ABD Başkanı Joe Biden'ın Filistinlilere insani yardım taşıyan gemileri kabul etmek üzere Gazze açıklarında geçici bir liman kurulacağını açıklaması, İsrail'e, gıda, su ve ilaç taşıyan tırların geçişi için kara geçişlerini açması yönünde baskı yaparak daha az karmaşık ve daha hızlı yardım ulaştırma yolları yerine bu karmaşık, pahalı ve zaman alıcı adımın etkinliği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Biden perşembe akşamı, Birliğin Durumu konuşmasında, ABD ordusuna Gazze Şeridi’ne insani yardım ulaştırmak üzere Gazze'de geçici bir liman kurma talimatı verdiğini söyledi. Masum hayatların korunması ve kurtarılmasının bir öncelik olması gerektiğini vurgulayan Biden, İsrail'e ‘yardımı pazarlık kozu olarak kullanmaması’ çağrısında bulundu.

Biden, Birliğin Durumu konuşmasında “ABD ordusuna, Akdeniz'de, Gazze kıyısı açıklarında, yiyecek, su, ilaç ve geçici barınaklarla dolu büyük gemilerin yanaşabileceği geçici bir liman kurması için acil bir misyona liderlik etmesi talimatını vereceğim. Bu geçici liman, Gazze'ye her gün gelen insani yardım miktarının çarpıcı biçimde artmasını sağlayacak” dedi.

Biden ayrıca bu iskeleyi kurmanın Amerikan askerlerini Gazze Şeridi'nde konuşlandırmak anlamına gelmediğini açıkladı.,

Biden Birliğin Durumu konuşmasını yapmadan önce Beyaz Saray yetkilileri bu adımla ilgili ayrıntılara ilişkin bir basın brifingi verdi. Bir yetkili gazetecilere “Biden yönetimi, Refah ve Kerem Şalom'daki sınır kapılarından yapılan yardımları artırmak için çalışmaya devam ediyor. Hatta bu çerçevede İsrail hükümetinden doğrudan Gazze'nin kuzeyine giden yeni bir sınır kapısı hazırlamasını istedi. Bu üçüncü geçiş, yardımın doğrudan akmasına olanak tanıyacak” açıklamasında bulundu. Yetkili, ABD yönetiminin ilk yardımın önümüzdeki hafta yeni geçitten ulaşmasını beklediğini açıkladı.

Yetkili, gazetecilere bu geçici limanın kurulmasının avantajlarını anlatarak, sevkiyatlar Gazze'den 210 deniz mili uzaklıktaki Kıbrıs'ın Larnaka Limanı’ndan geleceği için yüzlerce ek yardım yükünü barındırma kapasitesi sağlayacağını ve İsrailli yetkililerin Gazze'ye giden yardımları kontrol edip denetleyebileceğini söyledi. Washington’ın bu girişim için finansman ve kapasite sağlamaya yardımcı olacak ülkelerden oluşan bir koalisyon kurmak ve bu geçici limanı zaman içinde ticari olarak işletilen bir tesise dönüştürmek için çalışacağını açıkladı.

ABD’li yetkili, yardımın daha iyi, daha hızlı ve daha ucuz bir şekilde ulaştırılmasında kara yollarının en etkili ve verimli yol olduğunu ifade ederek “Biden, İsraillileri beklememek ve yardımların hava, deniz ve kara yoluyla ulaştırılması için tüm seçeneklerin değerlendirilmesi yönünde talimat yayınladı” dedi.

Kafa karıştırıcı sorular

Biden yönetiminin Gazze'de bu yüzer limanı nereye inşa etmeyi planladığı belli değil. Yetkililer bunun yaklaşık bir buçuk ay ila iki aya kadar süreceğini belirtti.

