2019 yerel seçimlerinde İstanbul, Ankara, Antalya, Adana ve Mersin büyükşehir belediyeleri el değiştirdi. Cumhur İttifakı’ndaki AK Parti ve MHP’li başkan adayları koltuklarını CHP’li rakiplerine devretmek zorunda kaldı. 

Mazbatalarını alıp işbaşı yapan CHP’li belediye başkanlarından seçimden kısa süre sonra, çalışmalarının engellenmeye çalışıldığı, devletin belediye projelerine destek olmadığı iddiaları yükseldi.

Belediyeler sorunu kamuoyu ile gündemine taşımak için meclis görüşmelerini ve ihale toplantılarını canlı yayınlamaya başladı.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu da sık sık bu şikayetleri dillendiren CHP’li belediye başkanlarından birisi oldu. Gündeme taşınan konuların başında ise yapımı devam eden ya da planlanan metro ve raylı sistemlere yapılacak yatırımlar yer aldı.

Yenilenen seçimlerin ardından başkanlık koltuğuna oturan İmamoğlu yapımı durdurulan 10 metro hattı için yatırım aramaya başladı.

İBB’nin kamu bankalarındaki yüz milyonlarca lira büyüklüğündeki kredi limitinin bankalar tarafından belediyeye kullandırılmadığını ileri süren İmamoğlu yönünü yurtdışına çevirdi. Finansman çözümü için yabancı bankaların ve kredi kurumlarının kapısını çaldı.

Çamlıca Camisi'ne kadar gidiyor

Farklı kaynaklardan bulunan krediler sayesinde, yapımı durdurulan 10 metro hattı projesinin 8’inde çalışmalar yeniden başladı. 2 metro hattı ve planlanan diğer metro hatları için finansman arayışları ise sürüyor .

İBB metro yatırımları için kredi ararken, Büyük Çamlıca Raylı Sistem Hattı için ise Ulaştırma Bakanlığı devreye girdi.

Perşembe günü resmi gazete yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı’na göre, İstanbul'da Büyük Çamlıca Raylı Sistem Hattı'nın yapımını Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı üstlendi.

Karara göre, Büyük Çamlıca Raylı Sistem Hattı'nın yapımını Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı gerçekleştirecek.

3,48 KM uzunluğundaki metro hattında 5 istasyon bulunacak.  Altunizade’den, Çamlıca Tepesi, Ferah Mahallesi durakları geçilerek Çamlıca Camisi’ne ulaşılacak

Balyalı: Öncelik tek noktaya yolcu taşıyacak bu hat olmamalı

İBB CHP Meclis Grubu Yönetim Kurulu Üyesi ve Grup Sözcüsü Tarık Balyalı, söz konusu metro projesini fizibilite raporunun 2017’de yapıldığını ve önce 4 duraklı bir hat olarak planlandığını, daha sonra ise Altyapı Müdürlüğü’nün 5 durağa çıkarılmasını istediğini belirtti.

Beşinci durak olarak Çamlıca Kulesi durağının da projeye eklendiğini ve hattın Altunizade’den başlayarak Çamlıca Camisi’ne kadar devam ettiğini belirten Balyalı şunları söyledi: 

Aslında burası bizim gördüğümüz kadarıyla Çamlıca Camisi’ne gidişi kolaylaştırmak için yapılmış bir metro hattı. İstanbul’un çok ciddi bir ulaşım sorunu ve metro yatırımı ihtiyacı var. Bize göre buraya harcanacak olan yaklaşık 250 milyon euroluk kaynak, trafiğin çok daha yoğun olduğu ve İstanbullu vatandaşların bir yerden bir yere gitmesini kolaylaştıracak hatlarda kullanılmalı. Burası sadece bir noktaya bağlanan bir metro hattı. Öncelik sıralaması açısından çok doğru önceliği yok. Öncelik İstanbul’da yaşayan vatandaşların ulaşım sorununu çözecek biçimde planlama yapılması ve kaynakların buraya aktarılması olacaktır.

İstanbul’daki metro inşaatlarında son durum

İstanbul’da yapımı devam eden metro inşaatları ile ilgili son durum hakkında Independent Türkçe’ye bilgi veren Dr. Pelin Alpkökin, İBB tarafından 2019 ikinci yarısı ve 2020 içinde çeşitli bankalardan kaynak ve özkaynak  yaratılarak 62,1 km uzunluğundaki 6 raylı sistem hattının  yapım çalışmalarının yeniden başlatıldığını, belirtti.

