Yeni nesil oyun konsollarında kıtlık: Almak için kavga eden de var, yazılım kullanan da

ABD'de yazılım kullanarak alışveriş yapmak yasak değil

Forbes'a göre Sony'nin piyasa değeri 78,7 milyar dolar (AFP)

PlayStation ve Xbox gibi oyun konsolları, adeta bir vazgeçilmez hale geldi. Özellikle pandeminin etkisiyle evlere kapanan dünyada birçok kişi eğlenceli vakitler geçirmek için bunlara ihtiyaç duyuyor. Ancak şu an piyasada PlayStation 5 ve Xbox Series X gibi yeni nesil oyun konsollarında bir kıtlık yaşanıyor. Mağazalarda konsol alabilmek için kavgalar çıkıyor, kişiler konsollara kavuşmak için çevrimiçi alışveriş sitelerinde saatlerini harcasa da bunu başaramıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Öte yandan, bazıları bunun kolay bir yolunu bulmuş durumda. Bot denen bilgisayar yazılımlarını kullananlar, fazla efor sarf etmeden otomatik bir şekilde konsola kavuşuyor. Hatta birden fazla satın alıp internet üzerinden satarak binlerce dolar kazanıyor.

Imperva adlı siber güvenlik firması, adını açıklamadığı ancak alışveriş sitesi olan müşterilerinin maruz kaldığı “kötü botların” oranının 2018’de yüzde 20,4’ken 2019’da yüzde 24,1’e yükseldiğini bildirdi. Alışveriş siteleri de yazılımları engellemek için ellerinden geleni yaptıklarını ve hatta bunu başardıklarını iddia ediyor. Örneğin ABD’nin en büyük mağaza zincirlerinden Walmart, Black Friday’de satışlar başladıktan sonraki ilk 30 dakikada 20 milyondan fazla botla satın alma denemesini engellediğini açıklamıştı. Birleşik Krallık merkezli Very adlı şirket, botlar tarafından gerçekleştirildiğini fark ettikleri bin oyun konsolu siparişini iptal ettiğini duyurmuştu.

Firmalar bu girişimlerde bulunmasına rağmen ABD’de alışverişte yazılım kullanmak tamamen yasal. Bu örneklerden birinde, Walmart, PS5’in tam olarak hangi gün ve saatte satışa çıkacağını duyurmuş, bu da Las Vegas’tan Ted Brack’e önemli bir imkan sağlamıştı. Çünkü bütün yazılımlarını o saate hazırlayan Brack, sadece satın almak istediği ürünün internet adresini ve kredi kartı bilgilerini girerek satışlar başladıktan sadece bir dakika sonra tam iki PS5 sipariş etmişti. Aynı gün içinde daha sonra iki PS5 daha evine doğru yola çıkmaya hazırlanmıştı.

 

 

Walmart’ın güvenlikten sorumlu yöneticisi Jerry Geisler ise konsollara olan talebin çoğunun bot değil gerçek kişiler olduğunu, şirketin bot siparişlerini iptal ettiğini söyledi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

Bot komut dosyaları sürekli gelişiyor ve yeniden yazılıyor. Bu nedenle gördüğümüz botların büyük çoğunluğunu başarıyla engellememize olanak tanıyan kendi bot algılama sistemlerimizi oluşturduk, devreye aldık ve sürekli güncelliyoruz.

Brack, söz konusu güvenlik önlemlerini IP adresini gizleyerek ve teslimat adresini değiştirerek atlattığını söyledi. Aynı zamanda bir web geliştiricisi olan adamın sonraki 4 konsol alımıysa alışveriş sitelerinin gizlenen ve yalnızca arama motorlarıyla botlar tarafından görülebilen bölümlerindeki stoklar hakkında anında güncelleme sağlayan bir şirketin sayesinde mümkün olabildi. Ayda 500 dolarlık (yaklaşık 3 bin 800 TL) bu hizmetle en son geçen hafta bir sitede PS5 yakaladı ve bot kullanmadan satın aldı.

