Kovid-19’un futbolda açtığı mali yaralar kapanır mı?

Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve dünyada 160'tan fazla ülkede etkisini gösteren yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, sosyal yaşamın birçok alanında olumsuzluklar ortaya çıkardığı gibi spor organizasyonlarını da olumsuz etkiledi.

Kovid-19 salgını nedeniyle önce seyircisiz devam eden ligler tek tek ertelenmeye başlandı.

Bu durum dünyadaki birçok futbol kulübünü mali açıdan olumsuz etkiledi.

Fotoğraf: Pixabay

Bazı kulüpler, ekonomik zararları telafi etmek için oyuncular ve çalışanların maaşlarında kesintiye giderken, bazıları şimdilik bu yolu tercih etmeyeceğini açıkladı.

Fırat Üniversitesi Spor Yöneticiliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu, Independent Türkçe'ye, "futbol dünyasının bu duruma hazırlıksız yakalandığını” söyledi.

FIFA ve UEFA’nın iki farklı kurul oluşturduğunu belirten Devecioğlu, “Bunlardan biri organizasyonların yeniden organize edilmesi diğeri de kulüplerin ekonomik durumları ile futbolcu sözleşmelerinin düzenlenmesiyle ilgili çalışacak” dedi.

Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu / Fotoğraf: Independent Türkçe

FIFA'nın 2 milyar dolarlık bir fon oluşturduğunu hatırlatan Devecioğlu, zor şartlar altında FIFA, UEFA ve ülke federasyonlarının yanı sıra kulüplerin de kendi uygulamalarını ortaya koyacağı görüşünde.

Devecioğlu, Avrupa'daki bazı kulüplerin futbolcu haklarını korumaya yönelik adımlar attığını belirterek şu ifadeleri kullandı:

Bu konuda kulüplerin de stratejileri var. Oyuncuların sözleşme bedellerini ve çalışanların maaşlarını ödeyecekler ama yayın gelirleri, sponsorluklar, transferler, reklam ve maç günü gelirleri gibi çok büyük kayıpları olduğu için ödemelerde de sorun yaşayacaklar. Desteğe ihtiyaçları olacak.

Bu desteği de FIFA, UEFA ve ülke federasyonları tarafından sağlanmasının beklendiğini kaydeden Devecioğlu, tüm bu kurumların özerk yapıda olduğunu ve kendi fonlarını oluşturmak zorunda kalacaklarını belirtti. 

O fonların bağış ya da yeni sponsorluklarla ortaya konabileceğine işaret eden Devecioğlu, bu durumun çalışanların ve futbolcuların kısa vadede zararlarına olduğu görünse de uzun vadede alacaklarını faiziyle tahsil edecekleri için bir kayıplarının olmayacağını savundu.

Fotoğraf: Pixabay

Türkiye’de futbolcuların ve futbol çalışanlarının sosyal güvence anlamında sorunlar yaşadığını vurgulayan Devecioğlu şunları söyledi: 

Kulüpler ödeme yapmazsa oyuncu UEFA'ya ve FIFA'ya başvuruyor. Profesyonel oyuncuların kayıpları kısa vadede olacak belki ama uzun vadede bir kayıpları olmayacak. Her kulübün kendi futbolcusuyla yaptığı sözleşme önemli. Bizde personellerin birçoğu kayıt dışı çalışıyor. Birçoğu da asgari ücretle çalışıyor. Onların ödemeleri yapılmadığı takdirde iş mahkemeleri devreye giriyor. İş Mahkemeleri'nde haklarını alabiliyorlar. Kulüpler, şu an bir gelirleri olmadığı için önümüzdeki günlerde sıkıntı yaşayacaklar. 

Futbol kulüplerinin Kovid-19 salgınından sonra açılacak yaraları sarmaları için küçülmeleri ve denk bütçe oluşturmaları gerektiğini savunan Devecioğlu, "Kulüpler ayakta kalabilmek için bu kriz dönemini, idari ve mali anlamda eksikliklerini gidererek ve küçülerek düzenlemeleri gerekiyor. Zaten birçok kulüp bu süreç uzun sürer ve devlet desteği alamazsa ayakta kalamayacak. Denklik oluşturamazlarsa FIFA ve UEFA'nın yardımlarından da faydalanamayacaklar" şeklinde konuştu.

Fotoğraf: Reuters

Avrupa'nın 5 büyük ligindeki zarar 4 milyar euro

Kovid-19 salgınının etkisinde ertelenen liglerle birlikte sadece Avrupa futbolunun beş büyük ligindeki kayıp KPMG Football Benchmark tarafından yapılan araştırmaya göre 4 milyar euroyu bulurken, zararın büyük kısmının 1 milyar 250 milyon euro ile İngiltere Premier Lig'de olacağı ön görüldü.

