Batı-Doğu ilişkisi anlatımının bazen sağırlık, bazen yanlış anlama, bazen önyargılar, bazen de dinleme anlarıyla gölgelenen uzun bir hikâyesi vardır.
Bu hikâye uzun süredir devam ediyor ve durum aşağı yukarı aynı.
Burada Doğu derken Arap ve İslam ülkelerini, Kuzey Afrika ülkelerini ve Çin'i, Batı derken de Avrupa ülkeleri ile ABD'yi kastediyorum.
Batı ile Doğu arasında gergin, ciddi ve gerçek bir diyalog, uzun bir karşılıklı nefret tarihinde ancak 4 farklı örnek üzerinden gerçekleşebildi.
Birinci örnek olan dini durumu, bu iki zıt dünyadaki varlıkları açısından 3 semavi dinin (Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam) kitaplarının aktivizmi temsil eder.
İkincisi, yerleşme ve manda yönetimi gibi çeşitli türleriyle sömürgecilik ile somutlaşır.
Üçüncüsü, edebiyat ve öncelikle Binbir Gece Masalları kitabının insanlığın yaratıcılığında temsil ettiği dengeli varlık tarafından temsil edilmektedir.
Dördüncüsü ise, uzak Çin'in derinliklerinden gelerek Avrupa ve Ortadoğu sınırlarına ulaşan İpek Yolu'dur.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bugün siyasi, kültürel ve dinsel olarak Batı-Doğu ilişkisi anlatımında görülen arızayı, Doğu'yu Batı'ya ya da Batı'yı Doğu'ya ulaştıran yolun başlangıcını oluşturan unsurlardan bazılarını derinlemesine çözümlemedikçe anlayamayız.
Ayrıca bunun ışığında bu ilişki için yeni bir anlatı kurabilir miyiz ve bu hangi temeller üzerine kurulup yerleşebilir?
Tamamı Doğu kaynaklı olan Kuran, İncil, Tevrat gibi dini metinlerden ve çeşitli acımasız Avrupa sömürgeciliklerinden uzakta, Doğu-Batı ilişkisinin anlatımının temelini oluşturan belki de ilk derin, etkili ve içsel temas ve iletişim, "Binbir Gece Masalları" kitabıdır.
O, nesillerdir Batı'nın tercih edilen ve sürekli okunan kitaplarından biri olmaya devam eden bir yapıttır.
Harika ve eskimeyen kitaplar, farklı halklar ve medeniyetler arasında kalıcı, derin ve eleştirel bir anlatımın yolunu açma kapasitesine sahiptir.
Çünkü toplumlarda ve insan topluluklarında manevi piramitler inşa ederler ve bunlar taştan inşa edilen piramitler gibi yıkılması muhtemel olmayan piramitlerdir.
Bu bakımdan "Binbir Gece Masalları" kitabı, istisnai ve müthiş bir konuma sahiptir.
Fransız Antoine Galland (1646-1715) "Geceler" adıyla bu kitabı tercüme eder etmez, Avrupalı Fransız okuyucularda büyük bir istek ve merak uyandırdı.
Daha sonra kitap, büyük bir hızla diğer Avrupa dillerine de tercüme edildi ve farklı kültürlere, medeniyetlere ve manevi oluşumlara rahatlıkla yerleşti.
Öyküleyici, anlatım geleneklerini sarstı ve başkalarının okuma şölenine bir takım baharatlar ve tatlar katarak kolektif edebi zevki canlandırdı.
Günlük konuşma dili ile orta standartta klasik dil arasında gidip gelen, basit, halk diliyle yazılmış, Doğu halkının dehasını mükemmellikle, dürüstlükle ve derinlikle temsil eden bu tuhaf ve heyecan verici kitaptan etkilenmeyen Amerikalı ya da Avrupalı Batılı bir yazar olduğunu sanmıyorum.
Edebiyat gibi Batı sineması da çocuklar kadar yetişkinlere yönelik yapımlarında "Binbir Gece Masalları"nın büyüsünden kurtulamadı.
Hollywood stüdyolarından Roma, Paris ve Berlin'deki stüdyolara kadar bu kitaptan uyarlanan, kimi zaman büyülü, kimi zaman fantastik, kimi zaman politik, kimi zaman egzotik söylemlere dayanan, farklı sanatsal üsluplara sahip binlerce film çekildi.
Tüm bu estetik yaklaşımlar içinde, imgenin gücü üzerinden, yaklaşık bir buçuk asırlık süre boyunca "Binbir Gece Masalları", Doğu-Batı ilişkisi anlatımının tarihini çiziyordu. Özellikle çocuklara, gençlere ve yetişkinlere yönelik animasyon filmlerinde bu kitaptan alıntı yapılmaya devam ediyor.
Nasıl ki edebiyat ve sinema Geceler kitabının büyüsünden kurtulamadıysa, 19 ve 20'nci yüzyıldaki işgalci sömürge orduları da Afrika'nın kumları üzerinde, Arap ülkelerinde Doğu'nun kavurucu güneşi altında ilerlerken, bu eşsiz kitapta yer alan birçok baştan çıkarıcı görselden güç alıyorlardı.
Ancak bu yaratıcı ve tüketici Avrupalı ve Amerikalı Batı, bu ölümsüz kitabın ne kadar tutkunuysa, tapınağın koruyucuları olan Arap ve Kuzey Afrika dünyası halkı, onu o kadar lanetli, ahlak dışı ve sapkın bir kitap olarak görmeye devam etti.
