Bazı görme engelliler, kendilerini, engelleri tespit etmek için sesleri kullanacak şekilde eğitebiliyor.

Bu kişilerin beyni, hareket eden nesneleri sesleri aracılığıyla takip etmek için kendini yeniden yapılandırıyor.

Bilim insanları, beyindeki değişimlerin duyularımızı nasıl geliştirdiğini gösteren bilimsel bir araştırma yaptı.

Oxford Üniversitesi ve ABD’deki bazı üniversiteler tarafından yapılan araştırmada, doğuştan görme engelli ya da görme yetilerini erken yaşta kaybeden kişiler incelendi.

Araştırmacılara göre bu kişilerin gelişen işitme becerisi, farklı frekansları algılamak üzere yapılanmasından kaynaklanıyor olabilir.

Yoldan geçen ambulans ya da polis aracı sirenini duyanlar, araç uzaklaştıkça sesin azalacağını bilir. Doppler etkisi diye anılan bu durum, ses frekanslarında meydana gelen göreceli değişimden kaynaklanıyor.

Gündelik seslerdeki ince değişikliklere karşı geliştirilen bu duyarlılık, görme engellilerin bulundukları ortamı algılamalarına da yardımcı oluyor.

Araştırmanın yazarlarından ve Washington Üniversitesi'nden Kelly Chang, “Gören kişilerin nesneleri tanımalarını sağlayan şey görme yetenekleri olduğu için sesin hatasız olarak algılanması o kadar önemli değil. Ancak görme engelliler sadece işitsel bilgiye sahip” dedi.

Chang’a göre bu, beyindeki değişimlerin görme engellilerin sesleri tanımada daha iyi olmasını sağlamasıyla ilgili fikir veriyor.

The Journal of Neuroscience adlı akademik yayında yer alan araştırmada, görme engelli deneklerin beyin hareketliliklerini görüntülemek ve nöronlarının ses frekansındaki hafif değişikliklere karşı ne kadar duyarlı olduğunu ölçmek için MR (manyetik rezonans görüntüleme) kullanıldı.

Proceedings of the National Academy of Sciences adlı yayında yer alan diğer araştırma ise, görme yetisine sahip kişilerin beyinlerinde, hareketli nesnelerin takibini yapan kısmın işitsel hareketlere odaklanacak şekilde yeniden yapılanmasını ele aldı.

Araştırmacılar ayrıca doğuştan görme engelli olan, fakat ameliyatla görme yetilerini kazanan 2 kişiyi de inceledi. Bu vakalarda beynin hMT+ olarak bilinen takip kısmı, bu görevi hem görsel, hem de işitsel hareketlerle yerine getirebildi.

Washington Üniversitesi’nden, araştırmanın kıdemli yazarı Profesör Ione Fine, bunun işitme korteksindeki değişiklikleri gösteren ilk çalışma olduğunu belirtti. Fine sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu önemli çünkü beynin bu kısmı görme engellilerde ve gören kişilerde birbirine çok benzer işitsel veri alıyor. Ancak görme engellilerde, ses üzerinden daha çok bilgi elde edilmesi gerekiyor. Sonuç olarak bu bölgenin kabiliyetinin geliştiği görülüyor.”

Fine’a göre bulgular aynı zamanda, bebeklerin beynindeki kabiliyetlerin, büyüdükleri çevreden nasıl etkilendiğine dair de mükemmel bir örnek sunuyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Aylin Yılmaz