Futbolda yaşanan ekonomik daralmaya karşılık İngiltere'nin köklü kulüplerinden Manchester United, maaşlarda kesinti yapılmayacağını duyururken, Tottenham, 550 çalışanın ödemelerinde yüzde 20'lik kesinti olacağını bildirdi.

Futbol endüstrisinin en büyük olduğu ve diğer ülkelere oranlara gelirlerin daha fazla olduğu Premier Lig'de Kovid-19 salgınının ekonomik zararı çalışanlara ve futbolculara yansıtılırken, Avrupa'nın diğer ülkelerindeki durum pek de iç açıcı görünmüyor. 

Barcelona Kulübü, ekonomik darboğazdan çıkmak için futbolcuların maaşlarından yüzde 70 maaş kesintisi yapılarak diğer çalışanların maaşlarının tam ödeneceğini duyurdu.

Liglerin ertelenmesiyle 650 ile 750 milyon euro zarar etmesi beklenen liglerden biri de Almanya Bundesliga oldu.

Kovid-19 salgınının ekonomik zararlarını azaltmak isteyen Almanya Kulüpler Birliği (DFL), geçtiğimiz hafta yaptığı toplantıda, Bayern Münih, Borussia Dortmund, RB Leipzig ve Bayer Leverkusen'in diğer kulüplere 20 milyon euro bağışlayacağını duyurdu. 

Almanya'da Kovid-19 salgını nedeniyle ekonomik daralmaya giden ilk kulüp ise yüzde 50 maaş indirimi yapan Borussia Mönchengladbach oldu. 

İtalya'da Cristiano Ronaldo'nun da formasını giydiği Juventus, futbolcu maaşlarından yapacağı kesintiyle 90 milyon euroluk kaynak yarattı. 

İsviçre'de Sion Kulübü, maaş indirim teklifini kabul etmeyen 9 futbolcusuyla yollarını ayırdı. 

Slovakya'da 1908'de kurulan ve ülkenin en köklü kulüplerinden olan MSK Zilina, iflas ettiğini açıkladı. 

Uruguay Futbol Federasyonu, ülkedeki tüm futbol faaliyetleri askıya alındığı için 400 çalışanıyla ilişiğini kestiğini bildirdi.

Fotoğraf: Reuters

Kökleri 1939'a dayanan Kolombiya'nın Independiente Santa Fe takımı, Kovid-19 salgınının ekonomik zararlarını personel maaşlarından kesinti yaparak telafi etme kararı aldığını ilginç bir yöntemle duyurdu. 

Kırmızı-beyazlı kulübün Twitter hesabından yapılan paylaşımda, taraftarlardan kulüpte çalışanların maaşlarında indirim yapılıp-yapılmaması kararının oylanması istendi.

17 bin 391 kişinin katıldığı oylama sonucunda yüzde 62,1 "evet" çıkarken, "hayır" diyenlerin oranı yüzde 37,9'da kaldı.

Ekonomik önlem alan kulüpler yalnızca bunlarla sınırlı değil. 

Hırvatistan, Kıbrıs Rum Kesimi, İsrail ve Malta'da bir çok kulüp, oyuncular ve çalışanlarından tek taraflı kesinti yaptıklarını açıkladı.

Avustralya'da ise Perth Glory ve Central Coast Mariners takımlarının ardından Western Sydney Wanderers ekibi de futbolcular ve çalışanlarına maaş veremeyeceğini duyurdu.

Kasımpaşa, futbolcular ve çalışanların maaşlarında kesinti yapmayacak / Fotoğraf: AA

Avrupa ve dünyadaki örneklerine bakılarak Süper Lig kulüplerinden resmi olarak henüz bir indirim veya kesinti talebi yapılmadı. 

Konuyla ilgili Süper Lig kulüpleri arasında açıklama yapan ilk ekip Kasımpaşa oldu. 

Lacivert-beyazlı kulübün internet sitesinden yapıtığı ve kulüp başkanı Turgay Ciner'in isteği doğrultusunda alınan kararla çalışanların ve futbolcuların maaşlarından kesinti yapılmayacağını açıkladı. 

Kasımpaşa'nın attığı adımın ardından Galatarasaray'ın taraftar grubu ultrAslan'ın, yönetime ve takım kaptanı Selçuk İnan'a yaptığı kulübe destek çağrısına Selçuk İnan, olumlu yanıt verdi. 

Selçuk İnan, Instagram hesabından bir açıklama yayınlayarak, Kovid-19 salgını nedeniyle zorlu bir süreçten geçildiğini belirterek, kendisinin ve futbolcu arkadaşlarının gereken fedakarlığı yapacaklarını bildirdi.