.
"Başarılarımız artıyor"
Tansu, “Hakkari Cilo Rafting Takımı olarak bu güne kadar. Tunceli, Kahramanmaraş, Muğla Dalaman, Van olmak üzere 6 Türkiye Şampiyonasına katıldık. Katıldığımız bütün şampiyonalarda Türkiye dereceleri aldık. 2 tane Türkiye ikinciliği (kız takımı). 4 Tane Türkiye üçüncülüğü (erkek ve mix takımı) ve her müsabakada en centilmen takım madalyası ile Hakkari’ye döndük. Rafting hem spor hem de turizm anlamında Hakari’yi çok daha ileriye götürebilecek bir olgudur. Bu gün Turizm raftingi dediğimizde Melen Çayı, Dalaman, Rize fırtına deresi akla geliyor. Aslında potansiyel olarak baktığımızda hepsini toplasanız bir Zap nehri etmez. Zap nehri birinci seviyeden, beşinci seviyeye kadar rafting parkurları mevcuttur” dedi.
"Turizmin kalkınmasında rafting öncü rol oynayabilir"
“Hakkari de turizmin kalkınmasında rafting öncü rol oynayabilir” diyen Tansu, konuşmasını şöyle bitirdi:
Yeni köprüden Çukurca’ya kadar Zap Nehri kenarınla yapılacak olan tur tesisleri ciddi anlamda rafting turizmini geliştirecek ve il ekonomisinde katkı sağlayacaktır. Malum Hakkari dağlar arasında bir kenttir. Bu da aslında büyük bir avantaj demektir. Dağcılık, doğa yürüyüşleri, kampçılık yanında Rafting turizmi kentin nefes almasına büyük katkı sağlayacaktır. Bu bağlamda gerekli yatırımlar yapılırsa herkes kazanacaktır. Tabi bölgedeki yasakların kaldırılması, doğa turizminin gelişmesini ciddi anlamda etkileyecek bir durumdur.
"Heyecan arayanların sporu"
CİLONSAD Gölleri ve Buzulları Dağcılık ve Doğa Sporları Kulübü üyesi Fikret Tekçe, 5 yıldır rafting sporu yaptığını söyledi.
Rafting sporunda aldığı zevki, başka hiçbir spor dallarından alamadığını ifade eden Tekçe, “Rafting sporu extrem sporlar arasında yer alan bir spor diyebilirim. Heyecan, macera dolu, eğlence arayanlar için harika bir spor dalıdır. Rafting dünyanın dört bir yanındaki ekstrem spor seven adrenalin tutkunlarının listesinde üst sıralarda yer alan heyecan verici bir spordur. Macerayı ve doğayı sevenlerdenseniz siz de rafting sporunu öğrenerek bu heyecanı yaşayabilirsiniz” dedi.
Tekçe, “Beyaz su raftingi, büyük bir nehrin hızla akan sularında, kayalıklı nehir yataklarında, genellikle zorlayıcı dönemlerde ve koşullarda yapılır. Girdaplarla ve ters akıntılarla dolu nehirde zorlu dalgalara karşı mücadele vererek yapılan, oldukça heyecan verici, aynı zamanda adrenalin dolu olan spor dalıdır” ifadelerini kullandı.
Balıkçılıktan rafting sporuna
Rafting sporcusu Ramazan İlhan ise, daha önce Zap Suyu'nda sadece balık avladıklarını ve rafting sporundan haberdar bile olmadıklarını söyledi.
Daha Zap Suyu'nu sadece geçim kaynağı olarak gördüklerini dile getiren İlhan, “Köyümüzün hemen yanı başında akan Zap Nehri nedeniyle suya olan ilgimiz çocukluktan beri var. Ayrıca Zap Nehri, benim için bir gelir kaynağı, 12 yaşımdan beri balıkçılık yapıyorum. Bir gün bir arkadaşın tavsiyesi üzerinde bu Zap Nehri'nde sadece balıkçılık, yüzme gibi aktiviteler değil de rafting yapmaya karar verdik. Araştırdık sorduk Zap Nehri'nin, Hakkari sınırlaŕı içerisinde 180 kilometresinin rafting standartlarına uygun olduğunu öğrendik ve bizde özel bir kulüpte 2017 yılında raftinge başladık” dedi.
İlhan, “Hiçbir antrenör desteği almadan bir sene içinde katıldığımız müsabakalarda 2 kupa Hakkari’mize kazandırdık. Ayrıca arkadaşlarımızla eğitim verdiğmiz takımlar da 2019 yılında 4 kupa kazandırdık. Rafting güzeldir, bota binen herkeste bağımlılık yapıyor ve adrenalin dolu bir spor aktivitesidir, herkese tavsiye ediyorum” diye konuştu.
© The Independentturkish