Irak’ta hükümeti kurmakla görevlendirilen Mustafa el-Kazımi, hükümet müzakerelerinde ortaya çıkan anlaşmazlıklara rağmen siyasi arenada geniş bir kesiminin desteğine sahip.
Müzakerelerin ana konularında genel bir mutabakat, daha yan unsurlarda küçük tartışmaların devam etmesi durumunda mevcut göstergelere göre Kazımi hükümeti, önümüzdeki 5 gün içerisinde tünelin sonundaki ışığı görebilir. Genişleyen destekçi yelpazesi doğrultusunda Kazimi’nin muhaliflerinin çemberi daralıyor ya da belki de yok oluyor. İran yanlısı Şii taraflar Kazımi karşıtı yorumlar yapmayı bırakırken Sünni ve Kürt siyasi güçler de onun çabalarına daha fazla destek olunması konusunda teşvikte bulunuyor.
Siyasi kaynakların aktardığına göre 30 Nisan Perşembe akşamı geç saatlerde, Irak parlamentosunun en büyük blokları olan Sairun ve el-Fetih koalisyonları hükümet lehine oy vermeyi kabul ettiler. Bu arada en büyük Sünni siyasi bloğun lideri olan Parlamento Başkanı Muhammed el-Halbusi ve en büyük Kürt partisi lideri Mesud Barzani de Kazımi’nin yanında olduklarını teyit ettiler.
“Güvenoyu oturumu bir karnavala dönüşebilir”
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı’na yakın bir kaynağın aktardığına göre Kazımi hükümetine güvenoyunun verileceği oturum 5 Mayıs’ta yapılacak. Kaynak, büyük oyuncuların yeni kabinenin onaylanmasının ardından oturumun, desteklerin açıklandığı bir karnavala dönüşebileceğini ifade etti.
Nuri el-Maliki liderliğindeki Hukuk Devleti Koalisyonu’ndan Milletvekili Saad el-Matlabi, Kazımi’nin yeni hükümetteki bakanlık koltukları için olay aday listesi konusunda Şii güçlerle uzlaştığını söyledi.
İran’ın müttefikleri mevcut gerçekliğe boyun eğiyor
Matlabi’nin açıklamasına göre Maliki’nin koalisyonu her ne kadar Kazımi’ye muhalif olanlar arasında sınıflandırılsa da Hukuk Devleti Koalisyonu, ulusal birliğin yanında bir tutum benimseyecek. Tarafların yeni kabineye oy vereceklerine kanaat getirmeleriyle birlikte kendileri de bu yaklaşımı destekleyecekler.
Maliki'nin koalisyonunun tutumu, İran’a bağlı Şii güçlerin mevcut gerçekliği artık kabul ettiklerini gösteriyor. Öncelikle Kazımi’nin görevi üstlenmesini teyit ettiler ve kendilerinin payına düşen bakanları seçmesi için kendisine yetki verdiler. Sonra ise hükümet bakanlıklarından olan paylarını kendilerine vermesini şart koşarak ona karşı çıktılar.
Kazımi’nin Irak’taki siyasi sınıfın temel sütunlarından aldığı genel destek, ülkedeki genel sahnenin bir yönünü ortaya koyuyor. Çünkü herkes yeni hükümeti çeşitli zorlukların beklediğini ve iyimserliğe fazla yer olmadığını biliyor.
Diğer yandan Kazımi, bakanlarını tam bir tercih özgürlüğü içerisinde geçirmeyi başarsa bile koronavirüs salgını ve küresel piyasalarda petrol fiyatlarının çöküşü ile birlikte yeni hükümet korkunç bir baskı ile karşı karşıya kalacak. Hükümet, nisan ayında Elektrik Bakanlığı bünyesindeki yaklaşık 100 çalışanın maaşını ödeyemedi. Bu ay diğer milyonlarca çalışanın da maaşlarının ödenememesi bekleniyor.
Irak, petrol fiyatlarındaki çöküşle birlikte ham petrol arzını azaltmayı amaçlayan OPEC-Plus Anlaşması çerçevesinde günde 3 milyon 800 bin varil olan dünya pazarlarındaki payında yaklaşık 1 milyon varil azaltmaya gitmeyi kabul etti.
Yeni hükümet ölü mü doğacak?
Yarı resmi verilere göre Irak son yedi gün içinde tek bir alıcı dahi bulamadı. Bu, petrol gelirlerinin gelecekte önemli ölçüde azalacağı anlamına geliyor. Irak, yıllık bütçe harcamalarının yaklaşık yüzde 95'ini petrol gelirlerinden karşılıyor. Petrol fiyatlarının dolgun olduğu yıllarda Irak, gelirinin yaklaşık yarısı olan 100 milyar dolarlık tutarı vatandaşların, askerlerin ve emeklilerin ücretlerini ödemek için ayırıyordu.
Gözlemciler, mevcut kritik ekonomik koşullar göz önünde bulundurulduğunda Kazımi hükümetinin ölü doğabileceği görüşünde. Ancak başbakanın çevresindeki kesimler, tüm bu zorluklarda ve krizlerde bir fırsatın yattığını düşünüyor. Irak meclisindeki milletvekilleri, Kazımi’nin uluslararası ilişkilerde iyi bir sicilinin olduğunu, özellikle ABD ve Suudi Arabistan ile güçlü bağlarının bulunduğunu ifade ediyorlar.
Uluslararası muafiyetler ve yardımlar
Milletvekilleri ayrıca Kazımi’nin ‘Irak’a OPEC-Plus Anlaşması’na uyması konusunda cüzi muafiyetler verilmesinin yanı sıra bir dizi uluslararası vaadi de içeren bir çantaya sahip olabileceğine ve söz konusu çantanın içinde enerji, sağlık ve elektrik alanlarında mali ve ayni yardımların da bulunabileceğine’ işaret ettiler.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Adem İpekyüz
https://www.independentarabia.com/node/1162819
