İspanya'da pazar günü yapılan erken genel seçimleri kazanan Sosyalist İşçi Partisinin (PSOE) lideri ve Başbakan Pedro Sanchez, liberal sağdaki Vatandaşlar (C's) Partisi ile olası bir koalisyon için açık kapı bıraktı.
Seçimlerden galip çıkan ve 11 yıl aradan sonra İspanya'da yine 1. siyasi parti konumuna gelen PSOE'nin lideri Sanchez, partisinin Madrid'deki genel merkez binasında balkon konuşması yaptı.
Sanchez, tüm İspanyolların hükümeti olacaklarını vurgulayarak, "Sol görüşümüzle tüm siyasi partilere elimizi uzatacağız" dedi.
PSOE binasının altında toplanan sosyalistlerin, Vatandaşlar Partisi lideri Albert Rivera'ya yönelik attığı "Rivera ile hayır. Hayır, hayırdır" sloganı üzerine ise Sanchez "Sizi duydum. Biz, onlar (Vatandaşlar Partisi) gibi yapmayacağız, 'Kesin anlaşma yapmayacağız' diye şart koymayacağız. Sadece tek bir şart koyacağız. Anayasaya saygı ve sosyal adalet" ifadesini kullandı.
Sanchez'in bu sözleri, seçim öncesinde seçmenlerine "Sanchez'li PSOE ile asla anlaşma yapmayacağım" diyen Albert Rivera'ya açık kapı bırakmak olarak yorumlandı.
Katalonya'daki bağımsızlık girişimleri için "buluş", aşırı sağcı Vox Partisine yönelik diktatör Franco dönemiyle bağlantılı olarak "geri dönüş" benzetmeleri yapan ve sağ görüşlü Halk Partisi ve Vatandaşlar Partisinin, Katalonya sorununa karşı tepki oyu istemesini eleştiren Sanchez, "Buluş, tepki ya da geri dönüş istemediğimizi belirten bir mesaj gönderdik. Geleceğe bakan ve ilerleyen bir ülke istiyoruz" diye konuştu.
"Geçmiş kaybetti, gelecek kazandı" değerlendirmesinde bulunan Sanchez, önceliklerini, "eşitsizlikle mücadele etmek, birlikte yaşamı daha üst seviyelere çıkarmak, yolsuzluğa son vermek ve Avrupa Birliği (AB) yanlısı bir politika izlemek" diye sıraladı.
Unidas Podemos "sol koalisyon" istedi
Öte yandan seçimlerde 42 milletvekili çıkaran, aşırı sol görüşlü Unidas Podemos lideri Pablo Iglesias da seçim sonuçlarını değerlendirdiği konuşmasında, Başbakan ve PSOE lideri Pedro Sanchez'e telefon ederek tebrik ettiğini söyledi.
Unidas Podemos'un, Haziran 2018'de kurulan PSOE'nin azınlık hükümetine dışarıdan destek verdiğini hatırlatan Iglesias, bu sefer koalisyon hükümeti istediklerini ifade etti.
Iglesias, "Bu seçimlerin en önemli sonucu, iki partiden oluşan sol blok, 3 siyasi partiden olan sağ bloğu geçmiştir. Daha iyi bir sonuç hoşumuza giderdi ama hedefimizi gerçekleştirecek bir sol hükümet için bu sonuç yeterli. Şimdi aşırı sağ ile sağı frenlemek ve bir sol hükümet için çalışacağız. Bizim arzumuz sol koalisyonda çalışmaktır. Konuşacak çok şey var" dedi.
Rivera'ya göre Sanchez ve Iglesias hükümeti kurmak için anlaştı
Bu arada Vatandaşlar Partisi lideri Albert Rivera da partililere hitaben yaptığı konuşmada, hükümeti kurmak için Sanchez ve Iglesias'ın anlaştığını öne sürerek, partisinin muhalefette kalacağını kaydetti.
