John Von Radowitz – The Independent

Bilim insanlarının geliştirdiği insanların tam olarak “ne düşündüklerini söylemesini” sağlayan beyin dekoderi, doktorların konuşma yetisini kaybetmiş hastalarla iletişim kurmasına yardımcı olabilir.

Bilim insanları yaptıkları yeni bir çalışma kapsamında, gönüllü kişilerin sözlü düşünceleriyle bağlantı kurmak için konuşmanın fiziksel sürecinde kullanılan sinir mesajlarını inceledi.

Teknoloji, çene, gırtlak, dudaklar ve dil hareketleriyle bağlantılı beyin sinyallerinden sentezlenmiş sözler üretebildi.

Bilimsel çalışmanın başında, yüksek sesle yüzlerce cümle kuran 5 gönüllünün beyinlerinden elektriksel aktivite örnekleri kaydedildi.

Cümleler, Uyuyan Güzel, Kurbağa Prens ve Alice Harikalar Diyarında’nın da aralarında bulunduğu iyi bilinen çocuk hikayelerinden alındı.

Ses kaydedicilerle donanan ABD’li bilim insanları, ses yolunun bireysel hareketlerinden sorumlu beyin sinyallerini tercüme edebilen bir sistem geliştirdi.

Araştırmanın, felçli hastalar için önemli bir adım olması umuluyor

Son olarak kodları çözülen sinyaller, ses sentezleyiciye bağlı sinir ağı bilgisayarına iletildi.

101 cümle denemesinde, gönüllü dinleyiciler sentezlenmiş konuşmaları kolayca anlayabildi ve aktarabildi.

San Francisco’daki Kaliforniya Üniversitesi’nden Dr. Edward Chang’ın liderliğindeki bilimsel çalışma, Nature adlı bilimsel yayının son sayısında yer aldı.

Bilim insanları çalışmayla ilgili şunları ifade etti:

“Dinleyiciler sentezlenmiş konuşmaları başarılı bir şekilde aktarabildi. Sentezlenen 101 denemede, en az bir dinleyici 25 kelime dağarcığıyla 82 cümleyi, 50 kelime dağarcığıyla da 60 cümleyi mükemmel bir şekilde aktarmayı başardı.”

Bilim insanları, “Elde ettiğimiz sonuç, felçli hastalar için konuşmanın yeniden kazanılmasında önemli bir adım olabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Bilim insanlarına göre, konuşma sırasında 100’den fazla yüz kası faaliyete geçiyor.

Çalışmanın 2. aşamasında, bir katılımcıdan cümleleri söylemesi ve sonra da ses çıkarmadan mimikleriyle anlatması istendi.

Bilim insanlarının geliştirdiği dekoder, mimiklerle ilgili beyin sinyallerini okuyabildi ve onları sentezlenmiş konuşmaya çevirebildi.

4 kadın ve bir erkekten oluşan gönüllülerin tamamı, beyinlerine elektrot dizisi yerleştirmek için ameliyat olmuş epilepsi hastalarıydı.

Elektrokortikografi tekniği, beyin zarındaki elektriksel aktiviteyi gözlemlemek için kullandı.

Nature yayınında yazan Atlanta’daki Emory Üniversitesi’den uzmanlar Chethan Pandarinath ve Yahya H. Ali, konuşmanın zahmetsiz görülebileceğini ancak “yaptığımız en karmaşık eylemlerden biri” olduğuna dikkati çekti.

Uzmanlar, “Kaydedilen ilerlemeyle, konuşma engelli bireylerin zihinlerindekilerini rahatça konuşabilme ve etraflarındakilerle iletişime geçme yeteneğini yeniden kazanmalarını umuyoruz” ifadesini kullandı.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/health

Independent Türkçe için çeviren: Cenk Korkmazer