Çin’in Vuhan kentinde 12 Aralık 2019 tarihinde ilk kez tespit edilen virüs, modern tarihte görülmemiş bir etkiye neden oldu. Yeni tip kononavirüs (Kovid-19) alınmaya çalışılan tüm tedbirlere rağmen bütün dünyaya yayıldı.
Dünya ülkeleri Çin’e uçuş yasakları koysalar da, sınırları kapatsalar da Kovid-19’un yayılmasına engel olamadılar. Türkiye’de 3 Şubat’ta Çin’e uçuşları durdurarak önlem alan ilk ülkelerden birisi oldu.
Çin’de binlerce ölüme neden olan virüsün ikinci merkezi ise Avrupa oldu. Virüs kısa sürede başta İtalya ve İspanya olmak üzere tüm ülkelerde yayıldı, çok sayıda ölüme neden olmaya başladı.
Komşularda il vaka İran'da çıktı
Türkiye ise tüm dünyada yayılan virüsle komşularından çok daha geç tanıştı. Virüs Türkiye’nin komşularından ilk İran’da görüldü. İran 19 Şubat’ta ilk vakanın tespit edildiğini açıkladı. Türkiye, İran uçuşlarını 23 Şubat’ta durdurdu.
Irak 24 Şubat’ta hastalığın kendi ülkelerinde de görüldüğünü duyurdu. Türkiye de uçuş yasaklarını genişleterek 29 Şubat’ta Güney Kore, Irak ve İtalya’ya uçuş yasağı getirdi.
Koranavirüs daha sonra 26 Şubat’ta Gürcistan’da, 28 Şubat’ta Yunanistan’da, 28 Şubat’ta Azerbaycan, 1 Mart’ta Ermenistan’da ve 8 Mart’ta Bulgaristan’da görülünce, Türkiye’nin Suriye hariç tüm kara komşuları salgının etkisine girdi. İç karışıklıkların yaşandığı Suriye ise 23 Mart’ta ilk vakanın tespit edildiğini açıkladı.
11 Mart'ta Bakan Koca açıkladı
Türkiye’de ise virüsle 11 Mart’ta tanıştı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 1 erkek hastada koronavirüs testinin pozitif çıktığını açıkladı. Açıklamada hastanın virüsü, Avrupa teması üzerinden aldığı da belirtildi.
Türkiye de virüsten etkilenen tüm ülkeler gibi salgınla ilgili verileri gün gün açıklamaya başladı:
11 Mart – 1 vaka
13 Mart – 5 vaka
14 Mart – 6 vaka
15 Mart – 18 vaka
16 Mart – 47 vaka
17 Mart – 98 vaka – 1 ölü
18 Mart – 191 vaka – 3 ölü
19 Mart – 359 vaka – 4 ölü
20 Mart – 670 vaka – 9 ölü
21 Mart – 947 vaka – 21 ölü
22 Mart – 1236 vaka – 30 ölü
23 Mart – 1529 vaka – 37 ölü
24 Mart – 1872 vaka – 44 ölü
25 Mart – 2433 vaka – 59 ölü
11 Mart’ta ilk vakanın belirlendiği Türkiye’de ilk ölüm haberi 17 Mart’ta gelse de 15 Mart’ta hayatını kaybeden eski Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Aytaç Yalman’ın (80) da koronavirüs nedeniyle öldüğü açıklandı. Türkiye ilk haftayı 191 vaka ve 3 ölü ile kapattı.
Çin'den gelen test kullanılmaya başladı
Bu süreçte en çok yapılan test sayısı eleştiri konusu oldu. Her gün düzenli olarak vaka ve ölü sayılarını duyuran Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ilk kez test sayılarından 19 Mart’ta yaptığı açıklamada söz etti. Bu açıklamasında son 24 saatte bin 981 test yapıldığı ve vaka sayısının 191’den 359’a ölü sayısının ise 4’e çıktığını aktardı.
Son 24 saatte yapılan 1.981 TESTTEN 168’İ POZİTİF ÇIKTI. 191 olan hasta sayımız 359’a ulaştı. Hastalarımızdan 85 yaşındaki bir hanımefendiyi kaybettik. Daha önce vefat eden bir hasta COVID-19 olarak değerlendirildi. Toplam kaybımız maalesef 4 oldu. Acımız arttı ama başaracağız.
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) March 19, 2020
20 Mart’ta yapılan 3 bin 656 testten 311’i pozitif çıktı. Can kaybı 9’a yükseldi. 21 Mart’ta test yapılan 2 bin 953 kişiden 277’sinin virüs kaptığı anlaşıldı. 12 kişi ile en yüksek can kaybının açıklandı, ölü sayısı 21 oldu.
Son 24 saatte 3656 ŞÜPHELİYE TEST yapıldı. 311’i POZİTİF ÇIKTI. Hasta sayımız 670’e ulaştı. Yaşlı ve direnci zayıf 5 HASTAMIZI KAYBETTİK. Bugüne dek toplam 9 can kaybımız var. Tamamı yaşlılarımızdan. Yaşlılarımızı koruyalım. MÜCADELEMİZDE BİR AN BİLE ESNEKLİK GÖSTERMEYELİM.
