Bundan 33 yıl önce Ukrayna’nın Belarus sınırı yakınlarında dünyanın en büyük nükleer felaketi yaşandı.

1986 yılının 25-26 Nisan gecesi şimdilerde terk edilmiş Pripyat şehrinde büyük bir patlama oldu ve radyoaktif materyaller havaya saçıldı. Bu Çernobil nükleer felaketiydi.  

Sky Atlantic ve HBO yapımı mini dizi Chernobyl'in gördüğü ilgi üzerine nükleer felaket yeniden gündem geldi. The Independent bu eski nükleer felaket bölgesini ziyaret etmek isteyenler için önceden bilinmesi gerekenleri sıraladı.

Çernobil felaketi nedir ve ne oldu?

Felaket, bir gece yarısı Ukrayna’nın Pripyat şehrindeki Chernobyl Nükleer Enerji Santrali’nin 4 numaralı nükleer reaktörünün rutin güvenlik testi sırasında meydana geldi.

Görevli ekip türbini test etmek için bilerek güvenlik sistemlerini kapatmıştı.

Ancak reaktör aşırı ısınma sonucu o kadar güçlü bir şekilde patladı ki havaya atmosferin 2 kilometre derinine gidecek kadar radyoaktif materyal püskürttü.

Patlama sonrası 134 hizmet görevlisi akut radyasyon sendromundan hastaneye kaldırıldı. Hastaneye kaldırılanlar içinde itfaiyeci ve çalışanların da bulunduğu 28 kişi birkaç hafta içinde öldü.

Reaktör, yasak kuşağı adı verilen 29 km’lik bir koruma çemberiyle kuşatıldı ve 100 binden fazla kişi evlerini artlarında bırakarak alandan tahliye edildi.

Yasak kuşaktan ötürü 30 yıldan fazla süre neredeyse hiçbir insanın müdahale etmediği alan, 2011’de otoritelerin burayı ziyaret etmenin güvenli olduğunu duyurmasından beri kamuya ve ziyaretlere açık.  
 

Çernobil Nükleer Felaketi'nden geriye kalanlar

Hepsini göster 4

Çernobil Nükleer Felaketi'nden geriye kalanlar

• 1/4

  Serhii Uzlov Çernobil felaketinde ilk müdahalede bulunan ekibin giydiği kıyafetlerdeki radyasyon miktarını ölçüyor / Fotoğraf: Emma Thomson, The Independent

• 2/4

  Çernobil yakınındaki Pripyat şehrinin girişi / Fotoğraf: Emma Thomson, The Independent

• 3/4

  Patlamadan sonraki birkaç gün içinde açılması planlanan Pripyat'taki fuar alanı ve dönme dolap hiçbir zaman kullanılmadı / Fotoğraf: Emma Thomson, The Independent

• 4/4

  Patlama Sovyetler Birliği dağılmadan önce gerçekleştiğinden Sovyetler dönemi kalıntıları hala yerli yerinde duruyor / Fotoğraf: Emma Thomson, The Independent

Ziyaret etmek güvenli mi?

Özel bir rehber eşliğinde evet. Her yıl binlerce turistin ziyaret ettiği Çernobil’de maruz kalınan radyasyon miktarının sadece uzun uçuşlarda maruz kalınan radyasyon kadar olduğu belirtiliyor.

Responsible Travel’in CEO’su Justin Francis, burayı ziyaret etmekteki esas tehlikenin radyasyon değil, alanın 30 yıldır güvenlik önlemleri alınmadan terk edilmiş halde bırakılması ve buradan çalınan malzemeler olduğunu söylüyor.

Francis, bundan ötürü turistlere gruplar halinde ve rehberin söylediklerine uyarak gezmelerini tavsiye ediyor.

Ukrayna ve Çernobil’e tur düzenleyen Regent Holidays’in Ukrayna uzmanı Peter Wybrow da rehberlerin yanlarında her zaman bir “Geiger” cihazı taşıdığını ve radyasyon miktarını ölçtüğünü söylüyor.

Ancak yine de alanda uzun süre bulunmanın tehlikeli olduğu belirtiliyor.

Patlama sonrası yaralıların tedavi edildiği ve kıyafetlerinin çöpe atıldığı hastanenin alt katı turistlerin girişine hala izin verilmeyen yerler arasında.

Turistler ayrıca yasak bölgeye giriş ve çıkışlarda önlem amaçlı radyasyon miktarını ölçen güvenlik kontrollerinden geçiyor. Geceyi Çernobil'de geçirmek isteyenler içinse sokağa çıkma yasağı bulunuyor.

Bölgeyi tanıyanlar 30 yıldan fazla süredir insan müdahalesinin olmadığı alanda vahşi yaşamın da oldukça canlandığını belirtiyor. Bunlar arasında tilki, dev yayın balığı, vahşi at, bizon, ayı ve kurt var.   

Çernobil felaketinin tarihine dair daha detaylı bilgiye ulaşmak isteyen turistler Kiev’deki Çernobil Müzesi’ni ziyaret edebilir.  

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/travel/news-and-advice

Independent Türkçe için çeviren: Ayşe Yıldız