Müslümanların kutsal kitabı Kur'an-ı Kerim'in Bakara süresinde "Dinde zorlama yoktur. Çünkü doğru, yanlıştan kesin ayrılmıştır. Kim tağutu inkar edip Allah'a iman ederse o hiç kopmayan sağlam kulpa tutunmuş demektir" ifadeleri yer alıyor. 

İslam'da zorlama olmayacağı açık bir şekilde kitapta yer almasına rağmen kimi ilahiyatçılar, imam ve hatipler; namaz kılmayan, oruç tutmayanların cezalandırılabileceğini savunuyor. 

İlahiyatçı Prof. Dr. Ebubekir Sifil, bunlardan biri. Sifil, sosyal medyada tartışmaya yol açan sözlerini sarf ettiği dini sohbette, namaz kılmayanların taziren öldürülebileceğini iddia etti.

Namaz kılmamanın cezası öldürülmek mi? 

Ebubekir Sifil, şu ifadeleri kullandı: 

Bir adam var çok laubali davranıyor. Aslında namazın önemini biliyor, kılmamak için herhangi bir meşru mazereti yok. Eli ayağı sağlam, suya kavuşmuş ve abdest alma, namaz kılma ve vakit sıkıntısı yok. Adam keyfi olarak namazı sürekli aksatıyorsa tazir cezasına çarptırılır. Çağırılır azarlanır, çağırılır tekdir edilir, çağırılır dövülür. Devam ederse taziren öldürülebilir.

Sadece Sifil değil çıkışlarıyla dikkatleri üzerine çeken Ankara Melike Hatun Camii İmamı Halil Konakçı da Kur'an'daki ayetin tersi bir görüş belirtti. 

"Dinde zorlama var" diyen Konakçı, "Nasıl var? Namaz kılmamanın hukukta cezası var. Şimdi uygulanmıyor olabilir. Oruç tutmamanın dinde cezası var. Sopalama var" dedi. 

Bu ve benzeri görüşler sosyal medyada hararetli şekilde tartışılıyor. 

Şu 5 şeyin cezası yok, bu 5'nin cezası var 

Pek çok ilahiyatçı bu görüşlere itibar edilmemesi gerektiğini, dinde zorlama olmadığı gibi namaz kılmamamın da bir cezasının belirtilmediğine vurgu yaptı. 

İlahiyatçı yazar İhsan Açıkalın, şu şekilde itirazda bulundu: 

"Kur'an'da 5 şeyin cezası yoktur: Namaz, oruç, hac, içki ve başörtüsü. Ama (4'ü fiziki 1'i sembolik) şu 5 şeyin cezası vardır: Öldürmek, çalmak, iftira, zina ve kenz."

Peki dinen namaz kılmayan veya oruç tutmayanın hükmü nedir?

İlahiyatçılar, konuyu Independent Türkçe'ye değerlendirdi.

"Müslüman bir günahından dolayı tekfir edilemez"

İlahiyatçı Prof. Dr. Kerim Buladı, Müslüman'ın bir günahından dolayı tekfir edilemeyeceği görüşünde.

Prof. Buladı'ya göre, ehli sünnetin genel görüşüne göre bir kimse namaz, oruç ve diğer farzları ihmalen veya unutarak inkar olmaksızın terk ediyorsa bu kimse yine mümindir.

Kerim Buladı / Fotoğraf: Twitter

"Bir mümin eğer inkar etmiyorsa, Allah'ın haram kıldığını haram, helal kıldığını helal kabul ediyor ama nefsine yenik düşük ibadeti yapmıyorsa ona kafir denmez" diyen Buladı, "İmam Ebu Hanife, Fıkhu'l-Ekber adlı kitabında ‘Müslüman'ı bir günahından dolayı tekfir edemeyiz' diyor" değerlendirmesinde bulundu.