Yük taşıyan büyük gemileri kabul edecek geçici bir liman inşa etmenin ne kadar zaman alacağı, yüksek maliyeti ve limanı, gemileri ve yardımları tehlikeye atabilecek herhangi bir saldırıya karşı lojistik, idari ve güvenlik operasyonlarını kimin organize edeceği gibi kafa karıştırıcı sorular akla geliyor. Biden'ın ABD askerlerini Gazze'ye indirmeyeceği taahhüdüyle birlikte, İsrail güçlerinin mi, diğer güçlerin mi yoksa özel şirketlerin mi geçici limanın güvenliğini sağlayacağı belirsiz.

Gizli bir karşılama

Birleşmiş Milletler (BM) Gazze Kıdemli İnsani Yardım ve Yeniden Yapılanma Koordinatörü Sigrid Kaag, ABD'nin açıklamasını memnuniyetle karşılasa da deniz yoluyla yardım ulaştırılması planının, yardımın kara yoluyla ulaştırılmasına alternatif olamayacağına dikkati çekti. İsrail'i Gazze'ye bağlayan kara geçişlerinden yardım ulaştırmanın daha kolay ve etkili olduğunu vurguladı. BM Ortadoğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Tor Wennesland, “Uluslararası toplumda yeterli malzeme sağlayamadığımız konusunda derin bir hayal kırıklığı var ve herkes en etkili yolun yardımın tırlarla Gazze'ye ulaştırılması olduğu konusunda hemfikir” dedi.

Amaç ve hedefler

Analistler, Biden yönetiminin deniz yoluyla yardım sağlamaya yönelik bu karmaşık, yüksek maliyetli ve riskli adımı atma eğiliminin, yönetimin İsrail tarafının yardım ulaştırma konusundaki uzlaşmazlığından duyduğu derin hayal kırıklığının bir işareti olduğunu söyledi. Analistler ayrıca, ABD’nin, gıda kıtlığı çeken iki milyonu aşkın Gazzeli için insani bir krizi önlemek amacıyla Binyamin Netanyahu hükümetine baskı uygulamadaki başarısızlığına dikkati çekti.

Analistler, en iyi, en hızlı ve en etkili alternatifin İsrail'i Gazze'ye giden kara koridorlarının faaliyetlerini artırmaya ikna etmek olduğunu belirtti. Ancak görünen o ki ABD'nin ekonomik ve askeri nüfuzu, İsrail'i ABD'nin taleplerini dinlemeye ikna etmeye yetmiyor.

Diğer yandan analistler ABD'nin bu açıklamasını, Biden yönetiminin Gazze'de giderek kötüleşen insani kriz nedeniyle Amerikan sokağında ve Demokrat Parti'deki ilerici hareket arasında oluşan öfkeyi yatıştırmak için yardım sağlama çabalarının medya tarafından desteklenmesine yönelik olarak nitelendirdi. Özellikle Biden yönetiminin İsrail için 100'den fazla silah, mühimmat ve bomba anlaşmasına izin vermesi ve ABD'nin savaşın devamına verdiği desteği yinelemesi nedeniyle bunu ABD'yi aklamanın bir yolu olarak değerlendirdiler.

Öte yandan Biden yönetimi bu açıklamayla, yardımların Gazze halkına ulaşmasını sağlamak için baskı yapan ABD'nin bölgedeki ve Avrupa'daki müttefiklerinin öfkesini yatıştırmayı da amaçlıyor. Aynı zamanda İsrail'in askeri operasyonlarının devam etmesi için siyasi alan sağlarken, uluslararası tepkiyi en aza indirmeyi ve Gazze'deki sivillerin acılarını hafifletmeyi, Netanyahu hükümetinin, iktidar koalisyonundaki aşırı sağın, yardımların Hamas tarafından ele geçirildiği bahanesiyle Gazze'ye büyük miktarda yardım girişini engellemek için uyguladığı baskıdan kaçınmasına olanak tanıyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Şarku'l Avsat'ın haberlerine ulaşmak için tıklayın