İnsanlar daha büyük canlıların yaşam alanlarını tahrip etmeyi sürdürdükçe ortalama hayvan büyüklüğünün gelecek yüzyılda yüzde 25 küçüleceğini ortaya koyan yeni bir araştırma yayımlandı.

İngiltere'deki Southampton Üniversitesi’nde yapılan araştırma, gelecekte esmer kartal ve gergedanlar gibi daha büyük, yeni koşullara daha az uyum sağlayabilen ve yavaş yaşayan türlerin neslinin tükeneceğini ancak daha küçük ve yeni koşullara uyum sağlayabilen kemirgen, cüce gerbil ve ötücü kuşlar gibi canlıların sayısının artabileceğini öngördü.

Araştırmacılar, vahşi yaşamı korumak ve yaşam alanlarını iyileştirmek için radikal tedbirler alınmazsa bütün ekosistemlerin çökebileceği uyarısında bulundu.

Nature Communications adlı bilimsel yayında yer alan çalışmanın başyazarı Rob Cooke şunları söyledi:

“Kuşlar ve memeliler için açık ara en büyük tehdidi insan oluşturuyor. Ormanları tahrip etme, avcılık, yoğun tarım, şehirleşme ve küresel ısınma gibi gezegen üzerindeki etkimiz yaşam alanlarını yok ediyor. Türlerin öngördüğümüz belirgin ‘küçülmesi’, ekolojinin ve evrimin uzun vadeli sürdürülebilirliği üzerinde olumsuz etkiler doğurabilir. Bu küçülme belki ekolojik değişimlerin etkisiyle gerçekleşiyor ama işin ironik tarafı şu ki küresel ekosistemimizde eşsiz işlevleri olan türlerin kaybolması da ekolojik değişime sebep olabilir.”

Tahmin edilen beden küçülmeleri, özellikle 130 bin yıl önceki son buzularası devirden beri türlerde gözlenen yüzde 14’lük küçülmeyle kıyaslandığında büyük sayılıyor. 

Araştırma ekibi karada yaşayan 15 bin 484 memeli ve kuşa odaklanarak beden kitlesinin, yavru/yumurta büyüklüğünün, yaşam alanı genişliğinin, beslenme şeklinin ve nesiller arası zaman uzunluğunun doğadaki rollerini nasıl etkilediğini değerlendirdi.

Araştırmacılar ayrıca, gelecek yüzyılda hangi hayvanların neslinin tükenmesinin olası olduğunu belirlemek için Uluslararası Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi’nden de faydalandı.

Çalışmada en dirençli olanların küçük, yüksek oranda doğurgan, böcek yiyen ve çeşitli yaşam alanlarında gelişebilen hayvanlar olduğu bulundu.

Southampton Üniversitesi’nden Profesör Felix Eigenbrod, “Memelilerin ve kuşların öngörülen kaybının ekolojik olarak rastgele olmayacağını gösterdik. Bu, belli canlıların becerilerine ve ekolojik değişime karşı kırılganlıklarına bağlı olarak elekten geçeceği seçici bir süreç” dedi.

Kanada’daki Memorial Üniversitesi’nin Araştırma Başkanı Amanda Bates ise, “Nesil tükenmeleri önceden trajik ve belirleyici kaçınılmazlıklar olarak görülürdü. Ancak hedeflenen koruma eylemleri için fırsat olarak da görülebilirler. Nesli tükeneceği öngörülen bir tür varlığını sürdürdüğü sürece onu korumak için zaman var demektir ve bizimki gibi araştırmaların buna rehberlik edeceğini umuyoruz” diye konuştu.

 *İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/environment

Independent Türkçe için çeviren: Onur Bayrakçeken