Etki ajanlığı, özellikle modern bilgi savaşlarının en önemli unsurlarından biri olarak öne çıkıyor.

Kavramsal olarak, etki ajanları, belirli bir ideolojik, politik ya da ekonomik hedef doğrultusunda bireylerin veya toplumların algılarını şekillendirme amacı güden kişiler veya organizasyonlardır.

Bu süreç, genellikle dezenformasyon, manipülasyon ve stratejik iletişim teknikleriyle gerçekleştirilir.

Etki ajanlığı, çoğunlukla devletler tarafından stratejik çıkarlar doğrultusunda kullanılan bir araçtır.

Ancak bu faaliyetler sadece hükümetlerle sınırlı değil. Örneğin, bazı büyük şirketler, STK’lar ve bireysel girişimciler de etki ajanlığı faaliyetlerinde bulunabilir.

Bu bağlamda yabancı devletler etki ajanlarını kullanarak uluslararası algıyı kendi çıkarları doğrultusunda şekillendirmeyi hedefliyor. 

Etki ajanlığı kavramı, tarihsel olarak propaganda ve manipülasyonun bir uzantısı olarak değerlendirilebilir.

Modern anlamda bu kavramın evrimi, özellikle Soğuk Savaş döneminde ideolojik mücadelelerle şekillendi.

Bilgi savaşlarının bir aracı olarak kullanılan etki ajanlığı, devletlerin uluslararası arenada kendi çıkarlarını koruma ve rakiplerini zayıflatma amacıyla geliştirdiği bir strateji oldu.

Etki ajanlığı fikri, Soğuk Savaş sırasında belirginleşmeye başladı. ABD ve Sovyetler Birliği, ideolojik üstünlüklerini kanıtlamak ve dünya genelinde müttefik kazanmak için bilgi savaşlarını bir araç olarak kullandı.

Sovyetler Birliği’nin KGB aracılığıyla gerçekleştirdiği "aktif önlemler" (active measures) kampanyaları, modern etki ajanlığı faaliyetlerinin temelini oluşturdu.

Bu kampanyalar, Batıyı zayıflatmayı ve kamuoyunu manipüle etmeyi hedefliyordu.

Sahte belgeler üreterek ve yayımlayarak kamuoyunu yanlış bilgilendirildi.

Rakip liderlerin itibarsızlaştırılmasına yönelik medya manipülasyonları yapıldı.

Anti-Amerikan söylemleri destekleyen gruplar finanse edildi.

Bu dönemde ABD de "Voice of America" gibi propaganda araçlarıyla kendi söylemlerini küresel düzeyde yaygınlaştırdı.

Hem Batı hem de Doğu blokları, kamuoylarını manipüle etmek için stratejik iletişim tekniklerinden faydalandı.

Etki ajanlarının temel hedefi ve algı yönetimi teknikleri

Etki ajanlarının amacı, toplumun algısını stratejik hedeflere uygun olarak yönlendirmektir.

Bu hedefe ulaşmak için kullanılan yöntemler, hem bireylerin hem de toplumların karar alma süreçlerini etkilemek üzere kurgulandı.

Algı yönetimi, insan psikolojisini, kültürel dinamikleri ve teknolojik araçları ustaca birleştiren bir süreç.

Bu süreçte kullanılan unsurlar ve teknikler, özellikle dijitalleşmenin etkisiyle daha karmaşık hale geldi.

Bilgi boşlukları, bireylerin belirli bir konuda yeterli bilgiye sahip olmamasından kaynaklanır.

Bu eksiklikler, yanlış bilgi yaymak için uygun bir zemin sağlar.

Manipülatif bilgi paylaşımı, gerçeğin çarpıtılması veya bağlamından koparılarak sunulması üzerine kurulur.

Bu strateji, insanların bilgiye dayalı karar alma süreçlerini bozmayı hedefler. 

• Eksik bilgi verme: Haberlerin sadece bir kısmının sunulması veya bağlamın dışına çıkarılarak anlamın değiştirilmesi.
• Yönlendirilmiş içerik: Bilginin, belirli bir duygusal tepkiyi tetiklemek üzere seçilmesi veya üretilmesi.
• Korku ve şüphe yayma: Toplumu güvensizliğe sürükleyerek karışıklık yaratmak.

Bu teknikler, bireylerin gerçeklere dayalı düşünme yetisini sınırlandırır ve duygusal tepkilerle hareket etmelerine neden olur.

Etkili bir algı yönetimi, mesajların doğru kitleye ulaştırılmasını gerektirir.

Bu bağlamda hedef kitlenin demografik, kültürel ve psikolojik özellikleri dikkatle analiz edilir.