Bu sorunun yol açtığı birçok mağduriyet yaşanıyor. Yaz mevsimini PS5 umuduyla çalışıp para biriktirerek geçiren John Coleman adlı 13 yaşındaki çocuk bunlardan biri. Konsol satışa çıktığında sabah 5’e kadar satın almak için bekleyen Coleman, Black Friday’de de bu hayalini gerçekleştiremedi. Hala her gün internetteki stokları kontrol etse de PS5’i bulamıyor.

 

ezgif-4-d5703670c447 (1) (1).jpg
Coleman, yazın 500 dolar biriktirmiş (Lisa Coleman)

 

Brack’ten Coleman hakkında yorum yapmasını isteyen The Washington Post, adamın çocuğa konsollarından birini göndermek istediğini ve “Kötü hissediyorum” dediğini bildirdi.

Çoğu site, botları tespit edebilmek için CAPTCHA adı verilen bulmacayı kullanıyor. Zira bunun çözülmesi için gerçek insanların olması gerekiyor. Fakat Brack’ın kullandığı yöntemlerde, bulmacayı gerçek zamanlı olarak çözen insanlara paylaştıran bir abonelik hizmeti de bulunuyor.

Brack, şu ana kadar satın aldığı konsolların her birini internet üzerinden her birini yaklaşık 1100 dolara (yaklaşık 8 bin 400 TL) sattı. Bu seneki diğer işleriyle birlikte toplamda yaklaşık 30 bin dolar (yaklaşık 230 bin TL) kazandığını söyledi.

Şirketlerin iddia ettiği gibi yazılımlar yapılan PS5 satışlarının küçük bir bölümünü oluştursa bile, dünyada mevcut oyun konsollarının sayısından çok daha fazla talep olduğu ortada. Çünkü mağazalarda ve internette daha fazla ürün olsaydı, yazılım kullananlar aldıkları ürünlerin satışını gerçekleştiremezdi.

Araştırma şirketi IDC’de oyun bölümünün yöneticisi Lewis Ward’a göre, pandemi, tedarik zincirini de bozdu. Bu yüzden piyasada çok az sayıda cihaz bulunuyor.

Kıtlık nedenleri arasında pandemiyle yazılımlar yalnız değil

Öte yandan, yaşanan konsol kıtlığının pandemi ve yazılımlarla ilgili olmayan başka bir nedeni daha olabilir: Şirketler anında çok sayıda cihaz satmak istemiyor.

Ward, Japonya merkezli Sony’nin bu çeyrekte yaklaşık 5 milyon PS5 sevk edeceğini, bir diğer teknoloji devi Microsoft’unsa yaklaşık 3,8 milyon Xbox Series X taşıyacağını tahmin ediyor. Şirketler, yüksek kalite donanım bileşenlerinin fazla maliyeti sebebiyle muhtemelen şu an çok az kar ediyor. Ward, parçaların maliyeti düştükçe donanımları üretmenin ucuzlayacağını ve ileride satılacak konsolların daha karlı olacağını ifade ediyor.

Bu paketlerden para kaybediyorlar. Fazla sayıya ulaşmamak için nedenleri var. Zamanla onlardan daha fazla para kazanacaklar.

PlayStation 5 için kavga

Yazılım kullananlar oyun konsollarının keyfini sürerken yönteme uzak olanlar buna ulaşmak için ellerinden geleni yapıyor. Zira ABD’nin Kuzey Karolina eyaletinden gelen haberlere göre, Walmart’ta iki kişinin PS5 için kavga ettiği iddia edildi. 13 Aralık’ta meydana gelen olayda ilkin bağrışan kadınlar, daha sonra birbirine girdi.

 

 

Twitter’da 16 Aralık’ta paylaşılan görüntüler viral olurken kadınlardan birisin feci şekilde dayak yediği görüldü. New York Post’un aktardığına göre, iki kadın da PS5’i satın alamadı.

 

Independent Türkçe, Washington Post, New York Post

Derleyen: Uğurcan Yıldız

DAHA FAZLA HABER OKU