Başladığında "birkaç haftada son bulur" denilen Rusya-Ukrayna Savaşı 13'üncü ayını da geride bıraktı.
Geniş bir alanda süren sıcak çatışmalarda üstün gelmek için iki tarafta bütün imkanlarını seferber etmiş durumda.
Savaşın başlangıcında "kesin üstünlük kuracağı" ifade edilen Rusya'nın Ukrayna karşısında son derece zorlanması askeri gücüne dair soru işaretleri uyandırdı.
Dün sosyal medyaya düşen bir görüntüde Rusya'ya ait olduğu iddia edilen bir tren ile T54/55 tanklarının cepheye sevk edildiği görülüyordu.
Görüntüye çok sayıda yabancı ve Türk sosyal medya kullanıcısı yorum yaptı. Çünkü bu tankların üretime 1947 yılında başlandı.
Sosyal medyada bu durumu Rusya'nın elindeki modern silah sistemlerinin azalmış olmasına yorumlayanlar olduğu gibi savaşı sürdürme iradesinin sürdüğünü söyleyenler de oldu.
Gerek bu sevkiyatın anlamını gerekse gündeme getirilen iddiaları meslek yaşamının bir kısmını zırhlı birliklerde tank komutanı olarak da geçiren emekli tuğgeneral Osman Aydoğan'a sorduk.
Aydoğan, öncelikle "Her silah çalıştığı sürece iş yapar" diyerek eski silahların da savaşlarda kullanılabileceğini söyledi.
Yapımı 1980'lere kadar sürdü
Aydoğan, ardından görüntülere yansıyan T54/55 tankları hakkında bilgi verdi.
T54 tanklarının II. Dünya Savaşı'nın sonlarında geliştirildiğini ancak seri üretimine 1947 yılında başlandığını aktaran Aydoğan, "Fakat yıllar içerisinde sürekli yenilendi ve üretimi 1980'e kadar devam etti. Çok ülkeye de sattılar. Halen çok ülkenin envanterinde bulunuyor bu tanklar. Yani rafa kaldırılmış değiller. Rusya'da tank T diye geçer. T-34 diye başladı, T- 44 oldu, sonra T-54 çıktı. Öyle modifiye ettiler ki 1968'de T-55 adını aldı" dedi.
Aydoğan, buna karşın yapılan iyileştirmelere karşın günümüzde üretilen tanklarla geçmiş yıllarda yapılan tanklar arasında zırh, ateş gücü, hareket kabiliyeti olmak üzere ciddi farklılıklar olduğunu ifade etti.
"Rusya stratejik savunmaya hazırlanıyor olabilir"
Ukrayna'ya sevk edilen Leopard tanklarından dolayı yakın gelecekte bir Ukrayna taarruzunun beklendiğini kaydeden Aydoğan, şunları kaydetti:
Rusya'nın sevk ettiği son T54/55 tanklarının arazide hareket kabiliyeti zor. Ancak mevzilerde savunma amaçlı kullanmak için ideal bir silah. Topçu gücü olarak faydalanabilirsiniz. Önüne bir korunak koyarak ya da kule kısmı dışında gömerek mevzi haline getirerek ateş gücünden faydalanabilirsiniz. Eğer bu amaçla düşünülüyorsa Rusya stratejik bir savunmaya çekiliyor anlamına gelir."
SİHA'lara ve gelişmiş tanksavarlara karşı yem olarak da kullanabilir
Aydoğan, ikinci olarak Ukrayna'nın elinde çok miktarda Amerikan Javelin füzesi ve SİHA'lar gibi pahalı sistemlerin de bulunduğunu kaydederek, Rusya’nın bunlara karşı yeni sistemlerini korumak amacıyla eski tankları yem olarak kullanarak, karşı tarafın modern mühimmatını harcamasını isteyebileceğini de iddia etti.
Depoda bekletilen mühimmatı da kullanmış oluyor
T54/55 tankların top çaplarının 100 mm olduğuna dikkati çeken Aydoğan, "Rusya'nın elinde muhtemelen ciddi miktarda 100 mm'lik mühimmat vardır. Sonuçta mühimmatın da bir raf ömrü var. Bunları bekletmek veya ileride imhaya göndermek yerine cephede kullanalım demişlerdir. Sonuçta iki tarafın da ciddi miktarda mühimmat sıkıntısı var" diye konuştu.
TSK'da eski tankları ve mühimmatları atışlarda kullandı
Eski silahların ve mühimmatın ordularda farklı amaçlarla kullanılması yaygın görülen bir olay.
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) de uzun yıllar boyunca 90 mm'lik toplara sahip olan ve 1950'lerde üretilen M47'leri kullandıktan sonra onun yerine önce 105 mm'lik sonradan 120 mm'lik toplara sahip olan M48'leri M-60'ları ve Leopard 1'leri kullanmaya başladı.
Aydoğan, Türkiye'nin buna karşın M47'leri nasıl kullanmaya devam ettiğini şöyle anlattı:
Elimizde ciddi miktarda 90 mm'lik tank mermisi kalmıştı. Depolar onlarla doluydu. Bizler eğitimi M48A5T2'lerle yaparken iş atışa gelince M47'leri kullanıyorduk. Bu sayede depolardaki 90 mm’lik mühimmattan faydalanıyorduk."
"Rusya şu ana kadar 5 bine yakın tank ve zırhlı araç kaybetti"
Başkent Üniversitesi Stratejik Araştırma Merkezi Danışmanı Ercan Çitlioğlu ise Rusya'nın T54/55'ler dışında II. Dünya Savaşı döneminden kalma ZPT'leri de cepheye sürdüğüne dair iddiaların da gündeme geldiğini söyledi.
"Bunun bir lojistik sıkıntıdan mı yoksa başka bir nedenden mi kaynaklandığını açıkça çözemedim" dedi ve şöyle devam etti:
Şu ana kadar Rusya'nın kaybettiği tank ve zırhlı araç sayısı 5 bini geçti. Bu Rusya'nın savaş stokları açısından orduyu hareketsiz kılacak kadar büyük bir kayıp değil. Mevcut tank ve ZPT envanterinin yüzde 10-15 oranında kayıp. Ancak Rusya, Finlandiya sınırında ve Kırım'da askeri yığınak yapma ihtiyacı hissettiğinden elindeki güçlerin hepsini Ukrayna’ya süremiyor. O nedenle bir sıkıntı çıkmış olabilir."
"Hepsi birer zırhlı tabut"
Çitlioğlu'na göre son gönderilen tankların Rusya açısından da pek faydası olmaz. Batı ülkeleri Ukrayna'ya çok sayıda gelişmiş tanksavar sistemleri vermiş durumda.
"Bu sistemlerden sonra T54/55'ler cephede işe yaramaz" diyen Ercan Çitlioğlu, "Hepsi zırhlı birer tabut. Gelişen füze sistemlerinden dolayı topçu gücü olarak da işe yarayacaklarını düşünmüyorum" yorumunu yaparak sözlerini noktaladı.
© The Independentturkish