Kullanılan yöntemler şunlardır:

• Mikro hedefleme: Sosyal medya algoritmaları ve büyük veri analizi sayesinde, bireylerin ilgi alanları, görüşleri ve davranışları analiz edilir.
• Topluluklar arası çatışmayı derinleştirme: Toplum içindeki hassasiyetler ve çatışma noktaları belirlenerek kutuplaştırıcı mesajlar yayılır.
• Kültürel dinamiklerin kullanımı: Yerel kültürlere özgü hassasiyetler kullanılarak etkili mesajlar oluşturulur.
• Etki ajanları, rakiplerini itibarsızlaştırmak ve toplumsal düzeni bozmak için yıkıcı propagandayı sıklıkla kullanır. Bu tür propaganda şu şekillerde kendini gösterir:
• Dezenformasyon: Yanlış bilgi yayarak rakibin güvenilirliğini sarsmak.
• Karalama kampanyaları: Bireyleri veya kurumları hedef alarak, itibarlarına zarar vermek için yoğun bir iletişim faaliyeti yürütmek.
• Görsel ve işitsel manipülasyon: Sahte videolar, fotoğraflar ve ses kayıtları ile halkın duygularını istismar etmek.

Sosyal mühendislik, bireylerin ve toplulukların psikolojik durumlarını ve davranışlarını anlamak, önceden tahmin etmek ve bunları istenen doğrultuda manipüle etmek için kullanılan bir tekniktir.

Bu süreç, hem bireylerin hem de daha geniş toplulukların düşünce yapısını etkilemek amacıyla tasarlanır.

Sosyal mühendislikte, bireylerin karar verme süreçlerinin nasıl çalıştığına dair derinlemesine bir anlayışa sahip olmak gereklidir.

Bu, hedef kitlenin zaaflarını ve hassas noktalarını analiz ederek onların duygusal tepkilerini yönlendirme yeteneğini ifade eder.

Etki ajanları, bireylerin kararlarını etkilemek için güven oluşturma stratejisini kullanırlar. Bu, hedef kitleyi ikna etme sürecinin önemli bir aşamasıdır.

Sahte güven yaratma, hedef kişilerin ya da grupların, sunulan bilgileri sorgulamadan kabul etmelerini sağlamak için tasarlanır.

Güven, her zaman bir stratejik araç olarak kullanılabilir; dolayısıyla etki ajanları, mesajlarını aktarırken "güvenilir" bir kaynak gibi görünmeye çalışır.

Örneğin, tanınmış bir figürün veya kurumun adını kullanarak, bilgilerin doğruluğu konusunda şüpheye yer bırakılmaz.

Bu, aynı zamanda toplumsal otorite figürlerinin manipülatif bir şekilde kullanılmasıyla da ilgili olabilir.

Sahte güven yaratma, bireylerin kendi düşüncelerini ve eylemlerini sorgulamadan, bir mesajı kabul etmelerini sağlar.

Bu strateji, özellikle dijital ortamda, etki ajanlarının anonim olarak varlık gösterdiği platformlarda etkili olur.

Sosyal mühendislikte, duygusal tetikleme stratejisi, insan psikolojisinin temel taşlarından yararlanarak kitlenin hareketlerini yönlendirmek amacıyla kullanılır.

Güçlü duygular -korku, öfke, umut, sevgi, nefret- doğrudan etki ajanlarının hedeflerine ulaşmalarını sağlar.

Bu strateji, insanları mantıklı ve bilinçli kararlar yerine, duygusal tepkilerle harekete geçirmeyi amaçlar.

Özellikle sosyal medya gibi platformlarda, bu tür duygusal manipülasyonlar kolayca yayılabilir ve hızla toplumsal hareketleri şekillendirebilir.

Korku ve öfke gibi duygular, insanları hızlıca harekete geçirirken, umut yaratmak da kitlenin moralini ve bağlılığını artırabilir.

Etki ajanları, bu duyguları tetikleyerek, sosyal kutuplaşmayı derinleştirir ve toplumsal huzursuzlukları artırırlar.

Dijital dünyada etki ajanları, sosyal medya ve çevrimiçi platformlar gibi dijital araçları etkin bir şekilde kullanarak manipülatif içeriklerin hızla yayılmasını sağlar.

Sosyal medya, küresel düzeyde hızlı bilgi yayılmasına olanak tanıdığı için, etki ajanları burada daha güçlü stratejiler geliştirdi.

Koordineli kampanyalar, aynı mesajın birden fazla sosyal medya hesabından eşzamanlı olarak yayılmasını içerir.

Bu tür kampanyalar, kısa süre içinde büyük kitlelere ulaşmayı amaçlar. Etki ajanları, sahte hesaplar, troll hesaplar veya botlar kullanarak bu tür kampanyaları organize ederler.

