Kadrolu öğretmenler, sözleşmeli öğretmenler ve ücretli öğretmenler…
Dışarıdan bakıldığında hepsi öğretmen, hepsi aynı işi yapıyor ama özlük haklarına, kazançlarına odaklanınca aralarında büyük bir uçurum olduğu görülüyor.
Öğretmen açığını kapamada ‘en ucuz yol’ olduğu için son yıllarda hükümetin tercihi ücretli öğretmenlerden yana. Tablo, Türk Eğitim-Sen’in son araştırmasında tüm açıklığıyla ortaya çıktı. Sendika, 81 ilden öğretmenlerin kadro durumlarına ilişkin verileri istedi. 64 ilden yanıt geldi. 64 ilde toplam 76 bin 605 ücretli öğretmen olduğu ortaya çıktı. Bu sayı bir yılda ücretli öğretmen sayısının 13 bin arttığını gösteriyor çünkü 2017’deki sayı 63 bin 656 idi.
Araştırmaya göre, 61 ildeki ücretli öğretmenlerin 29 bin 782'sinin eğitim fakültesi, 32 bin 930'u lisans, 9 bin 653'ü ön lisans mezunu.
Rekor, nüfusla doğru orantılı olarak İstanbul’da. İstanbul'da 2015-2016 eğitim-öğretim yılında 7 bin 140 olan ücretli öğretmen sayısı bu yıl 21 bin 821'e yükseldi. İstanbul'u 3 bin 910 ile Şanlıurfa, 3 bin 659 ile Bursa, 3 bin 440 ile Ankara, 2 bin 334 ile İzmir, 2 bin 125 ile Kahramanmaraş, 2 bin 123 ile Gaziantep, 2 bin 53 ile Konya, 2 bin 3 ile Antalya, bin 979 ile Kocaeli, bin 658 ile Hatay, bin 579 ile Tekirdağ, bin 323 ile Kayseri, bin 291 ile Şırnak, bin 276 ile Sakarya, bin 272 ile Adana, bin 193 ile Manisa, bin 174 ile Batman izliyor.
Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı Talip Geylan araştırma sonucunu değerlendirdi. Bu araştırmanın eğitim politikalarının nereye gittiğini göstermesi açısından anlamlı olduğunu söyledi.
“Ücretli öğretmenlik sendikaların yıllardır mücadele ettiği bir istihdam yöntemi. Sözleşmeli, ücretli gibi öğretmenlik modelleri modern köleler yaratmayı amaçlamakta, eğitime katma değer sağlamamakta aksine eğitimin kalitesini, verimini düşürmektedir."
"Araştırmamızdan da görüleceği üzere, 76 bin 605 ücretli öğretmen çalıştırılmasına rağmen hala 55 il itibarıyla 101 bin 339 öğretmen açığı vardır. Dolayısıyla MEB'in ilk yapması gereken öncelikle ücretli öğretmen sayısı kadar kadrolu atama yapmak, ücretli öğretmenliği tamamen kaldırmak, daha sonra da 100 binin üzerindeki öğretmen açığını gidermek için çalışma yapmaktır."
Ücretli öğretmenlik nedir?
Kadrolu ve sözleşmeli öğretmenlerin yanı sıra okullarda ‘sözleşmeli öğretmen’ statüsünde görev alan öğretmenler verdikleri ders saatine göre ücretlendiriliyor. Sigortaları ‘yarı zamanlı çalışma’ olarak yapılıyor ve kazançları çoğu zaman asgari ücretin altında kalıyor. Tatil dönemlerinde gelirleri olmuyor. Kamuya maliyetleri kadrolu öğetmenlere göre çok daha düşük olduğu için son yıllarda atama tercihlerinde ücretli öğretmenler öne çıkıyor.