Bu gerileyen kültürel durumun gölgesinde "Geceler" kitabı, hakkında yasaklama, yakma veya kırpma kararları verilen, adli kovuşturmaya konu olan en çok Arap kitaplarından biri sayılıyor.
Geçen yüzyılın yetmişli yıllarının sonunda Mısır Parlamentosu'nun (Halk Meclisi) "Binbir Gece Masalları" kitabını yargıladığını ve Bulak Yayınevi tarafından yayınlanan tam baskısının dağıtımını yasakladığını hâlâ hatırlıyoruz.
Çağdaş modern Arap öyküleyici anlatımın, "Geceler" kitabındaki estetik, imgeleme ve hayal etme özgürlüğünden yeterince yararlanmazken, uluslararası edebiyatın kendisini temel referanslarından biri olarak değerlendirdiğine inanıyorum.
Avrupalı ve Amerikalı büyük yazarların deneyimlerine hızlı bir bakış bu kitabın etkilerini bize çok net gösterecektir.
Örnek olarak bu yazarlardan bazılarını zikredebiliriz: Voltaire, La Fontaine, Victor Hugo, Lamartine, Borges, García Márquez, Asturias, Neruda, Paul Auster, Salman Rüşdi, Paulo Coelho, Philip Roth, Alessandro Barico ve diğerleri.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters) -
2/30
14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP) -
3/30
13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP) -
4/30
12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters) -
5/30
11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP) -
6/30
10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters) -
7/30
9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP) -
8/30
8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP) -
9/30
7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP) -
10/30
6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP) -
11/30
5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP) -
12/30
4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP) -
13/30
3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP) -
14/30
2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters) -
15/30
1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP) -
16/30
31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP) -
17/30
30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP) -
18/30
29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP) -
19/30
28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP) -
20/30
27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters) -
21/30
26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters) -
22/30
25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters) -
23/30
24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP) -
24/30
23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP) -
25/30
22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP) -
26/30
21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP) -
27/30
20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP) -
28/30
19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters) -
29/30
18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters) -
30/30
17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)
Arap ve Kuzey Afrika bölgelerimizde edebiyat anlayışımızda bir belirsizlik ve kafa karışıklığı yaşıyoruz.
Çünkü dilbilimsel, estetik ve felsefi olarak hayal gücüne ait, bir yandan kendi mantığı ve özgürlükleri olan bir varlık olarak edebi metin ile fıkıh sistemine ait, kendi mantığı, dili ve amaçları bulunan metni birbirinden ayırt etmeyen yazar, okuyucu, akademisyen ve medyacı nesiller yetiştirdik.
Doğu/Batı ilişkisi anlatımının kuruluşuna ve yazılımına katkıda bulunan diğer Doğulu faktör ise geçmişi çok eskilere, M.Ö. 2000 yıllarına kadar uzanan İpek Yolu'dur.
O önce coğrafi olarak yani gerçekte var olan, sonra efsaneye dönüşen bir yoldur. Ekonomik ve ticari alışveriş (ipek, baharat, inci, ahşap...) amacıyla kurulan ve sonunda çok çeşitli sanatsal ve edebi projelere dönüşen bir insanlık başarısıdır.
Binbir Gece Masalları kitabı nasıl ki Doğu-Batı ilişkisi anlatımının oluşturulmasına ve yazılmasına katkıda bulunduysa, tema ve yapı itibarıyla Batı yaratıcılığında yarattığı devrimle İpek Yolu'nun da bunda büyük payı oldu.
Binlerce edebiyat, sinema, sanat, müzik ve tiyatro eserinde mit ve efsanelere açık bir konu haline geldi ve hâlâ da öyle.
İpek Yolu'nun Avrupa ve ABD'nin hayal gücünde elde ettiği bu önemli varlık nedeniyle UNESCO, onu kültürlerarası diyaloğun sembolü olarak kabul etti ve 2014 yılında Dünya Mirası Listesi'ne aldı.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika'daki Araplar ve Araplaşmış halklar "Binbir Gece Masalları" kitabını hâlâ ahlaksız bir kitap ve istenmeyen bir yapıt olarak görüyorlar.
Selefilerin ileri gelenlerinden pek çok ses kitabın yakılmasını, yasaklanmasını talep etmekten ve okunmaması yönünde uyarılarda bulunmaktan vazgeçmiyorlar.
Buna karşılık ekonomik, teknolojik, askeri ve siyasi alanda Batı ile yoğun bir rekabet dönemi yaşayan Çin, İpek Yolu'nun sembolizmine yatırım yapmak hem Batı Avrupa'nın hem de ABD'nin hayal gücünü etkileyen sermayesi nedeniyle onu yeniden canlandırmak için var gücüyle çalışıyor.
"Binbir Gece Masalları" kitabı ve İpek Yolu, Doğu-Batı ilişkisine dair yeni bir anlatımın doğuşu için durak olabilecek gerçek bir rahmi temsil ediyor.
Bu gerilim, savaşlar ve nefret kültürünün yaygınlaşması karşısında seçkinlerimizin adil, katılımcı bir insani anlatımın geleceğini şekillendirmek için bu iki medeniyet unsurunun, başkalarına yönelik söylemde açtıkları yolları yeniden okumalıdırlar.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
