Suudi Arabistan’da sanat hayatı, yaşanan reform süreci ile yeniden canlanıyor.
Reform dönemi öncesi yalnızca radikal kesimlerin baskısı sebebiyle değil resmi makamlar da sanatçıları kamusal alanda kısıtlıyordu.
Suudi Kültür Bakanlığı ise bu kısıtlamaları kaldırmak için harekete geçti.
Kla5i de geçmişte kısıtlamalardan mustarip graffiti sanatçılarından biri. Öyle ki, belediyelerden biri Kla5i’nin Riyad’daki eski bir binanın duvarına yaptığı graffitiyi silme kararı almışken Suudi Kültür Bakanlığı’ndan gelen bir talimatla bu kararından vazgeçti.
Kla5i, dünyaca ünlü sanatçı Banksy'ye benzetiliyor.
Suudi Arabistan’daki graffiti muhalifleri yüzünden graffiti sanatçıları yıllarca takma isimlerin ardına saklandı, hatta birçoğu takma isim bile kullanamadı.
Benzer şekilde Kla5i de hayatı hakkında herhangi bir açıklama yapmadan yalnızca duvarlara kaç resim çizdiğini bilmediğini söylemekle yetiniyor. Bu resimlerin zaten onu anlattığını düşünüyor.
Suudi Arabistanlı 'Banksy', grafitileriyle ülkedeki reform sürecini canlandırıyor
Suudi Arabistanlı 'Banksy', grafitileriyle ülkedeki reform sürecini canlandırıyor
-
1/10
Suudi Arabistan’da sanat hayatı, yaşanan reform süreci ile yeniden canlanıyor / Fotoğraf: Instagram @Kla5i -
2/10
Reform dönemi öncesi yalnızca radikal kesimlerin baskısı sebebiyle değil resmi makamlar da sanatçıları kamusal alanda kısıtlıyordu / Fotoğraf: Instagram @Kla5i -
3/10
Suudi Kültür Bakanlığı ise bu kısıtlamaları kaldırmak için harekete geçti / Fotoğraf: Instagram @Kla5i -
4/10
Kla5i de geçmişte kısıtlamalardan mustarip graffiti sanatçılarından biri / Fotoğraf: Instagram @Kla5i -
5/10
Öyle ki, belediyelerden biri Kla5i’nin Riyad’daki eski bir binanın duvarına yaptığı graffitiyi silme kararı almışken Suudi Kültür Bakanlığı’ndan gelen bir talimatla bu kararından vazgeçti / fotoğraf: Instagram @Kla5i -
6/10
Fotoğraf: @Kla5i -
7/10
Fotoğraf: @Kla5i -
8/10
Fotoğraf: @Kla5i -
9/10
Fotoğraf: @Kla5i -
10/10
Fotoğraf: @Kla5i
"İsmim hakkında verilecek net bir cevabım yok" diyen Kla5i, küçükken üzerine çizim yapabileceği her şeye resim yaptığını hatırladığını, duvarları ise 7/24 açık olan bir sergi olarak gördüğünü belirtti.
Çalışmalarım benim adıma cevap veriyor
Independent Arabia, sanatçı Kla5i’yle iletişime geçerek kendisine birtakım sorular sordu:
Duvarlara çizim yapmak için önceden izin alıyor musunuz, yoksa terkedilmiş ev sahipleri bunu yapmanıza izin veriyor mu?
Sanat protokollere boyun eğmez. Ben ise terkedilmiş duvarlara odaklanıyorum. Yoldan geçenlerin çizimlerime zarar vermesi de beni endişelendirmiyor. Çünkü bu da benim çalışmalarımın bir parçası, sonuçta insanlara hitap etmiş oluyorum. Sanatsal mesajımı çizdikten sonra, caddeleri, kaldırımları ve geçitleri sabotajcıların eline bırakıyorum ki çizimimi tamamlasınlar
Çizimlerinizde vermek istediğiniz mesajlar, çağın ruhunu ve insanlardan birçoğunun kaygılarını iletiyor mu?
Yorumlar alıcılara ardına kadar açık
Neden özellikle kadınlar? Neden çoğunlukla Şehid Selman gibi Suudi ve Arap kadınların resimlerini çiziyorsunuz? Selman’ın vitiligo hastalığından etkilenmediği mesajını iletmek için mi?
Cevap, çalışmanın kendisinde saklı
Grafiti, sanatçıların farklı yönelimleriyle ilgili bir çıkış noktası mıdır?
Grafiti, insanoğlunum mağaralara çizdiği ilk mesajdı. Bugün bu hala böyle.
Kla5i, neden çizimlerinin arkasına saklanmayı seçtiği sorusuna gelince ise “Çünkü sanat olan ben değilim, eserlerim. İnsanların yalnızca sanat eserine odaklanmalarını, yalnızca onu yargılamalarını istiyorum” dedi.
Kendinizi Banksy’nin Suudi versiyonu olarak görüyor musunuz?
Belki de, bunu iddia etmiyorum ama böyle görülmek benim için bir onur olur.
Çizimlerinizden birinin zarar görmesinin ardından Kültür Bakanı sizin arkanızda durdu mu?
Evet, benimle iletişime geçerek beni destekledi ve cesaretlendirdi. Bu hareketine minnettarım.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Elif Turan
