ABD'de federal bir kurumun yayımladığı yeni raporda insan ve uyuşturucu kaçakçılığında kripto paraların potansiyel kullanımına dikkat çekildi.

Rapor, ABD hükümetine bağlı denetim kurumu Hesap Verebilirlik Ofisi'nin (GAO) yürüttüğü bir araştırmanın sonucunda yayımlandı.

GAO yöneticisi Gretta Goodwin, bu tür para birimlerinin kullanıcılara anonimlik sağlaması ve uluslararası arenada kolayca iletilebilmesi nedeniyle yasadışı faaliyetlere katılmak isteyenler için "çekici olduğunu" söyledi.

Goodwin, sanal para birimlerinin yasadışı faaliyetlerde nasıl bir rol oynabileceğinden bahsederken, Silk Road platformunu örnek verdi. 

Silk Road, 2010'ların başlarında karanlık ağda (dark web) etkin olmuş bir sanal pazar yeriydi. Öncelikle uyuşturucu ticaretinde kullanılan platformda satıcılar, Bitcoin karşılığında müşterilere yasa dışı madde satıyordu. FBI, Ekim 2013'de FBI siteyi ele geçirerek kapatmış ve platformun kurucusu olduğu belirtilen Ross Ulbricht'i tutuklamıştı.

Yeni rapora göre, banka ATM'lerine benzer şekilde çalışan ve itibari para karşılığında sanal para satın alma imkanı tanıyan kiosklar da kaçakçılıkta rol oynayabilir.

Goodwin, bu teknolojilerin toplu para taşımanın kaçakçılar açısından doğurduğu riski azalttığını ve transfer sırasında belli ölçüde anonimlik sağladığını aktardı:

Uyuşturucu kartelleri ve ulusötesi suç örgütleri de kaçakçılıktan elde ettikleri parayı aklamak için sanal para birimlerini kullandı.

Bunun yanı sıra Goodwin, sanal paraların çevrimiçi ortamdaki seks pazarında da kullanıldığını saptadıklarını bildirdi. Raporda, seks kaçakçılığıyla mücadele eden, kar amacı gütmeyen kuruluş Polaris'in bir araştırmasına atıfta bulunuldu.

Polaris söz konusu araştırmada, sanal para birimlerini "çevrimiçi seks pazarındaki 40 platformda en yaygın kabul edilen ikinci ödeme yöntemi" diye nitelemişti.

Raporda ayrıca, bu para birimlerinin kaçakçılıkla ilişkisinin gerçekte ne sıklıkla tespit edildiği değerlendirildi.

Rapora katkıda bulunan bir diğer GAO yöneticisi John Pendleton, son yıllarda bu ilişkide önemli bir artış keşfettiklerini belirtti.

"Sanal para birimlerini içeren şüpheli faaliyet raporları, 2020'de 40 binin üzerine çıktı. 2017'de bunların sayısı 10 bindi" diyen Pendleton, sözlerini şöyle sürdürdü:

Hem sanal para birimlerini hem de uyuşturucu kaçakçılığını içeren raporlar da aynı dönemde 5 kat artış gördü.

Öte yandan Goodwin, kripto paraları işgücü kaçakçılığıyla ilişkilendiren şüpheli faaliyet raporlarına rastlamadıklarını söyledi.

GAO'nun raporunda bu riskleri azaltmak için sunulan en önemli öneri, suça ilişkin bu veri havuzlarının iyileştirilmesiydi.

Bunun yanında GAO, sanal para birimini itibari parayla değiştirmek için kullanılan kiosklar ve diğer araçlar üzerindeki denetimi artırmaya odaklandı.

Söz konusu raporun şu anda herhangi bir yasal yaptırım yetkisi bulunmuyor. Ancak uzmanlar GAO raporlarının ABD Kongresi'nde alınan kararlarda etkili olabileceğini ifade ediyor.

Independent Türkçe, Popular Science, The Verge

Derleyen: Çağla Üren