Alpkökin, İstanbul’daki metro projelerinin son durumu hakkında şu bilgileri paylaştı:

•             İstanbul’da  yapımına ilk olarak 1985 yılında başlanan Raylı Sistem Hatlarının Temmuz 2019 tarihinde toplam hat uzunluğu 233,05 km idi.

•             2020 yılında hizmete açılan raylı sistem hat uzunluğu 18 km’dir (28.10.2020 tarihinde açılan Mecidiyeköy-Mahmutbey metrosu). Toplam hat uzunluğu 251,05 km’ye ulaşmıştır

•             Eminönü-Alibeyköy Tramvay hattının 9 km’lik Cibali-Alibeyköy kısmı 01.01.2021 tarihinde açılacaktır.

•             2021’de (Rumeli Haisarüstü-Aşiyan Füniküleri, Ataköy-İkitelli Metrosunun İkitelli-Bahariye kısmı ve Cibali-Alibeyköy tramvayı) olmak üzere 11,9 km hat açılacaktır. 2022 başında toplam hat uzunluğu 262,95 km’ye ulaşacaktır. 

•             2022’de 32,8 km uzunluğunda 4 raylı sistem hattının açılması hedeflenmekte ve toplam hat uzunluğu 295,75 km’ye ulaşacaktır.

•             Temmuz 2019 tarihinde ödenek yetersizliğinden dolayı durmuş olarak devralınan 10 adet raylı sistem hattının uzunluğu 103,40 km

             Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı

             Kirazlı-Halkalı Metro Hattı

             Rumeli Hisarüstü-Aşiyan Füniküler Hattı

             Mahmutbey-Bahçeşehir-Esenyurt Metro Hattı

             Dudullu-Bostancı Metro Hattı

             Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metrosu

             Yenidoğan-Cumhuriyet-Emek Metro Hattı

             Ümraniye-Ataşehir-Göztepe Metro Hattı

             Kaynarca-Pendik-Tuzla Metro Hattı

             Başakşehir-Kayaşehir Metro Hattı

•             İBB tarafından 2019 ikinci yarısı ve 2020 içinde çeşitli bankalardan kaynak ve özkaynak  yaratılarak yapım çalışmaları yeniden başlatılan 6 raylı sistem hattının uzunluğu ve 62,1 km

             Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı

             Rumeli Hisarüstü-Aşiyan Füniküler Hattı

             Dudullu-Bostancı Metro Hattı

             Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metro Hattı

             Ümraniye-Ataşehir-Göztepe Metro Hattı

             Kaynarca-Pendik-Tuzla Metro Hattı

•             İBB tarafından mevcutta (2020 yılı sonu itibariyle) yapımı devam eden 8 adet raylı sistem hat uzunluğu 81,60 km

             Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı

             Kabataş-Mecidiyeköy Metro Hattı

             İkitelli-Ataköy Metro Hattı

             Rumeli Hisarüstü-Aşiyan Füniküler Hattı

             Dudullu-Bostancı Metro Hattı

             Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metro Hattı

             Ümraniye-Ataşehir-Göztepe Metro Hattı

             Kaynarca-Pendik-Tuzla Metro Hattı

İstanbul'da yapımı devam eden metro hatları haritası / Kaynak: metro.istanbul

İmamoğlu, Kaynarca-Pendik-Tuzla, Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli, Kirazlı-Halkalı ve Mahmutbey-Bahçeşehir-Esenyurt metro hatlarının finansmanı için bankalardan borç almak yerine, yeni bir finansman aracı olarak, Eurobond ihracı yapmak üzere çalışmalara başladıklarını ve 580 milyon dolarlık tahvil satışı gerçekleştirdiklerini açıkladı.

"Bu yeni finansmanın katkısının sonucunda, İBB olarak, aynı anda 10 hatta raylı sistem inşaatlarımız sürüyor olacak" diyen İmamoğlu, hedeflerinin toplam hat uzunluğunu 600 kilometrenin üzerine çıkarmak olduğunu söyledi.

301 milyon euroluk bono ihracı tartışması

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul'da metro hatları için Hazine'ye yaptıkları 301 milyon euro'luk ikinci bono tahvil ihracı başvurusunun ise askıya alındığını açıkladı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) AK Parti Grup Başkanvekili Tevfik Göksu ise bu bilginin doğru olmadığını, Hazine ve Maliye Bakanlığının çalışma usullerinde 'askıya almak' gibi bir prosedür olmadığını savundu.

Göksu, Geçmiş tahvil ihracı talebinin 7 aylık çalışma sonunda Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından onaylandığını, buna karşın İBB Başkanının herhangi bir teşekkürde bulunmadığını söyledi.