Gazeteciler Hakkı Özdal ve Bahadır Özgür, 16-22 Şubat 2023 tarihleri arasında 6 Şubat Depremleri'nin yaşandığı Adana, Hatay, Kahramanmaraş, Adıyaman ve Gaziantep’te incelemelerde bulundu.
Gazetecilerin saha gözlemleri, bölge halkı, bölgede çalışan gönüllüler, medya mensupları ve idari görevliler ile yaptığı görüşmelere dayanarak hazırladığı çalışma, Emek Partisi'nin (EMEP) "2023 Şubat Depremleri Raporu: Mülksüzleştirme, Sermaye Transferi ve Kentlerin Yeniden Talanı" başlığıyla İstanbul Taksim'de tanıtıldı.
Söz konusu deprem raporunda 6 Şubat Depremleri'nin sosyal, politik, iktisadi, idari bakımdan ülke ölçeğinde sonuçları olduğuna değinildi.
Bölgede bozulan ekonomik yapının ülke çapında sonuçlar doğurabileceğinin altı çizildi.
EMEP Genel Başkanı Ercüment Akdeniz, raporun sadece tarihe not düşmek için hazırlanmadığını “Bu rapor başta İstanbul depremi olmak üzere kapıda olan depremler hakkında önemli uyarılar yapıyor” sözleriyle ifade etti.
9 bin baz istasyonundan yaklaşık 2 bin 500’ü deprem ânı ve sonrasında devre dışı kaldı
Raporda GSM operatörlerinin işlevsiz kalmasına ilişkin detaylara da yer verildi.
Baz istasyonlarının bölgede binalara monte edildiği, binalarda meydana gelen yıkımlarla birlikte bunların işlevsiz kaldığı belirtildi.
Yüksek maliyetli olmasından kaynaklı az sayıdaki kule tipi baz istasyonlarının ise çoğunlukla hasarsız veya az hasarlı durumda olduğu kaydedildi.
Bölgedeki baz istasyonlarının neredeyse üçte birinin tamamen çökmesinin arama-kurtarma çalışmaları için hayati önemdeki ilk 72 saatte büyük olumsuzluklara neden açtığı vurgulandı.
EMEP Genel Başkanı Akdeniz, buradan hareketle GSM şirketlerinin deprem süresince sergilediği performansı “AFAD sahadaki tüm iletişimi GSM üzerinden sağladığı için bağımsız bir telsiz ya da haberleşme sistemi kurmadığı için arama kurtarma faaliyetleri iletişime erişememenin kurbanı olmuştur. Binlerce canımızı maalesef böyle kaybettik. Türkiye Afet Müdahale Planı’nda depreme uğrayan kentlere destek için deprem bölgesinin yanı başındaki kentler seçilmiş. Felaket anında depremi yaşayan diğer kentin desteğe gelemeyeceği ön görülememiş” sözleriyle eleştirdi.
"Bölgede yıkım en çok emekçiyi vurdu"
Raporda bölgede yaşayan emekçilere de odaklanıldı, her 10 emekçiden 4’ünün sigortasız çalışırken deprem yıkımıyla karşı karşıya kaldığına değinildi.
Afet bölgesinde düşük ücretlerle ve kayıtsız çalıştırılan işçilerle ilgili TÜİK’in 2021 yılı verileri hatırlatıldı.
Buna göre 11 ili kapsayan afet bölgesinde 3 milyon 841 bin kişinin istihdamda olduğu; kayıtlı çalışan sayısının 2,3 milyon kişiyken kayıtdışı çalışan sayısının ise 1,5 milyonu bulduğu ifade edildi.
İstihdamdaki kayıt dışılık oranı yüzde 39 seviyesinde olduğu bölgedeki 11 kent aynı zamanda Türkiye’nin 2022’de 14,2 milyar dolarlık tekstil ürünleri ihracatının yüzde 35’ini karşılıyordu.
6 Şubat depremlerinin ardından yaşananları “deprem katliamı” olarak niteleyen gazeteci Hakkı Özdal, depremin en çok emekçi sınıfları etkilediğine değindi.
İktidarın Antakya hukuku: Düzenleme, yasak, el koyma….
Gazeteci Bahadır Özgür Antakya'nın riskli alan ilan edilmesiyle oluşan “el koyma” tehlikesine değindi:
Antakya’da mülksüzleştirme, mülkiyetin el değiştirilmesi için bütün hukuki alt yapı hazırlanmış durumda. OHAL ilanı, 23 Şubat’taki cumhurbaşkanlığı kararı, mart ayının ilk haftasında zorla el koyma kararı çıktı, geçici barınma yerleri için 5 Nisan’da da riskli alan edildi… Bütün bunlar sadece Hatay’da uygulanıyor, başka bir yerde uygulanmadı. Üstelik Hatay yüzde 70’i yıkılan bir yer. Riskli alan ilan edilen yerlere girmek yasaktır. Uzmanların oraya girme şartları kalmadı. Bütün hukuki haklar askıya alındı. İktidar coğrafyanın bir bölümüne özel bir hakimiyet alanı kurdu"
Hatay’da yüzde 42 yıkım, yüzde 2 inşa
Cumhurbaşkanlığı raporuna göre 518 bin ağır hasarlı ve yıkık bina olduğu açıklandı.
Deprem felaketinde yıkımın yüzde 42’sinin Hatay’da gerçekleştiğini hatırlatan Özgür şunları dile getirdi
Acil yapılan konutlarından yalnızca yüzde 2’si Hatay’a ayrılmış durumda. Gaziantep’e yüzde 38, Kilis’e yüzde 26, Şanlıurfa’ya yüzde 15 ayrılmış durumda. Yıkılan binaların yüzdesinin daha üstünde bu sayılar. Hatay’daki yüzde 2’nin dağılımını söylemek gerek. 364 konut AKP’li Altınözü ilçesine, 292 konut MHP’li Belen ilçesine, bin 451 konut AKP’li İskenderun ilçesine ve 821 konut da yine AKP’li olan Payas ilçesine yapılıyor. Bunun dışındaki hiçbir ilçeye şu anda acil konut yapılmıyor. İktidar değişmezse bu tablo Antakya yeniden inşa edilirken yeni bir Antakyalı da inşa edeceklerini gösteriyor.”
© The Independentturkish