Ülkede son yapılan 2016 seçimlerinde 32 olan milletvekili sayısını 57'ye çıkardıklarını vurgulayan Rivera, "Bugün kötü bir haber var. Sanchez ve Iglesias bağımsızlık yanlılarıyla birlikte hükümet kuracaklar. Ama aynı zamanda iyi de bir haber var. Bu da anayasa yanlılarını birleştiren Vatandaşlar Partisinin, kazanan ve geleceğe dönük projesidir" görüşünü dile getirdi.
Sanchez'in, hükümeti kurmak için önünde iki zorlu alternatif var
İspanya'da pazar günü yapılan genel seçimlerin ardından oluşan siyasi tabloda, PSOE lideri Sanchez'in, Başbakan olarak devam etmesine kesin gözüyle bakılırken, hükümet kurmak için önünde iki alternatif bulunuyor.
Bunlardan ilki sol blok olarak adlandırılan, PSOE, Unidas Podemos ve Compromis'in bağımsızlık yanlısı siyaset yapan Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) Partisini ikna etmesi olarak öne çıkıyor. Böyle bir anlaşmada 181 milletvekiline sahip olacak Sanchez, 350 sandalyeli mecliste çoğunluğu elde edebiliyor.
Ancak ERC'nin bağımsızlık talebiyle bağlantılı referandum isteminden vazgeçmemesi, PSOE lideri Sanchez'in de "Sosyalist hükümet döneminde asla bir Katalonya Cumhuriyeti ve referandum olmayacak" demesi iki siyasi parti arasındaki olası anlaşmayı zorlaştırıyor.
Sanchez için ikinci olasılık ise geçmişte desteğini aldığı Rivera'yı ikna ederek, bir PSOE-C's (toplamda 180 milletvekili) koalisyon hükümeti kurmak olarak gözüküyor. Burada da Albert Rivera'nın seçim öncesinde seçmenlerine vadettiği "Asla Sanchez'li bir PSOE ile anlaşmayacağım." sözü en büyük engeli oluşturuyor.
Meclis ve Senato'daki sandalye dağılımı
Açılan sandıkların yüzde 99,7'sine göre, 350 sandalyeli Meclis'teki dağılım şöyle oluştu:
Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) 123, sağ görüşlü Halk Partisi (PP) 66, liberal sağdan Vatandaşlar (C's) Partisi 57, aşırı sol görüşlü Unidas Podemos 42, aşırı sol görüşlü Vox 24, Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) 15, Katalonya için Birlik (Junts) 7, Bask Milliyetçi Partisi (PNV) 6 ve ülkedeki diğer özerk yönetimlerde faaliyet gösteren küçük siyasi partilerden EH Bildu 4, Navarra (NA+) 2, Kanarya Koalisyonu (CC) 2, Compromis 1, Kantabria Bölgeci Parti (PRC) 1.
Seçimde öne çıkan konular
Yaklaşık 37 milyon seçmenin kayıtlı olduğu İspanya'daki seçimler bazı ilklere de sahne oldu.
Aşırı sağ görüşlü Vox partisinin ilk kez genel seçimlere katılıması, Anayasa Mahkemesi tarafından yasa dışı ilan edilmesine rağmen 1 Ekim 2017'de Katalonya'da yapılan bağımsızlık yanlısı referandumunun ardından İspanyolların ilk genel seçimi olması, tutuklu olarak yargılanan Katalan siyasetçilerden 5'inin milletvekili veya senatör adayı olarak yarışması, yeni çıkarılan yasayla zihinsel engelli yaklaşık 100 bin seçmenin ve 18 yaşını dolduran 1 milyon 157 bin seçmenin ilk kez sandık başına gitmesi, son 4 yılda 3. kez genel seçime gidilmesi öne çıkan konular olarak dikkati çekti.
Mevcut durumda Sosyalist İşçi Partisi'nin azınlık hükümetinin iktidarda olduğu İspanya'nın, seçim sonuçlarının ardından gelecek 4 yıl PSOE'nin çoğunlukta olduğu bir koalisyon hükümetiyle yönetilmesi tahminleri yapılıyor.
AA
