Sudan Egemenlik Konseyi ve Bakanlar Kurulu tarafından gerçekleştirilen ortak toplantıda, 2020 yılı için yapılan bütçe düzenlemeleri onaylandı. Sudan hükümeti, eski Devlet Başkanı Ömer el-Beşir iktidarının devrilmesinden bu yana ülke ekonomisini vuran şiddetli krizleri kontrol altına almaya yönelik yoğun çalışmalarını sürdürürken enflasyon ise rekor seviyelere yükselmeye devam ediyor.
Kültür ve Enformasyon Bakanı Faysal Muhammed Salih bütçe değişikliğinin ardındaki nedenin korona salgınının genel ekonomik durum üzerindeki olumsuz etkisini hafifletecek politikalar benimseme ihtiyacı olduğunu belirttiği açıklamasında salgının kamu gelirlerindeki olumsuz yansımalarına dikkat çekti. Salgından dolayı kamu harcamalarında da ciddi bir artışın olduğuna işaret etti. Salih ayrıca harcamaların çoğalması ve gelirlerin düşmesiyle birlikte bütçedeki açığın arttığını belirterek rasyonalizasyon, yakıt sübvansiyonları ve dolar kurlarının kademeli olarak ayarlanması gibi acil önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı. Stratejik sübvansiyonlar çerçevesinde özel sektöre benzin ithalatı için izin verileceğini ve böylece yakıt fiyatının rasyonelleştirilmesi sürecinin tamamlanacağını kaydetti.
Bakan Salih, un, ilaç, gazı ve elektriğe yönelik sübvansiyonların devam ettiğine dikkat çektiği açıklamasında tüketimi yüksek grupların elektrik fiyatlarında değişiklikler yapıldığını söyledi. Ayrıca bu önlemlerin ekonomik kalkınmada iyileşme sağlayacağını belirterek, takip edilen programın neticesinde ekonomide kademeli bir büyümeyi beklediklerini bildirdi. Salih açıklamarınınn devamında bu durumun yüksek seviyelere ulaşan enflasyonun kontrol edilmesine katkıda bulunacağını vurguladı.
Büyük mali açık
Maliye ve İktisadi Planlama Bakanı Hiba Muhammed Ali daha önceki açıklamasında açığın çok büyük olduğunu ve bütçenin gözden geçirilmesi ve döviz kurlarının kademeli olarak ayarlanması da dahil olmak üzere acil önlemler alınmasını gerektirdiğini söylemişti. Ayrıca yapılan çalışmalar çerçevesinde özel sektörün benzin ithal etmesine izin verilerek akaryakıt fiyatının rasyonel hale getirileceğini vurgulamıştı.
Bu önlemlerin zorluğuna rağmen 3 yıl içinde kademeli şekilde ekonomik büyümeye katkıda bulunması bekleniyor. Programın, yüksek rakamlara ulaşan enflasyonu orta ve uzun vadede kontrol etmeye destek olacağı düşünülüyor. Düzenlenen bütçe kapsamında buğday, ilaç ve gaz için sübvansiyonların devam edeceği teyit edildi. Ayrıca Sudan'ın uluslararası bağışçılardan 1,8 milyar dolar almasının beklendiğine işaret edildi.
Döviz piyasasını serbestleştirmek
Sudan'daki geçiş hükümeti birkaç gün önce döviz kurunun serbestleştirilmesi de dahil olmak üzere çeşitli acil durum önlemleri alarak zorlu ekonomik reform programının ilk adımlarını uygulamaya başladı. Sudan hükümeti, iki yıl içinde döviz kurunu dolar karşısında olması gereken seviyeye çekmek için belirlenen acil durum önlemlerini onayladı ve buğday, ilaç ve gaz sübvansiyonlarına devam etme kararı aldı.
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, hükümetinin ağustos ayından itibaren akaryakıt sübvansiyonlarını kaldırmaya ve ayrıca eylül veya ekim ayında döviz kurunu birleştirme çalışmalarına başlayacağını duyurdu.
Reuters'in haberine göre Sudan hükümeti, önümüzdeki ağustos ayından itibaren döviz kurunu ayarlamak için bir program başlatarak iki yıl içinde tam serbestleştirmeyi hedefliyor. Kaynakların aktardığına göre ağustos ayından itibaren özel sektöre serbest piyasa kuru üzerinden dolar kullanarak akaryakıt ithaline izin verilecek. Hükümet, arz kıtlığını gidermek için özel sektöre benzin ithal etmesine izni vermeyi kabul etti. Maliye Bakanı, arz sıkıntısının giderilmesi için özel sektörün benzin ithal etmesine izin verilerek akaryakıt fiyatının rasyonel hale getirileceği bilgisini verdi.
Enflasyon rekor seviyelerde
Hartum hükümetinin aldığı önlemlere rağmen enflasyon yükselmeye devam ediyor. Merkezi İstatistik Bürosu, gıda ve akaryakıt fiyatlarındaki artışın etkisiyle birlikte yıllık enflasyon oranının mayıs ayındaki yüzde 114,23'lük orandan yüzde 136,36'ya yükseldiğini açıkladı.
Yüksek yiyecek ve içecek fiyatlarının yanı sıra dolar karaborsası nedeniyle ülkede son yıllarda enflasyon arttı. Ömer el-Beşir yönetiminin devrilmesinden bu yana ekonomi kötüleşti ve geçiş hükümeti ekonomik reform çalışmaları yaptı. Diğer yandan hükümetin aldığı önlemler ülke parasının karaborsadaki düşüşünü durduramadı. Sudan Egemenlik Konseyi'nin ‘resmi kanalların dışındaki döviz çıkışlarını kapatmak’ için başlattığı geniş çaplı uygulamaya rağmen ülke parası karaborsada halen rekor derecede düşük seviyelerde.
Sudan ekonomisi, ekmek ve akaryakıt ithalatına olan büyük ihtiyacın yanı sıra dolar likiditesi kıtlığından kaynaklanan ciddi baskılarla da karşı karşıya. Hükümet, geçtiğimiz aylarda uluslararası kuruluşlardan dolar fonu almaya çalıştı ancak söz konusu meblağ yeterli düzeyde değil.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Adem İpekyüz