Aynı mesajı birçok farklı kaynaktan yaymak, bilgiyi daha güvenilir ve doğruymuş gibi gösterir. Bu, kitlelerin daha kolay bir şekilde manipüle edilmesine olanak sağlar.

Örneğin, bir sosyal medya platformunda yüzlerce sahte hesap aynı anda bir konu hakkında görüş bildirdiğinde, bu durum gerçek bir halk desteği izlenimi yaratır ve toplumsal algıyı hızla değiştirebilir.

Bu tür stratejiler, özellikle seçim dönemlerinde veya toplumsal olayların gündem olduğu durumlarda sıklıkla görülür.

Algoritmalar, sosyal medya platformlarında içeriğin görünürlüğünü belirler. Etki ajanları, bu algoritmalardan faydalanarak içeriklerin daha fazla kişiye ulaşmasını sağlar.

Algoritmalar genellikle, etkileşim oranı yüksek olan içerikleri ön plana çıkarır. Bu nedenle, sahte içerikler ya da manipülatif mesajlar, kullanıcılar tarafından hızlı bir şekilde paylaşılır ve daha geniş bir kitleye ulaşır.

Etki ajanları, belirli anahtar kelimeleri ve etiketleri kullanarak içeriklerin algoritmalarda üst sıralarda yer almasını sağlar, böylece bu içerikler daha fazla kişiye ulaşır.

Algoritmik manipülasyon, sadece içeriklerin görünürlüğünü artırmakla kalmaz, aynı zamanda kullanıcıların içerik ile etkileşime girme olasılığını da yükseltir. Bu süreç, büyük veri analitiği kullanılarak sürekli optimize edilebilir.

Sahte takipçi ve etkileşim kullanımı, dijital dünyanın manipülasyon tekniklerinden biridir. Etki ajanları, sosyal medya hesaplarında sahte takipçiler ve beğeniler oluşturarak, içeriğin daha popüler ve güvenilir görünmesini sağlar.

Bu sahte etkileşimler, gerçek kullanıcılar tarafından içeriklerin daha değerli veya doğru olduğu izlenimini yaratır.

Sahte takipçiler ve etkileşimler, özellikle influencer pazarlaması ve politika kampanyalarında yaygın olarak kullanılır.

Etki ajanları, sosyal medya hesaplarında sahte popülarite oluşturarak, belirli mesajları geniş kitlelere daha etkili bir şekilde yayabilirler. Bu, kitlenin algısını şekillendirmek için güçlü bir araçtır.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 2/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 3/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 4/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 5/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 6/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 7/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 8/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 9/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 10/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 11/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 12/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 13/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 14/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 15/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 16/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 17/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 18/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 19/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 20/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 21/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 22/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 23/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 24/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 25/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 26/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 27/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 28/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 29/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 30/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

Yasal düzenlemelerin ortaya çıkışı

Etki ajanlığı faaliyetlerini düzenleme ve sınırlandırma çabaları, özellikle 20'nci yüzyılın son çeyreğinde yoğunlaştı.

Soğuk Savaş sonrası dönemde devletler, bu faaliyetlerin demokratik süreçler üzerindeki etkilerini fark etmiş ve yasal önlemler almaya başladı.

İlk olarak 1938'de ABD'de kabul edilen Foreign Agents Registration Act (FARA), yabancı devletler adına lobicilik veya propaganda yapan bireylerin faaliyetlerini şeffaf hale getirmek için çıkarıldı.

Bu yasa, Soğuk Savaş sırasında yeniden gündeme geldi ve günümüzde de etkisini sürdürüyor.

FARA, özellikle Rusya gibi ülkelerin ABD’deki dezenformasyon faaliyetlerine karşı bir önlem olarak kullanılıyor.

Rusya, 2012 yılında kendi "Yabancı Ajan Yasası"nı yürürlüğe koyarak milli güvenliğine tehdit olan sivil toplum kuruluşları ve medya kuruluşlarını yabancı ajan olarak sınıflandırma yetkisi kazandı.

Gürcistan'da ise 2023’te benzer bir yasa gündeme geldi. Günümüzde etki ajanlığı faaliyetlerini düzenlemek ve bu tür faaliyetlerin zararlarını azaltmak için küresel düzeyde artan bir farkındalık bulunuyor.

Avrupa Birliği, dezenformasyona karşı eylem planları geliştirerek sosyal medya platformlarını daha şeffaf olmaya zorluyor.

Örneğin NATO ve diğer uluslararası örgütler, etki ajanlığı faaliyetlerine karşı savunma mekanizmaları oluşturmayı hedefliyor. 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.