Sendikalar tarafından "iş cinayetleri" olarak da adlandırılan "ölümlü kazalar" çalışma hayatının en büyük sorunlarından biri.
Her yıl yüzlerce çalışan iş ortamında yaşanan kazalar, rahatsızlıklar nedeniyle yaşamını yitirirken binlercesi de yaralanıyor.
Bu olayların çoğu kimi zaman basına bile yansımıyor.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 2011'den beri yaşanan kazaları düzenli takip ederek bunları raporlaştırıyor.
Bu yolla işçi sağlığının korunması için duyarlılığı ve önlemleri artırmayı amaçlıyor.
2022 yılında en az 1843 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybettihttps://t.co/QkhzMsvEAq pic.twitter.com/lGW7n7BQfT
— İSİG Meclisi (@isigmeclisi) January 6, 2023
En az bin 843 çalışan iş kazalarında yaşamını yitirdi
İSİG, 2022 yılına dair verileri de dün 6 Ocak 2023 Cuma günü yayımladı.
Kurumun tespitlerine göre 2022'de en az bin 843 işçi, iş kazalarında veya işe giderken ya da çalışma ortamında geçirdiği rahatsızlıklarda hayatını kaybetti.
Ölüm nedenlerinde yüzde 23 trafik kazaları, yüzde 19 ezilme-göçük ve yüzde 16 ile düşme vakaları ilk sırada.
İstanbul iş kazası ölümlerinde birinci
İllere göre bakıldığında iş kazalarında 256 ölümle İstanbul ilk sırada yer alıyor.
İzmir 87 can kaybıyla ikinci, Bursa 64 ile üçüncü sırada bulunuyor.
Antalya 59 can kaybıyla dördüncü, Muğla ise 57 insanın yaşamını yitirmesiyle beşinci durumda.
Onları daha az sayılarla başka iller takip etti.
En çok ölüm inşaat ve yol işlerinde
İşkollarına göre dağılıma bakıldığında en çok ölüm 374 kişiyle inşaat ve yol işlerinde yaşandı.
Bunları 186'sı işçi, 173'ü çiftçiden oluşmak üzere 359 kişiyle tarım, orman işkolu takip etti.
3. sırada gelen taşımacılık işkolunda 220 işçi yaşamını yitirdi.
Madencilikte 105 işçi, metal işkolunda 101 işçi, ticaret, büro, eğitim, sinema gibi işkollarında 99 çalışan hayatını kaybetti.
Belediye genel işler işkolunda ise 97 çalışan yaşamını yitirdi. Bu işkollarını diğer sektörlerde yaşamını yitiren işçiler takip etti.
Kadın, çocuk ve göçmen işçiler...
2022'de yaşanan iş kazalarında ölen bin 843 işçinin ise en az 108'i kadınlardan oluştu.
Bunun 64'ünün çocuk, 90'ının da göçmen işçi olduğu tespit edildi.
Ölen göçmen işçilerin 3'te 2'si Suriye ve Afganistan uyruklu olması dikkat çekti.
Ofis çalışanları ve taşımacılık sektörlerinde kalp krizi kaynaklı ölümler daha çok
Raporda ticaret büro çalışanları arasındaki ölümlerin de yüksek olduğu görülüyor.
İSİG Sözcüsü Murat Çakır, bu durumu değerlendirdi. Çakır, ticaret büro çalışanlarının pek çok iş dalını kapsadığını belirtti.
Çakır'a göre bu alanlarda çalışanlar arasında stres ve oturarak hareketsiz çalışmadan kaynaklı olarak kalp krizi nedeniyle ölümler, diğer sektörlere özellikle de mavi yakalılara göre daha fazla.
"Uzun iş saatleri, aşırı stres nedeniyle taşımacılık sektöründe de kalp krizi kaynaklı ölümler yaygın" ifadelerini kullandı Çakır.
"Beyaz yakalılar arasında yaşamına son verme de daha çok görülüyor"
Yine Çakır'ın verdiği bilgiye göre ticaret ve büro çalışanları yani halk arasındaki adlandırmayla beyaz yakalılar arasında intihar ederek yaşamına son verme, mavi yakalılara göre daha fazla.
Nedeni ise eğitim düzeyi daha yüksek olan beyaz yakalılar, mavi yakalılara göre mobbing yani işyerindeki psikolojik baskılara karşı daha dayanıksız olmaları.
"Beyaz yakalılar, sağda solda çok konuşuyor ama eyleme geçme durumları az"
Mobbing ile Mücadele Derneği Başkanı İlhan İşman da Çakır'ın iddiasını doğruladı.
İşman, beyaz yakalıların mavi yakalılara göre mobbinge karşı daha dayanıksız olduğunu söyledi.
Bu konuda bilinen algının tersine daha dikkat çekici bir iddiada bulunan İşman, şöyle konuştu:
Eğitim düzeyi artınca hak arama düzeyi azalıyor. Çünkü beyaz yakalıların kaybedecekleri daha çok şey var. Mesleklerini riske atmak istemiyor. Ya işlerini bırakıp başka iş arıyor ya da yaşadıklarını içine atıyorlar. Bu da birçok psikolojik sorunu gündeme getiriyor. Kısaca işyerlerinde çok mücadele etmiyorlar. Öyle kolay kolay haklarını arama özellikleri yok. Sağda solda çok konuşuyor, çok şikayet ediyor ama haklarını arama noktasında eyleme geçme durumları daha az."
"Mavi yakalılar da mobbing farkındalığı düşük ama haksızlığı görünce sonuna kadar gidiyorlar"
İlhan İşman, buna karşın eğitim düzeyi beyaz yakalılara oranla daha düşük olabilen mavi yakalılar arasında durumun farklı olduğunu aktararak şunları söyledi:
Onların mobbing farkındalık düzeyi düşük. İşyerindeki kötü muameleyi veya haksızlıkları daha uzun süre normal karşılayıp, işin gereği görebiliyorlar. Ancak haksızlığı fark ettikleri andan itibaren de hak arama konusunda sonuna kadar gidiyorlar. Çünkü çoğu zaman kaybedecekleri fazla bir şey de olmuyor."
© The Independentturkish