Hadisleri biraz zahiren yorumlayan bazı selef-i salihin alimlerinin namazı kasten terk edenlere biraz zecri tedbirlerin alınabileceğini ifade ettiklerini anımsatan Buladı, devamında şunları kaydetti:

"Dolayısıyla günahkâr bir mümin inkar etmediği sürece yapmadığı şeylerden dolayı asla tekfir edilemez ve öldürülemez. ‘Dinde zorlama yoktur' ayetini merhum Hamdi Yazır çok güzel açıklamıştır. Yazır ‘Bir kimseye zorla kıldırılan namaz namaz değildir, zorla tutulan oruç, oruç değildir' demiştir. İnsan ibadeti severek yapmalı. Dolayısıyla Müslüman bir günahından dolayı tekfir edilemez."

"Dinen verilecek bir ceza öbür tarafa aittir"

İlahiyatçı Prof. Dr. Faruk Beşer de Buladı ile benzer görüşte.

Faruk Beşer / Fotoğraf: Twitter

Namazı terk etmenin şirkten sonra en büyük günahlardan olduğunu ifade eden Prof. Dr. Beşer ise "Allah'a şirk koşan bir insan Müslüman sayılmaz ve Kur'an'ı Kerim ifadesiyle ebedi cehennemliktir. Ama Allah'a inandığını söylediği halde günah işliyorsa bu insanı dinden çıkarmaz" dedi.

Allah'a, kıyamet gününe, hesap ve kitaba inanan bir insanın namazı inkar etmedikçe kafir olmayacağı gibi dinden de çıkmayacağını kaydeden Prof. Beşer, sadece günahkar olduğunu belirterek, sözlerine şöyle devam etti:

Namazı terk etmek, içki içmek ve adam öldürmekten daha büyük bir günahtır. Fakat namazı terk etmenin cezası Kur'an'ı Kerim'de veya sünnette açıkça ‘şöyle yapılır, böyle cezalandırılır' şeklinde bir hüküm yoktur. Yani dünyevi cezası belli değildir. Dinen verilecek bir ceza öbür tarafa aittir. Öbür tarafta Allah nasıl dilerse öyle muamele eder. Ama dünyada biz bir insana namaz kılmıyor, oruç tutmuyor hatta Allah'a inanmıyor diye ona cezası şudur şeklinde vereceğimiz belli sabit bir ceza yoktur.

"Bu Kur'an-ı Kerim'e savaş açmaktır"

İlahiyatçı Prof. Dr. İsrafil Balcı ise kesinlikle dövmek veya öldürmek gibi bir cezanın olmadığını söyledi.

İsrafil Balcı / Fotoğraf: Independent Türkçe

Dinde namaz, oruç veya başka bir ibadet için zorlamanın bulunmadığının altını çizen Prof. Balcı, "Dinde ibadet yapmanın cezalandırılacağına dair bir hüküm yok" ifadesini kullandı. 

Namaz tarihini çalışmış ve namaz ile ilgili kitap yazmış bir ilahiyatçı olarak Kur'an-ı Kerim'in hiçbir yerinde "namaz kılmayan cezalandırılır" şeklinde bir hükmün olmadığını dile getiren Balcı, "Kur'an'da namaz kılmayanın ilahi cezaya çarptırılacağına dair bir hüküm yok. Buradan hareketle kesinlikle ve kesinlikle dinde zorlama yoktur. Namaz kılmayana asla ve kata zorlama yapılamazsınız. Böyle bir şey yoktur" dedi ve şunları söyledi:

"Dinimizin temel ilke ve kaidesi önce ahlak, hukuk ve vicdandır. Hazreti Peygamber efendimiz ibadet ile dini anlatmadı. Önce ahlak, tevhit, hukuk ve vicdan ile başladı. Dolayısıyla ‘namaz kılmayanlar cezalandırılır, olmasa dövülür veya öldürülür' gibi iddialar hezeyandır ve baştan aşağı Kur'an'ı Kerim'e savaş açmaktır."