ABD, Rusya'dan S-400 sistemlerinin alımı nedeniyle Türkiye'ye bazı yaptırımlar uygulama kararı aldı.

Türkiye’nin S-400’leri teslim almasının ABD Hasımlarına Yaptırım Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında alınan yaptırım kararında Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) SSB Başkanı İsmail Demir ve 3 kişiyi kapsıyor. 

Yaptırımları ABD Hazine Bakanlığı internet sitesinden duyurdu.

Duyuruda, Savunma Sanayii Başkanlığı ve Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir'in yaptırım listesine alındığı belirtildi. 

Listede ayrıca, Savunma Sanayii Başkanlığı'na bağlı üç kişinin daha bulunduğu ifade edildi.

Yaptırım listesinde 12 madde var

Yaptırımlara göre, Savunma Sanayi Başkanlığı, ABD'den ihracat lisansı ve ABD'li ve uluslararası finans kuruluşlarından kredi alamayacak.

Yaptırım listesinde Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir'in yanı sıra, Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit isimli Türk vatandaşları da yer aldı.

Demir ve beraberindeki kişilerin mal varlıklarının dondurulacağı ve vize kısıtlamaları getirileceği kaydedildi.

CAATSA'nın 235. maddesi, ABD Başkanı'nın "ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği" yaptırımları 12 maddede düzenliyor:

"1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi

2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi

3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi

4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi

5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi

6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması

7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması

8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması

9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması

10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması

11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD'ye giriş yasağı

12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması."

Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5'ini seçip uygulamakla yükümlü.

Dışişleri: Reddediyoruz

Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan ilk açıklamada "ABD’nin Türkiye’ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz" denildi.

Demir: Türk savunma sanayiini hiç bir şekilde engelleyemeyecek

SSB Başkanı İsmail Demir kararı Twitter mesajıyla değerlendirdi. 

Demir, "Şahsım veya kurumumuza yönelik yurt dışında alınan herhangi bir karar, benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek; Türk savunma sanayiini hiç bir şekilde engelleyemeyecektir" dedi. 

AK Parti Genel Başkanvekili Kurtulmuş: Akıldışı ve vahim

AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, ABD'nin kararını; iki ülkenin ilişkilerinin geleceği açısından son derece akıldışı ve vahim olarak nitelendirdi.  

Kurtulmuş Twitter'daki değerlendirmesinde "ABD, bu haksız ve yanlış kararları gözden geçirmeli, Türkiye'ye karşı bu ön yargılı yaklaşımlardan vazgeçmelidir" diyerek, "Bu tür haksız ve yanlış kararlar, Türkiye’nin milli savunma sanayiindeki yükselişini ve yeniden güçlü ve büyük Türkiye istikametindeki yürüyüşünü durduramayacaktır" ifadelerini kullandı.

Ne olmuştu?

Geçen günlerde Reuters haber ajansı ABD’nin Rusya'dan aldığı S-400 füzeleri nedeniyle Türkiye'ye yaptırım açıklamaya hazırlandığını ifade etmişti.

Ajans söz konusu yaptırımların her an başlatılabileceği de bildirmişti.

ABD Kongresi uzun bir süredir Donald Trump yönetiminin S-400 füzeleri aldığı için Türkiye'ye yaptırım uygulamasını istiyordu.

İsmail Demir kimdir?

Demir'in biyografisi Savunma Sanayii Başkanlığı'nda şu ifadelerle yer alıyor:

1960 yılında Elazığ’da doğan İsmail Demir, İlköğrenimini Ankara ve Eskişehir; orta ve lise öğrenimini Eskişehir'de tamamlayarak 1982 yılında İTÜ’den Uçak Mühendisi olarak mezun oldu.
Uludağ ve İstanbul Teknik Üniversitelerinde birer yıl Araştırma Görevlisi olarak çalıştıktan sonra 1985 yılında MEB bursu ile Yüksek Lisans ve Doktora öğrenimi için ABD’ye gitti.

Michigan Üniversitesi’nde Uygulamalı Mekanik, Purdue Üniversitesi’nde ise Uzay ve Havacılık dalında Yüksek Lisans derecesini aldı. 1989 yılında doktora eğitimi kapsamında katı cisim mekaniği, çatlak mekaniği ve malzeme konularında çalışmaya başladı. En iyi Lisans Üstü Araştırmacı ödülünü aldığı bu bölümde çeşitli konularda Araştırma Görevlisi olarak da çalıştı. Ayrıca, doktora sırasında Livermore ve Pasifik Kuzeybatı Laboratuvarları gibi araştırma kurumları bünyesinde yürütülen araştırmalarda görev aldı. 1992 yılında Washington State Üniversitesi Makina Mühendisliği bölümünden Doktora derecesi ile mezun oldu. Mayıs 1992’de; Kanada, British Columbia ve Victoria Üniversitelerinde Doktora Sonrası Araştırmacı olarak yarı iletken tekil kristal büyütme (Single Crystal Growth) konusunda çalışmalar yaptı. 1993 yılında Suudi Arabistan Kral Suud Üniversitesi Makina Mühendisliği bölümünde Yardımcı Doçent olarak göreve başladı.

1997 yılında İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesinden Uçak Elemanları ve Malzemesi dalında Doçentlik unvanı aldı. Bu süre zarfında kısa dönemlerle çeşitli araştırma projelerine katılmak üzere ABD’ye giderek Livermore, Kuzeybatı Pasifik Milli Laboratuvarları, Washington State Üniversitesi Malzeme Araştırma Merkezi ve Makina Mühendisliği bölümlerinde kısmi zamanlı araştırmacı olarak malzeme, nümerik modelleme, mikro ve mezomekanik ile Nanoteknoloji konularında araştırmalar yürüttü.

