Fas’ta yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle ilân edilen sokağa çıkma yasağı, Sahra Altı Afrika’dan Fas’a göçenlerin çektiği sıkıntıları arttırıyor.
Faslı insan hakları aktivistleri ise paraları tükenen ve yiyecek bulmakta zorlanan bu göçmenlere maddi yardım ve sağlık desteği sağlanması talebinde bulunuyor. Aksi taktirde insani durumun kötüye gideceği konusunda uyarıyor.
Fildişi Sahili’nden Fas’a göçen ve hayatını Kazablanka’da sokak satıcılığıyla idame ettiren 35 yaşındaki Osman, Independent Arabia ile yaptığı telefon röportajında şu ifadelerde bulunuyor:
“Yasak başladığından beri yiyecek alamıyorum. Durum gün geçtikçe daha kötü bir hal alıyor. Tüm kapılar yüzümüze kapanıyor, elimizde yiyecek bir şey kalmadı. Eskisi gibi sokağa çıkıp satış da yapamıyorum. Faslı yetkililerin aldığı önlemlere elbette saygı duyuyoruz, ancak bu kriz geçene kadar idare edebilmek için gıda yardımına ihtiyacımız var. Faslıların bu konuda bize yardım edeceklerini umuyoruz.”
Fas hükümeti, sokağa çıkma yasağı nedeniyle gayrı resmi sektördeki işlerini kaybedenlere aylık 120 dolar değerinde destek sağlama kararı aldı.
‘Ücretsiz sağlık hizmeti’ kartına sahip olanlar bu yardımdan faydalanabilecek. Hükümet, aynı zamanda bu karta sahip olmayan kişilere de yardım sağlamayı planlıyor.
Devlet ayrıca, özel şirkette çalışıp devlet sosyal sigortasına kayıtlı olanlara da ayda yaklaşık 200 dolar ödeyecek.
Krizden etkilenenler
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Huzur ve Kalkınma Derneği Başkanı Reşid Mihdar, Sahra Altı göçmenlerinin bu maddi ve sağlık desteklerinden yararlanamıyor olmalarının sonuçları konusunda uyarıda bulunarak şöyle diyor:
“Göçmenlerin çoğu kayıt dışı sektörde çalışıyordu. Kriz nedeniyle, artık karınlarını doyurmalarını sağlayacak bir geçim kaynakları yok. Durum böyle devam ederse, diğer sosyal sorunlar ortaya çıkacak. Oturdukları evlere ödeyecek para bulamayacaklar ve sokakta kalmaları gerekecek.”
Kazablanka’daki göçmen davalarıyla ilgilenen Huzur ve Kalkınma Derneği, işlerini kaybetmeleri nedeniyle yardıma ihtiyaç duyan göçmenlerin telefonlarına yanıt veriyor.
Faslılar ve göçmenler arasında eşitlik
Independent Arabia’ya konuşan Mihdar, bu dönemde yasadışı göçmenlere gıda, barınma ve ilaç sağlanması, ülkede ikamet eden göçmenlerin ise Faslıların yararlandığı yardımlardan faydalanması gerektiğini vurguluyor.
Fas İnsan Hakları Derneği (AMDH), tüm sorumlu organlara Afrikalı göçmenlerin çektiği acıları barınma, beslenme ve sağlık kontrolü imkanı sağlayarak derhal hafifletme çağrısında bulundu. Aynı zamanda insan onurunu ve güvenlik içinde yaşama hakkını koruyan koşullarda karantina altına alınmalarını talep etti.
Bu insanların artık minimum yaşam koşullarını dahi karşılayamadığına değinen AMDH, yetkili makamları ve resmi kurumları insan hakları yükümlülüklerine uygun olarak insani görevlerin yürütülmesi konusunda hızlı davranmaya çağırdı.
Ayrımcılık gözetmeden tüm göçmenlerin koronavirüsten koruma hizmetlerinden yararlanma ihtiyacı da vurgulandı.
Fas’ın Agadir şehrinde bir insan hakları aktivisti olan Hişami Kebde de Independent Arabia’ya verdiği demeçte aynı gerekliliklerin üzerine durarak “Bazı göçmenler, geçinemedikleri için Agadir sokaklarında dileniyor” ifadelerini kullandı.
Göçmenleri destekleme girişimleri
Huribke şehrindeki Sahra Altı göçmenleri, bir sosyal merkeze yerleştirilmeden önce sağlık testlerine tabi tutuldu. Bu süreç; yerel otorite temsilcileri, Fas Sağlık, Çevre ve Tüketicinin Korunması Koalisyonu ve gönüllüler tarafından yürütüldü.
Bu kesimler, başta sokakta yaşayanlar olmak üzere göçmenlerin barınacağı uygun bir alan tahsis etti.
Girişimin yöneticileri, göçmenlerin tutuklanmaktan, hapse atılmak veya sınır dışı edilmekten korktukları için barınma merkezinin hizmetlerinden yararlanmayı reddettiğine değindi.
Tiznit’teki bir grup Faslı genç, koronavirüs salgınına yakalanmalarını önlemek için göçmenlere sterilizasyon ve dezenfekte malzemeleri desteği sağlama girişimi başlattı. Zirâ Tiznit’teki göçmenler, toplu olarak çadırlarda, hijyenin sağlanamadığı ortamlarda yaşıyor. Bu yüzden salgına karşı daha savunmasız bir halde bulunuyorlar.
Yerel yetkililer, gıda yardımı sağlama ve göçmenleri salgın konusunda bilinçlendirme görevlerinde bulundu.
Hamile göçmenler
Fas Sahra Altı Göçmenler Konseyinden sorumlu Serge Gemo, Fas makamlarının koronavirüsle mücadelede aldığı önlemlere övgüde bulundu.
Independent Arabia’ya konuşan Gemo, Faslı yetkililerin göçmenlerle ilgilendiğini ve göçmenlerin Fas halkının bir parçası olduklarını hissettiğini dile getirdi.
Diğer yandan, bazı hamile göçmenlerin, özellikle bu ay randevusu olanların, çok zor durumda olduğunu ifade etti. Bu kadınların durumunu takip edemediklerini, zirâ sokağa çıkma yasağından dolayı konseyin faaliyetlerinin durduğunu açıkladı.
Fas’ta 9 Nisan itibariyle 1275 kişi Kovid-19’a yakalandı. 93 kişinin öldüğü salgında 1085 kişi halen tedavi altında.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Elif Turan
