Cezayir’de General Said Şangariha’nın Genelkurmay Başkanlığı’na atanmasının ardından Fas ile Cezayir gazeteleri arasında suçlama yarışı başladı. Bu durumun nedeni ise uzun yıllar Üçüncü Askeri Bölge Komutanı olarak görev yapan Şangariha’nın Cezayir ve Sahravi ordularıyla askeri tatbikatlar sırasında yaptığı açıklamalar.
Öte yandan Cezayir Cumhurbaşkanı Abulmecid Tebbun, henüz göreve gelmeden önce ülkesinin Fas ile ilişkilerine odaklanmış, Fas tarafından 1994 olaylarına dair resmi bir özür gelmesi halinde kapalı kara sınır kapısı ile ilgili müzakerelerini yeniden başlatma sözü vermişti.
Rabat’tan resmi bir yorum yok
Dört şartla karşı karşıya kaldığında bile bu konuda çok ısrarcı olan Rabat ise Cezayir’in söz konusu şartı konusunda herhangi bir açıklamada bulunmadı.
Fas Kralı 6. Muhammed, seçimlerin ardından yalnızca Tebbun’u tebrik ederek şu açıklamaları yapmıştı:
“Cezayir Cumhurbaşkanı olarak seçilmenizin ardından size bu yüce görevinizde başarılar dileyerek tebriklerimi sunmak isterim. Bu iki komşu ülke arasındaki ilişkilerde karşılıklı güven ve yapıcı diyaloğu temel alarak yeni bir sayfa açma çağrımı yineliyorum.”
Fas Kralı'nın tebriklerinin, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika’nın iktidarı sırasında Cezayir'e gönderdiği mesajlardan çok farklı olmadığı dikkat çekiyor. Bu, Tebbun’dan niyetlerini daha net ifade etmesini beklediğini, bu yüzden teklifine dair tutumunun henüz netleşmediğini gösteriyor.
Fas gazeteleri ise Cezayir’in yeni Genelkurmay Başkanı Said Şangariha’nın Sahravi güçlerinin de bulunduğu Tindouf Çölü’nde 2016’da ortak tatbikatlar yaptığı sıradaki açıklamalarını hatırlatarak bu açıklamaların Cezayir-Fas ilişkilerine olumsuz yansıyacağını öne sürdü.
İlişkilerin doğası değişmeyecek
Şangariha’nın Genelkurmay Başkanlığı’na atanmasının Batı Sahra meselesinde takılı kalan Fas-Cezayir ilişkilerinin doğasına yansımayacağını ifade eden gazeteci yazar Rıza Şennuf ise şunları söyledi;
“Genelkurmay Başkanı Şangariha’nın Üçüncü Askeri Bölge Komutanı olduğu zaman Batı Sahra açıklamaları hakkında medyada ciddi bir önyargı olduğunu fark ettik. Fas, o tarihte bu açıklamalardan hoşlanmamıştı. Şangariha bu yeni görevine geldi ancak dış ilişkileri belirleyecek olan ise Cumhurbaşkanı’dır.”
Öte yandan Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, Fas ilişkileri çalıştayının ne zaman başlayacağına dair herhangi bir bilgi vermedi. Her ne kadar konu hakkında fikrini ortaya koysa da Tebbun’un bu konuyu ülkenin siyasi ve ekonomik önceliklerinin ardından ele alması bekleniyor.
Normalleştirme
Şennuf, Tebbun’un yemin konuşmasında Fas konusuna değinmesinin bu iki ülke arasındaki ilişkiye önem verdiği ve Batı Sahra meselesinden uzakta normal ilişkiler kurmak istediği anlamına geldiğini ifade etti.
Şennuf, sözlerine şu ifadelerle devam etti;
“Ancak Fas ile ilişkiler normalleştirilse bile Batı Sahra sorunu uluslararası minvalde çözülmediği sürece iki ülke arasındaki dostane ilişkiler devam etmeyecek. Zirâ Cezayir’in Sahravilere verdiği destek, gelecekteki krizlere çanak tutacak. Örneğin, seneler önce Mağrip Birliği Zirvesi düzenlenecekken, Cezayir’in kuruluş yıldönümü vesilesiyle Polisario Cephesi’ne mektup göndermesi Fas’ı çok kızdırmıştı. Fas Kralı bu zirveye gelmeyeceğini açıklayınca zirve iptal olmuştu.”
Siyasi analist ve Profesör Selim Hammadi, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, “Şangariha’nın bir sürelik bile olsa bir sonraki aşama için bilerek seçildiğini düşünüyorum. Çünkü Abdulmecid Tebbun’un tutumuna göre Cezayir, bölgesel meselelere daha fazla dâhil olacak” ifadelerini kullandı.
Hammadi, bölgesel konuların stratejik, hassas ve önemli olmaları, aynı zamanda istihbaratın kabiliyetiyle ordunun savunma yeteneklerine bağlı olmaları açısından Cezayir ordusu ve cumhurbaşkanlığının bu konuda tek bir fikri paylaştığını vurguladı.
Hammadi, Fas gazetelerinin açıklamaları hakkında ise şunları söyledi;
“Aslında bu insanlar, Şangariha’yı Batı Sahra’daki tutumunu, çöl topraklarındaki sömürge politikası karşıtı açıklamalarını biliyor. Dolayısıyla, Cezayir tarafına bir cevap vermek düşüyor. Böylece Cezayir Fas ilişkilerinin nasıl seyredeceği belli olacak.”
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Elif Turan