Araştırmacılar bulunan en eski modern insan (Homo sapiens) DNA'sını inceledi. Bulgular, Avrupa'ya gelen ilk insanların çoğunun soy ağacında Neandertallerin yer aldığını gösterdi.

İsrail'deki Tel Aviv Üniversitesi'nden paleogenetikçi Viviane Slon, araştırmanın modern insanların Neandertallerle ve soyu tükenmiş diğer akrabalarıyla birçok kez melezleştiğine dair kanıtlara bir yenisini eklediğini söyledi:

Farklı zamanlar, farklı yerler... Tekrar tekrar melezleşmişler.

Genetik karışım

Yeni bulgular, 7 Nisan'da hakemli bilimsel dergi Nature'da yayımlanan iki araştırmada ortaya çıktı. Bu araştırmalar, Avrupa'da Homo sapiens ve Neandertaller arasındaki ilişkileri açıklığa kavuşturuyor.

Çalışmalardan biri Bulgaristan'daki Bacho Kiro Mağarası'nda bulunan bir dişe ve diğer kalıntılara dayanıyor. Diğer çalışma ise Çekya'da Zlaty kun isimli mağarada bulunan neredeyse eksiksiz bir kafatasına odaklanıyor.

Avrasya'daki ilk insanlar, günümüzdeki modern insanlar gibi Neandertal DNA'sı taşıyordu. Bilim insanları, bunun muhtemelen 50-60 bin yıl önce Ortadoğu'daki grupların melezleşmesinden kaynaklandığını düşünüyordu. Ancak sonraki araştırmalar, modern insanların Avrupa'da da Neandertallerle melezleştiğini gösterdi.

Bacho Kiro'da bulunan kalıntıları inceleyen araştırmacılar kalıntıların ait olduğu bireylerin soy ağacına, 6 veya 7 kuşak önce, yani görece yakın bir zamanda Neandertallerin dahil olduğunu ve iki insan grubu arasındaki bu melezleşmenin Avrupa'da yaşandığını ortaya koydu.

Çekya'daki diğer çalışmayı yöneten paleogenetikçi Johannes Krause ise Zlaty kun mağarasında kafatasının ait olduğu kadın bireyin Neandertal atalarının daha eskilere, muhtemelen 70-80 kuşak önceye dayandığını açıkladı.

Avrupa'ya gizemli göç

Avrupa'daki modern insan-Neandertal melezleşmesine dair ilk kanıt, 40 bin yıllık kalıntıları Romanya'da bulunan Oase 1 adlı tek bir bireyden gelmişti. Bu nedenle bilim insanları, bunun tesadüfi bir durum olabileceğini de göz önünde bulunduruyordu.

Bulgaristan'daki Bacho Kiro mağarasında bulunan kalıntıların yaşıysa 45 bin olarak belirlendi. Yeni keşif, Oase 1'in yalnızca bir tesadüfe işaret etmediğini düşündürüyor.

Bunun yanı sıra, genetik analize göre kalıntıların ait olduğu bireyler, Doğu Asya ve Amerika'da günümüzde yaşayan insanlarla Avrupa nüfusuna kıyasla daha yakın akrabaydı.

Araştırmanın yazarları, bu şaşırtıcı bulgunun Avrupa'ya yapılmış, bilinmeyen bir göçü ortaya çıkardığını belirtti:

Bu bulgu, insanların o dönemde Avrupa'ya göç ettiğini gösteriyor. Daha önce genetik kayıtlarda bu göçe dair hiçbir veri görmemiştik.

Çekya'daki Zlaty kun mağarasında bulunan kafatasının da Bacho Kiro kalıntılarıyla hemen hemen aynı dönemden kaldığı ifade edildi. Araştırmanın yazarlarından, moleküler biyolog Mateja Hajdinjak, "Şu anda en eski insan genomlarına bakıyoruz" diye konuştu.

Ancak, Bacho Kiro kalıntılarıyla aynı dönemden kalmasına rağmen bu kafatası, modern Asya veya Avrupa popülasyonlarıyla aynı genetik bağları paylaşmıyor. Bu da bölgedeki nüfus hareketliliğini gözler önüne seriyor.

Araştırmanın başyazarı Kay Prufer, şimdi bu iki kalıntı setinin ait olduğu nüfusların birbiriyle nasıl ilişkilendiğini anlamayı umuyor.

Prufer, "Hiç tanımadıkları topraklara giren ilk Avrupalıların kim olduğunu bilmiyoruz" diyor ve ekliyor:

Genomlarını analiz ederek, kendi tarihimizin zamana yenik düşmüş bir aralığına ışık tutuyoruz.

Independent Türkçe, Nature, Science Alert

Derleyen: Çağla Üren