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) March 20, 2020
21 Mart'ta yapılan 2 bin 953 testten 277’si pozitif sonuç verdi. 12 hasta hayatını kaybetti.
Son 24 saatte 2.953 ŞÜPHELİYE TEST yapıldı. 277’si POZİTİF ÇIKTI. Hasta sayımız 947’ye ulaştı. Yaşlı hastalarımızdan 12’sini KAYBETTİK. Bugüne dek toplam 21 can kaybımız var. Yaşlılarımızı uyaralım. Sokağa çıkma sınırlandırmasına uysunlar. Ölüm riski, yaş yükseldikçe çok artıyor.
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) March 21, 2020
Bakan Koca, Twitter’dan yaptığı 22 Mart açıklamasında ise günlük test sayısını açıklamadı. Toplam 20.345 test yapıldığını aktaran Koca, vaka sayısının bin 236’ya ölü sayısının 30’a yükseldiğini belirtti. 22 Mart’ta 9 kişi virüs kurbanı olurken, 289 yeni vaka kayıtlara geçti.
BUGÜNE KADAR toplam 20.345 test yapıldı, 1.236 tanı kondu, hepsi yaşlı 30 hastamızı kaybettik. Hastalık ülkemizde yokken, “yok” dedik. Şimdi gün gün durumu açıklıyoruz. Şeffaflığımızla sizi tedbire de davet ediyoruz. Tedbirli olalım. Bu ülke, bu tehdide yenik düşmeyecek.
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) March 22, 2020
Yeni hayatlar kaybediyoruz. Vaka sayıları artıyor. Fakat mümkün olduğunca çok sayıda test yaptığımız unutulmamalı. Tedavi altına alınmış her hastayla, salgının önünü kesmiş oluyoruz. BUGÜN 9 YENİ VEFAT, 289 YENİ TANI VAR. Evimizde kalalım. Risk almayalım. Hayat eve sığar.
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) March 22, 2020
3 bin 672 testin yapıldığı 23 Mart’ta 293 yeni vaka tespit edildi. 7 kişi daha hayatını kaybetti.
SON 24 SAATTE 3.672 test sonuçlandı. 293 yeni tanı kondu. Çabalarımıza rağmen, hastalığa yenik düşen 7 insanımız daha oldu. GENÇLERE UYARIMIZ VAR: Salgının dışında değilsiniz. Hayatınızı yavaşlatın. Risk ortamına girmeyin. Riski evinize taşımayın. Evde kalın. Hayat eve sığar.
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) March 23, 2020
24 Mart’ta 3 bin 952 test yapıldı. 343 yeni vaka belirlendi. Ölü sayısı ise 7 arttı.
Kaç kişi? 195 ülkede her gün bu soruluyor. Kayıplar versek de Türkiye için geç değil. Tedbir, artışın önünü kesebilir. SON 24 SAATTE toplam 3.952 test yapıldı. 343 yeni tanı var. 7 hastamızı kaybettik. Biri KOAH hastasıydı. Altısı ileri yaştaydı. Aldığımız tedbir kadar güçlüyüz.
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) March 24, 2020
25 Mart’ta yine Twitter’dan son bilgileri veren Koca, 5 bin 035 test yapıldığını ve 561 yeni tanı konulduğunu 15 hastanın ise hayata veda ettiğini duyurdu.
SON 24 SAATTE 5.035 test sonuçlandı. 561 tanı kondu. 15 hastamız hayata veda etti. Bugüne dek kaybettiğimiz hasta sayısı 59. Toplam hasta sayımız 2.433. SAYILAR, KAYIP ACISINI, ENDİŞEYİ İFADE EDEMEZ. Sıfır riskle yaşamaya çalışalım. Bizi hayata tedbir bağlar.
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) March 25, 2020
İlk 20'ye girdi
Türkiye’de ilk vakanın belirlenmesinin üzerinden 15 gün geçti. Ülke genelinde toplam 33 bin 4 şüpheli hastaya test yapıldı. Toplam vaka sayısı 2 bin 433’e ölü sayısı 59’a yükseldi. 26 kişinin ise virüsten kurtularak sağlığına kavuştuğu açıklandı.
23 Mart’ta Çin’den getirilen ve 15 dakikada sonuç veren 2 milyon test kitinin de hastanelere dağıtılmasının ardından yapılan test sayısı ve tespit edilen vaka sayısında dikkati çeken bir artış yaşandı.
15 günde tespit edilen 2 bin 433 vaka Türkiye’yi hastalıkla mücadele eden ülkeler arasında ilk 20’ye taşıdı.
Vaka sayısı sıralamasında Türkiye, 2 bin 526 vaka görülen İsveç’in ardından 20 sıraya yükseldi. Türkiye ölü sayısında ise yine 59 kişinin hayatını kaybettiği Brezilya ile 13. sırayı paylaştı.
Independent Türkçe
