Muhalefet partileri son iki yılda sürekli erken seçim çağrısı yaptı. 

İktidar ise her seferinde "seçimler vaktinde yapılacak" diyerek çağrılara karşı çıktı.

Ancak son dönemde seçimin öne alınacağını iktidar temsilcileri dile getirir oldu. 

Farklı farklı tarihler gündeme getirildi. Cumhurbaşkanlığı seçimi için 14 Mayıs konuşuluyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tarih vermedi ama "Mevsim şartlarını dikkate alarak seçim tarihini biraz öne alabiliriz" dedi.

Bir yandan seçim tarihi diğer yandan parti ve ittifakların adaylarına ilişkin açıklamalar kamuoyunda ilgiyle takip ediliyor. 

Cumhur İttifakı'nın adayı belli. Hem MHP lideri Devlet Bahçeli hem de AK Parti'li birçok yetkili adaylarının Erdoğan'ın olduğunu ifade etti.

Altılı Masa'nın adayının kim olacağı hala gizemini korurken Halkın Demokratik Partisi (HDP) nasıl tavır alacağı merak konusuydu.

Ancak HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, partisinin Kars 4. Olağan İl Kongresi'nde yaptığı konuşmada, "HDP olarak en kısa zamanda kendi cumhurbaşkanı adayımızı Türkiye halklarıyla paylaşacağız. HDP kendi adayını çıkaracak, kendi adayını gösterecek ve seçimlere kendi adayıyla gidecek" ifadelerini kullandı.

Pervin Buldan - Mithat Sancar / Fotoğraf: Twitter

Buldan'ın açıklamaları tabiri caizse gündeme bomba gibi düştü. Altılı Masa'ya yakın birçok siyasetçi HDP'ye eleştiride bulundu.

Birçok kişi HDP'nin öncülük ettiği Emek ve Özgürlük İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı çıkarması durumunda ilk turda hiçbir adayın kazanmayacağına dikkati çekti.

MAK Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kulat, HDP'nin çıkaracağı ciddi bir adayın 6'lı Masa için risk teşkil ettiğini belirterek şu paylaşımda bulundu:

"HDP'nin kendi cumhurbaşkanı adayını çıkarması bugüne kadar yapılan tüm siyasi analizleri alt üst eder / konuşulan denklemleri bozar. Adayın ciddiyetine bağlı olarak seçimin 2. tura kalması da gündeme gelebilir. Ciddi aday; 6'lı masa için risk; Cumhur İttifakı için avantajdır."

Sancar: Müzakereye hayır demeyiz

Ancak muhalefet cenahını rahatlatan açıklama HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar'dan geldi.

Sancar, "Biz ve 6'lı Masa adaylar çıktıktan sonra ‘gelin açık konuşalım, müzakere yapalım derse biz 'hayır' demeyiz" diye konuştu.

HDP'nin aday çıkışıyla 6'lı Masa'ya basınç uygulayarak ortak cumhurbaşkanı adayı belirlenmesinde muhatap istendiği şeklinde de çokça yorum yapıldı.

Peki HDP'nin cumhurbaşkanı adayı çıkarması, hangi ittifakın işine yarar? 

Aday çıkışının kapatılma davasıyla bir bağlantısı var mı?

"HDP'nin aday çıkarması Cumhur İttifakı'nın işine yarayacak"

Independent Türkçe'ye konuşan Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğreti Üyesi Prof. Dr. Mazhar Bağlı, HDP'nin aday çıkarmasının teknik olarak Cumhur İttifakı'nın işine yaracağı görüşünde.

Millet İttifakı'nın oy oranının yüzde 40-45 bandında olduğunu belirten Bağlı'ya göre, Cumhur İttifakı milletvekili seçiminde avantajlı görünmese de cumhurbaşkanlığı seçiminde avantajlı, çünkü daha önce yaptığı icraatlar ve ülkenin ciddi meselelerine yaklaşımı ve çözüme olan iradesi onu avantajlı kılıyor.

Mazhar Bağlı / Fotoğraf: Twitter

"HDP'nin Millet İttifakı adayını destekleme ihtimali yüksek"

"Cumhur mu yoksa Millet İttifakı mı Kürt sorunun çözümüne daha yakın" sorusu sorulduğunda insanların ‘Millet İttifakı çözüme daha yakın' diyemediğine savunan Bağlı, "Dolayısıyla HDP'nin aday çıkarması Cumhur İttifakı'nın işine yaracak" dedi ve ekledi:

Her ne kadar bir aday çıkaracağı söylese de Millet İttifakı'nı destekleme ihtimalleri yüksektir. Bunu seçim döneminde daha net göreceğiz. Canla-başla kendi adaylarını destekleyecek bir çalışmanın içinde olurlarsa o zaman yanlış bir okuma yaptığımız rahatlıkla söyleyebiliriz, yok eğer çok düşük profilli bir aday çıkarıp çok çalışma yapmazlarsa o zaman da ‘demek ki Millet İttifakı ile zımni bir anlaşmaları var' diye bakılacak. Ancak gelişmeler böyle bir anlaşmanın olmadığı gibi görünüyor. İlerleyen zamanlarda tablo daha da netleşecektir."

