Ezidilikte "Mirlik" statüsü toplumsal ve siyasi liderliğe tekabül ediyor. "Baba Şeyhlik" makamı ise ruhani hiyerarşinin en üstünde yer alıyor.
Adı geçen liderliklerin yanı sıra, yine ruhaniler sınıfında Qewalan Başkanı, Peşimam ve Şeyh Wezir ile birlikte beş kişi Ezidi Yüksek Ruhani Meclisi'ni temsil ediyor.
Her bir meclis üyesinin de kendine has 6-7 kişiden oluşan bir cemaati bulunuyor.
Mir'in doğal başkanlığını yaptığı Ezidi Yüksek Ruhani Meclisi'nin (EYRM) kararları tüm Ezidi toplumu tarafından bağlayıcı olarak kabul ediliyor.
Yeni Baba Şeyh'i belirleme süreci
EYRM, 40 gün önce 1 Ekim'de 87 yaşındayken böbrek yetmezliğinden dolayı Irak Kürdistan Bölgesi'nin (IKB) başkenti Erbil'de hayatını kaybeden Baba Şeyh'in (Xırto Haci İsmail) yerine gelecek yeni Baba Şeyh'i belirleme sürecini başlattı
Yeni Baba Şeyh, halefe (öncekine) saygı olarak ölümünün üzerinden 40 gün geçtikten sonra belirleniyor.
Ezidi inanışında seçilecek Baba Şeyh'in Şemsani soyundan, Fahrettin'in ailesinden gelmesi zorunlu.
Babadan oğula geçen geçen Baba Şeyhlik makamına atamayı Mir yapar.
Ancak Ezidi toplumu bu sefer atamanın ortak karar ile alınmasını istiyor.
"Ezidilerin ortak görüşü dikkate alınmalı"
Ezidi Yüksek Ruhani Meclisi Üyesi Qawal Behzad Süleyman, Independent Türkçe'ye yaptığı açıklamada, Baba Şeyh'in makamına şu ana kadar 2 adayın çıktığı söyledi.
Adaylıklarını ilan edenlerden biri 40 gün önce yaşamını yitiren Baba Şeyh'in oğlu Şeyh Ferhad, diğeri de önceki Baba Şeyh'in oğlu Şeyh Ali.
Süleyman, Baba Şeyh'e olan saygıdan dolayı ölümünün üzerinden 40 gün geçtikten sonra yenisinin belirlenme çalışmalarının başladığını ifade ederek "Daha önceki atamalarda Mir, Şengal'de ruhani meclisi üyeleriyle beraber birkaç Ezidi ileri gelenini toplar ve Baba Şeyh'i tayin ederdi. Ama bu sefer sürecin bu şekilde yürütülmesine itirazlar var" dedi.
Ezidilerin Irak, Suriye, Türkiye ve Avrupa ülkeleri dahil aydın, entelektüel, aşiret liderleri ve din adamları gibi Ezidi toplumunun tüm kesiminin görüşü alınarak yeni Baba Şeyh'in belirlenmesini istediğini kaydeden Süleyman, "Benim şahsi görüşümde bu yönde. Çünkü dünya değişiyor ve değişen dünyaya ayak uydurmak lazım. Sandıklar kurulsun ve seçilsin şeklinde değil ama yeni Baba Şeyh'in belirlenmesinde tüm Ezidi toplumunun ortak kararının alınmasından yanayım. Ezidi halkın talebi de bu yönde" diye konuştu.
Mir ailesinin Baba Şeyh'i belirleme hakkının kendilerinde olduğunu söylediği için sürecin biraz daha uzayabileceğini aktaran Süleyman, "Tarih henüz belli değil ama ruhani meclis Mir Hazım Tahsin Beg'in başkanlığında toplanıp konuyla ilgili kararını verecek" bilgisini paylaştı.
Adaylar ile ilgili değerlendirmede bulunan Süleyman, meclis üyesi olarak Ezidi toplumu ve ileri gelenlerinden edindiği izlenime göre Baba Şeyh'in oğlu Şeyh Ferhad'ı isteyenlerin çoğunlukta olduğunu sözlerine ekledi.
"Atamada liyakat ve Ezidi inancına hizmet faktörü göz önünde bulundurulmalı"
Almanya'da yaşayan Ezidilerin dini liderlerinden Şehmus Peşimam (Deniz) da yeni belirlenecek Baba Şeyh'in toplumun tüm kesimlerinin görüşünün alınarak tayin edilmesi gerektiğini kaydetti.
Baba Şeyhlik makamına atamanın şu ana kadar Mir tarafından yapıldığını anımsatan Şehmus Peşimam, "Ancak bu sefer toplumun görüşü de dikkate alınarak tayin yapılmalı. Bildiğim kadarıyla Ezidi kamuoyunun büyük çoğunluğu bu görüşte. Atamada liyakat ve Ezidi inancına hizmet faktörü de dikkate alınmalı" dedi.
Halkın istediği adayın aksine başka birinin seçilmesinin problem yaratacağını ifade eden Şehmus Peşimam, kendi durumunu örnek göstererek şunları söyledi:
"Benimle beraber 8 kardeşim daha Almanya'da yaşıyoruz. Peşimamlık yapan babamdan sonra başka kardeşlerim olmasına rağmen Ezidi halkımız teveccüh edip beni peşimamlığa layık gördü. İnsanlarımız benim Ezidi inancına ve halkımıza hizmet edeceğimi ve babamla olan yakınlığımı göz önünde bulundurarak beni seçti. Baba Şeyh'in durumu da benzer bir şey. Henüz yüz yüze görüşme imkanım olmadı ama benim aldığım bilgilere Ezidi toplumu Şeyh Ferhad'ın seçilmesini istiyor. Çünkü babasıyla zaman geçirmiş, Ezidi inancına hakim ve fark gözetmeksizin herkese hizmet edeceğini düşünüyor."
Mir ailesinin Ezidi toplumunun ortak görüşünü aldıktan sonra yeni Baba Şeyh'i belirlemesinin daha doğru olacağını vurgulayan Peşimam, fikrinin sorulması için Şengal'e çağrılması durumunda aynı sözleri orada da söyleyeceğini sözlerine ekledi.
© The Independentturkish
