Yasa dışı avlanmanın dünyanın kalan tropik ormanlarındaki memeli nüfuslarında şiddetli azalmaya neden olduğu ortaya çıktı.

Sadece 40 yılda jaguar, leopar, fil ve gergedan nüfuslarının yüzde 40 düştüğünü gösteren yeni bir araştırma, yarısı yasadışı yapılan avlanmaların pek çok tropik ormanını boşalması ve vahşi yaşamın yok olmasına neden olduğu gerekçesiyle uyarıyor.

Hollanda’daki Radboud Üniversitesi’nin başını çektiği uluslararası bir ekip, dünyanın en balta girmemiş ormanlarında bile değerli boynuz ve kemikleri toplayan avcıların kilit roldeki türleri yok ederek ekosistemlere zarar verdiğini ortaya koydu.

Tropiklerde varlığını koruyan habitatların yalnızca yüzde 20’sinin zarar görmeden kaldığı düşünülüyor.

Baş araştırmacı Dr. Benítez-López The Independent’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Gerekli önlemler alınmazsa vahşi yaşam avcılığı gelecekte artarak devam edecek. (…) Hesaplamalarımız gösteriyor ki korunan bölgelerde bile memeli popülasyonları avlanma baskısı altında olabilir, özellikle Güney Doğu Asya’da, Batı ve Orta Afrika’da. Eğer Afrika’daki insan nüfusunun büyüme öngörüleri doğruysa, talep artmaya devam edecek. Dahası tropik ormanlardan geçmesi planlanan pek çok yol bulunuyor.”

Plos Biology adlı bilimsel yayında yer alan araştırmaya göre şimdiye dek yoğun biçimde çalışılan tropik bölgelerdeki avlanmanın memeli komüniteleri üzerindeki etkisi bilinmiyordu.

Primatlar ve karıncayiyenler en büyük risk altında

En büyük yok oluş bir popülasyonda yüzde 70’i aşabilen düşüşlerle Batı Afrika’da görülüyor. Araştırmacılar primatlar ve karıncayiyenlerin en büyük risk altındaki canlılar olduğunu keşfetti.

Nüfus düşüşleri büyük oranda uzak bölgelere insan erişebilirliğinin artmasından kaynaklanıyor.

Dr. Benítez-López konuya ilişkin şunları söyledi:

“Avcılar öncelikle büyük vücutlu türleri (avlamayı) hedefliyor çünkü bunlar görece daha fazla et ürünü ve ticari olarak değerli boynuz ve kemik gibi yan ürünler sağlıyor. Dahası iri memeliler daha yavaş ürüyor, bu zarar gören popülasyonların telafisinin daha fazla zaman alması anlamına geliyor.”

Araştırma tropik bölgelerde yaşayan 4000 memeli türünün avcılıktan etkilendiğini tahmin ediyor. Tropik ormanların yarısından fazlası avcılık baskısı altında.

Dr. Benítez-López, "Etçillerin avlanması otçulların sayısında bir artışa neden olarak bitki örtüsü için olumsuz sonuçlar doğurabilir. Meyveyle beslenen ve (bitkilerin) tohumlarını yayan türlerin avlanmasını ele alırsak bunun da ormanın yenilenmesi açısından olumsuz sonuçları olabilir" diye konuştu.

Memelilerin azalması ekosistemin işleyişine çok derin etkilerde bulunabilir.

Dr. Benítez-López açıklamalarına şöyle devam etti:

“Tropik bölgelerdeki toprak kullanımına (ormanın açılarak tarım veya otlatma alanlarına dönüştürülmesi) bağlı doğal yaşam alanlarının azalışı, hayvanların yok olmasının başlıca sebebi olmaya devam ediyor. Diğer yandan avlanmanın da benzer düzeyde etkileri var ve daha önemlisi avlanma, el değmemiş görünen ormanlardaki hayvan popülasyonlarındaki devasa azalışların sorumlusudur. Ormanlar uydu görüntülerine göre el değmemiş görünüyor olsalar bile -ki buralarda görünür bir orman açma veya  ağaç kesme faaliyeti yoktur- kısmen hayvanlar yok edilmiş olabilir.”

Beslenmeleri yabani ete dayanan kırsal topluluklar ana protein kaynaklarının ortadan kalktığına tanık olabilir.

Benítez-López, “Şimdiye dek avlanmanın bu etkileri geniş çaplı biyoçeşitlilik değerlendirmelerinde ele alınmadı. Bizim sonuçlarımız bu alandaki boşluğu kapatmaya ve nihayetinde insana bağlı biyoçeşitlilik kayıpları açısından gerçeği daha doğru yansıtan tahminlerin yapılmasına yardımcı olabilir” dedi

Araştırma son 40 yıldaki 3 bin 200’den fazla veri tahminini ele aldı. Bunların arasında 160’tan fazla bilimsel çalışma ve tropik bölgelerdeki 300 memeli üzerine çalışan yüzlerce yazar bulunuyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın türlerin yok olma tehlikesine karşı risk değerlendirmelerine ve koruma planlarına bilgi vererek yardımcı olacağını düşünüyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/environment

Independent Türkçe için çeviren: Umut Can Yıldız