2002 yılında araştırmacı olarak Washington State Üniversitesi Malzeme Araştırmaları Merkezinde çalışmaya başlayarak DARPA projelerinde görev aldı ve Mikroelektromekanik sistemler üzerine araştırmalar yaptı

2003 yılı sonunda yeni yönetimin daveti üzerine Türkiye'ye dönerek Türk Havayolları Anonim Ortaklığı bünyesinde Eğitim Başkanı olarak göreve başladı. Nisan 2005 tarihinde THY’de Teknikten Sorumlu Genel Müdür yardımcılığı görevine getirildi. Görevi süresince THY'nin uzmanlık alanlarına göre alt şirketler oluşturulması ve hisselerinin çoğunluğunun halka arz edilerek özelleştirilmesi süreçlerine etkin olarak katıldı.

Mayıs 2006’da THY Bakım Onarım biriminin başındayken bu birimin THY’den ayrılarak ayrı tüzel kişiliği olan bir şirket olarak yapılanmasını sağladı ve THY Teknik A.Ş.’nin ilk Genel Müdürü oldu. Bu görevi yürüttüğü sırada THY Teknik (Turkish Tecnic) markasını oluşturmakla kalmayıp THY Teknik’i, THY dışındaki şirketlere de hizmet veren dünya çapında bir uçak bakım onarım şirketi konumuna getirdi. Bu çabalar neticesinde THY Teknik kısa sürede en iyi 10 Uçak Bakım Onarım şirketi (MRO) arasına girmeyi başardı ve nihayetinde Avrupa'nın en iyi uçak bakım-onarım şirketi (MRO) seçilme başarısını gösterdi.

2014 yılına kadar THY Tekniğin Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak devam ettirdiği bu görevi sırasında; Amerikalı Pratt&Whitney Motor şirketi ile 150 milyon ABD doları sermayeli Turkish Engine Center adlı uçak motorları bakım onarım şirketi, Amerikalı Goodrich AeroStructures firması ile uçak motor kaportası ve ters tepki ünitelerinin bakım onarımı için Goodrich Turkish Tecnic Service Center (GTTSC), Zorlu Enerji ile TURKBINE adlı Uçak Motorları ve Gaz Tirbünleri Bakım Onarım Şirketi, TUSAŞ ile Uçak Kabin içi Ekipmanları İmalat şirketi (Turkish Cabin Interior TCI), Kibar Holding ile Uçak Koltuk İmalat şirketi (Turkish Seat Industries-TSI) gibi ortaklıkların kurulmasını sağlayarak ilgili şirketlerde Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı.

Türk hava Yolları Şirketinde görev yaptığı dönemlerde, 2004 yılında Sabiha Gökçen Havalimanı civarında 80'li yıllarda rahmetli Turgut Özal’ın İleri Teknoloji Parkı (ITEP) alanı olarak adlandırdığı bölgeye katma değer sağlamak amacıyla dünya klasmanında bir bakım onarım merkezi kurma ideali ile SSB’den arazi tahsisi ve kiralanması görüşmeleri ile başlayan HABOM projesi çeşitli handikaplara, inşaat ve zemin problemlerine rağmen başarı ile tamamlanan ilk proje oldu. 300 milyon doların üzerinde bir inşaat ve 100 milyon doların üzerinde bir ekipman maliyetiyle kurulan 370 bin metrekarelik kapalı alana sahip havacılık bakım onarım merkezi, mimari ve inşaat teknikleri açısından Türkiye'de ve Avrupa'da ilk denilebilecek uygulamaların hayata geçirildiği yerdir.

Aynı dönemde Ankara Esenboğa havalimanında bir Hangar yapılması ve Atatürk Havalimanında özel bir şirketin işletmekte zorluk çektiği devasa iki yeni hangarın THY Teknik bünyesine katılması gibi hamleler yaptı. Ayrıca teknisyen yetiştirme programları ile kabiliyet ve kapasite açısından THY Tekniğin bir marka olarak Dünya MRO pazarında yer almasını sağladı. Göreve başladığı 2005 yılında yıllık 200 milyon ABD doları ciro, %10 üçüncü parti müşteri ve 2500 kişi ile THY’nin bir birimi olarak faaliyete başlayan THY Teknik şirketini; 850 milyon ABD doları cirolu, %28 üçüncü parti müşterili ve 5 bin kişilik bir şirket olarak bıraktı.

Nisan 2014’te kendisine teklif edilen Savunma Sanayii Başkanlığı görevini kabul ederek Resmi Gazete’nin 12-04-2014 tarih ve 28970 sayılı yazısıyla Savunma Sanayii Başkanlığına atandı.

Savunma Sanayi Başkanı olarak Türkiye’de birçok savunma sanayii projesinin tamamlanmasını ve yeni projelerin başlatılmasını sağladı. Bu çalışmalar kapsamında proje adedini iki kat artıran DEMİR; Tavizsiz, yerli ve milli bir savunma sanayii idealini hayata geçirmek üzere yeni yapılanmalarla tedarik ve modernizasyon süreçlerini “İstiklal ve İstikbalimiz İçin” sloganı ile yürütmeye devam etmektedir.

Çeşitli uluslararası dergi ve konferanslarda kompozit malzemeler, çatlak mekaniği, teorik ve nümerik elastik modellemeler, mikro elektromekanik konularında çok sayıda makalesi yayımlanan DEMİR, 2013 yılında Profesörlük unvanını almış olup evli ve dört çocuk babasıdır.

Independent Türkçe