Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından Türk bankalarının Batı'nın Moskova'ya uyguladığı yaptırımları delme korkusuyla dikkatli ve şüpheci bir yaklaşım sergilediği, savaş sonrası Türkiye'ye gelen Rus vatandaşları bankalarla ödeme, para transferi yapma ve mevduat açmakta zorluk yaşadığı ifade edildi.

Konuya yakın bankacılık kaynakları ve yetkililerin Reuters'a verdiği bilgiye göre Türkiye'deki bankalar, Ruslarla bankacılık işlemleri konusunda yaptırımları delme korkusuyla oldukça dikkatli davranırken, bu işlemler ile ilgili süreçler önce bankaların yasal uyum bölümlerinde incelenip onay bekliyor.

Bu durum ise Moskova'nın üç hafta önce Ukrayna'yı işgal etmesinden bu yana, yanlarında tomarlarca nakit parayla Türkiye'ye gelen Ruslar için de hayal kırıklıklarına yol açıyor.

İstanbul'daki altı Rus vatandaşı, ABD yaptırımlarının bir parçası olarak Visa ve Mastercard'ın operasyonlarını askıya almaları nedeniyle temel bankacılık işlemleri yapmanın oldukça zor olduğunu söyledi.

"Problem sadece hesap açmak değil..."

Bankaların bu konuda oldukça dikkatli olduğunu söyleyen üst düzey bir bankacılık kaynağı, "Yaptırımlardan herkes korkar. 'Müşterini tanı' kuralını iyi yapmak lazım. Problem sadece hesap açmak da değil: Para nasıl gelecek, gelince ambargo gelirse ne olacak?.. Bunlar önemli" diye konuştu.

Bir başka bankacılık kaynağı ise, "İçinde Rus kelimesi geçen her işlem inceleme ve onaya tabi. Finansal kurumlar mevzuat ve uyum ofisi birimi önce inceliyor. Onay gelene kadar hesap açmak için hiçbir inisiyatif yok" diye konuştu.

"Halkbank benzeri bir durum olmamalı"

Türkiye, Batı ülkelerinin aksine Rusya'ya yönelik herhangi bir yaptırım uygulamıyor olsa da Türk bankalarının küresel düzenlemelerle uyumlu şekilde çalışması gerekiyor.

Halkbank'ın HALKB.IS, ABD'nin İran yaptırımlarını ihlal ettiği iddiasıyla yıllardır süren davalar dikkate alındığında Türk bankacılık sektörü yaptırımlar konusunda oldukça temkinli davranıyor.

Konuya yakın bir Türk yetkili, özellikle oligark olarak nitelenen milyarder iş insanları veya uluslararası yaptırım listelerinde yer alan Rusların hesap açmalarına izin verilmediğini belirterek, "Türkiye net şekilde BM kurallarına uygun olarak hareket ediyor. Bu kapsamda alınan kararlar da harfiyen uygulanacak... Haksız bir uygulamaydı ama Halkbank benzeri bir durumun tekrar yaşanmaması gerekiyor" diye konuştu.

Uyum düzenlemeleri konusunda uzman olan Strategic Advisory Services kurucu ortağı Hakan Akbaş, bankaların son dönemde Rusya ile ilgili olarak "müşterini tanı" kuralına uyma konusunda takıntı derecesinde hassasiyet gösterdiğini söyledi.

Türkiye'de genellikle nakit kullanıyorlar

İşgalin ardından Türkiye'ye ne kadar Rus vatandaşının geldiği konusunda bir bilgi henüz yok.

Öte yandan Rusların Visa ve Mastercard'ı yurtdışında kullanamamaları ise Türkiye, Ermenistan ve Vietnam gibi ülkelerde kullanılan Mir ödeme sistemine olan talebi artırdı.

Bir bankacılık kaynağı Türkiye'de Mir üzerinden gerçekleşen işlemlerin katlanarak arttığını ifade etti.

Reuters'ın görüştüğü Rus vatandaşları İstanbul'da genelde nakit taşıdıklarını, otel ve restoran faturalarını TL ile ödediklerini belirttiler.

BDDK: Ülke vatandaşların yönelik yaptırım yok

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) konuyla ilgili Reuters'ın sorusu üzerine şu açıklamayı yaptı :

Rusya-Ukrayna savaşı kapsamında Rusya'ya uygulanan yaptırımlar ülkemizde hem finansal otorite hem de finansal kuruluşlar tarafından yakından takip edilmektedir. Kurumumuzun, yaptırım kararları kapsamında bulunmayan herhangi bir ülke vatandaşlarına yönelik sınırlayıcı bir talimatı bulunmamaktadır.

Reuters