"Aday gösterilirse seçim ikinci tura kalır"

Siyaset bilimci Doç. Dr. Derya Kömürcü ise aday belirlemenin hangi ittifakın işine yaracağını görmek için seçim kampanyası başladığında tam olarak görülebileceğini söyledi.

HDP'nin seçime adayla girmesi durumunda büyük ihtimalle seçimin ikinci tura kalacağının altını çizen Kömürcü, "İkinci tura kalması da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın işine yarar. Çünkü seçimi ilk turda kazanmak muhalefet açısından ikinci turda kazanmaktan daha kolay diye düşünüyorum. İki tur arasındaki zaman diliminde Türkiye çok farklı şeyler yaşayabilir ve bunun örneklerini gördük" ifadelerini kullandı.

Derya Kömürcü / Fotoğraf: Twitter

"'Oyumu istiyorsanız beni dikkate almak zorundasınız' uyarısıydı"

HDP'nin bir siyasi parti olarak elbette aday çıkarma hakkının olduğunu vurgulayan Kömürcü, "Bir aday çıkabilir ama ben bunu hem Altılı Masa'ya bir uyarı olarak görüyorum hem de aslında HDP'nin Erdoğan'ın gitmesi konusundaki rolünün altını çizen, daha etkili gösterebilecek bir hamle olduğunu düşünüyorum" değerlendirmesinde bulundu.

Siyaset bilimci Doç. Dr. Derya Kömürcü, devamında şunları kaydetti:

Aday belirlemenin sadece kapatılma davasıyla bir bağlantısını olduğunu düşünmüyorum. HDP'nin Türkiye siyasetinde kapladığı alan, bunun diğer bütün partiler tarafından nasıl idrak edildiğiyle ilgilidir. HDP, ‘buradayım, en kritik pozisyondayım, eğer benim seçmenlerimin oyunu cumhurbaşkanlığı seçiminde istiyorsanız burada beni dikkate almak zorundasınız' uyarısını yapmış oldu. 5 Ocak'ta Altılı Masa son toplantısını yaptı, o esnada AYM hazine yardımını durdurma kararı aldı ve kararla ilgili tek bir cümle bile edilmedi. Bunun sembolik olarak da önemli olduğunu düşünüyorum."

"HDP baştan beri tek aday çıkarılmasından yana"

Siyaset bilimci ve eski Barış ve Demokrasi Partisi İstanbul Milletvekili Dr. Ufuk Uras da adaylık çıkışının daha çok Altılı Masa ittifakının HDP ile diyalogdan kaçınmayla alakalı olduğu kanaatinde.

HDP'nin cumhurbaşkanı adayını çıkaracağını söylemediğini, sadece adaylarını ilan edeceklerini ve aynı zamanda müzakerelere de açık olduğunu ifade ettiğini belirten Dr. Uras, "Yani ucu açık bir cümle kullanıldı" dedi.

Ufuk Uras / Fotoğraf: Twitter

HDP'nin çıkışıyla muhalefetin tek aday çıkarması gerektiğine vurgu yaptığını kaydeden Uras, "HDP parti olarak cumhurbaşkanı adayı çıkarma hakkımız var ama bizimle müzakere yapılırsa bunu gözden geçiririz demek istedi. Yoksa HDP baştan beri muhalefetin parçalı aday çıkarması yerine tek aday çıkarması gerektiğine vurgu yapıyor" diye konuştu.

"Kapatma davasıyla birebir ilişkisi yok"

Adaylık meselesinin daha çok Millet İttifakı'nın HDP ile diyalogdan kaçınmasıyla alakalı olduğunu aktaran Uras, sözlerini şöyle tamamladı:

Yani Türkiye'nin üçüncü partisinin meşruiyetin sorgulanması, bir vebalı muamelesi görmesi nedeniyle HDP kendi politik pozisyonlarını belirledi.  Kapatma davasıyla birebir ilişkisi yok, çünkü başsavcı bir karar beyan edecek. Kapatma davası daha hızlı ilerleyen bir süreç gibi gözüküyor."

Belediye seçimlerinde aday çıkarmaması kimin işine yaramıştı? 

Siyaset bilimcilere göre HDP'nin aday çıkışının altında değişik mesajlar yatıyor. 

Öncelikle de Millet İttifakı'na uyarı niteliğinde bir mesaj verildi. Partinin ciddiye alınmaması halinde işin rengi değişebilir. Yani HDP, kendi adayını çıkarıp, daha önceki seçimlerde olduğu gibi blok halinde adayına çalışırsa Millet İttifakı'nın işi zor. 

Zira bunun çok somut bir örneği var. Bilindiği gibi HDP, İstanbul, Ankara ve İzmir'in de aralarında bulunduğu 11 büyükşehirde aday çıkarmamıştı. 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi / Fotoğraf: AA

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş başta olmak üzere Adana, Mersin ve Hatay'daki CHP'li adayların HDP'nin desteğiyle seçim kazandıkları ifade edildi.

Benzer durumun cumhurbaşkanı seçiminde de yaşanma ihtimali çok yüksek. 

Bu durum yürütülecek müzakere, yapılacak pazarlıklar ve zamanın neler göstereceğine bağlı gözüküyor.