Avustralya’nın Fransa’dan denizaltı satın alacağı Yüzyılın Anlaşması’ndan vazgeçerek ABD yapımı nükleer denizaltı satın almak için anlaşma imzalaması Fransa ve Avustralya arasında gerilime neden olmuştu. Şimdi ilişkiler yeniden normalleşme yolunda ilerliyor. Eski Avustralya Başbakanı Scott Morrison’un geçtiğimiz yılın eylül ayında ülkesinin 12 Fransız denizaltısı satın almak için Fransa ile imzaladığı 56 milyar euro değerindeki sözleşmeden çekildiğini açıklaması, Canberra ile Paris arasında eşi benzeri görülmemiş bir diplomatik krize yol açmıştı.
Fransa, Avustralya ile arasındaki sürekli iletişime ve Morrison'ın aynı yıl Haziran ayında gerçekleştirdiği Paris ziyaretine rağmen Avustralya tarafının ABD yönetimi ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile Fransızların arkasından müzakere etmesine öfkelenmişti. Bu sebeple Fransız tarafı, Washington ve Londra'ya atıfta bulunarak müttefiklerin ‘ihanetini’ kınadığını vurgulamıştı. Bu gelişmenin yanı sıra İngiltere, Avustralya ve ABD, Çin'in nüfuzunu artırarak Hint-Pasifik Okyanusu'nun güney sularındaki genişleme arzusunu engellemek amacıyla Fransa'yı dışladıkları bir ortaklık kurmuştu.
Avustralya’daki son seçimlerde muhafazakar Morrison'ın yenilgisi Fransa'yı sevindirmişti. Dönemin Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Morrison'ın yerine İşçi Partisi’nden Anthony Albanese'in gelmesinden duyduğu ‘mutluluğu’ dile getirmekten çekinmemişti. Yaklaşık bir ay sonrasında yeni Avustralya hükümeti, Fransa ile yaptığı denizaltı anlaşmasından vazgeçmesi dolayısıyla Naval Group’a 555 milyon euro ödeyeceğini açıklamıştı. Böylece Avustralya, 2,3 milyar dolar zarara girmişti.
Bugün ise farklı bir atmosfer mevcut. Elysee Sarayı dün Macron'un bugün öğlen yemeğinde Avustralya Başbakanı'nı ağırlayacağını, bunun iki tarafın ilişkilerini yeniden başlatması ve Morrison zamanında kaydedilen gerginliğe son vermesi yönünde bir fırsat sunacağını açıkladı. Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Albanese'in söz konusu ziyareti ile stratejik ilişkinin yeni temeller üzerinde yeniden başlatılmasının hedeflendiği vurgulandı. Fransız Cumhurbaşkanı ile Madrid'de NATO Zirvesi oturum aralarında bir araya gelen Albanese, Paris ziyaretinden ‘oldukça umutlu’ olduğunu söyledi. Albanese daha önce yaptığı açıklamada Avrupa Birliği'nde (AB) önemli bir rol oynayan, ‘Pasifik'te büyük bir güç’ sayılan Fransa ile kopan bağları onarmanın önemine değinmişti.
Paris, Yeni Kaledonya adası, Wallis ve Futuna Adaları, Fransız Polinezyası ve Saint Barthelemy Adası gibi topraklara sahip olduğu Pasifik Okyanusu'nda lider rol oynamak için Avustralya ile stratejik ortaklığını önemsiyordu. Dolayısıyla aralarındaki denizaltı anlaşması, Avustralya ile ilişkileri pekiştirme şansı doğurmuştu. Ancak Yüzyılın Anlaşması’nın iptal edilmesi ardından yüzünü Hindistan'a çeviren Paris, Hindistan ile silah satışı, ayrıca diplomatik koordinasyon ve ekonomik bağlara dayalı ilişkilerini pekiştirmeye çalıştı.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat
