Birbiri ardına gerçekleştirdiği nükleer silah ve uzun menzilli balistik füze denemeleriyle gösteriş yapan Kuzey Kore'nin, tamamen kapalı bir ekonomiye sahip olmasına rağmen dış ticaret açığını kapatmak için Batılı ve Japon markalara ait ürünleri devletin işlettiği marketlerde ABD Doları karşılığında sattığı ortaya çıktı.

New York Times'ın internet sitesindeki gizli çekim kaydında, raflarda Kuzey Kore'de satışı yasal olmayan Procter & Gamble, Unilever, Biore ve Nivea markalı ürünlerin bulunduğu görülüyor. Satış sırasında ürünler için dolar alan kasiyer, para üstünü Kuzey Kore para birimi Won'la veriyor. 

Uluslararası yaptırımlar nedeniyle ülkeye girişi yasak olan cep telefonları, Sony ve Canon markalı dijital fotoğraf makineleri, hatta Rolex saatler bile satılabiliyor.

Kuzey Kore'nin karneye dayalı gıda dağıtımı sisteminin çöktüğü 1990'larda çok sayıda kişi açlıktan ölmüştü. Devletin lideri Kim Jong-un, göreve geldikten sonra ilk halka sesleniş konuşmasını yaptığı 15 Nisan 2012'de, orduyu güçlendirme ve ekonomiyi düzeltme sözü vermişti.

Nitekim, fabrika ve çiftlik yönetimlerinin özerkliği güçlendirilerek üretim artırıldı ve yerel marketler çoğaldı. Güney Kore istatistik verilerine göre, Kuzey Kore ekonomisi 2012-2016 döneminde yılda ortalama yüzde 1,2 büyüdü. Ancak 2017'de yeniden durgunluk sürecine giren ekonomi, zaten nükleer programı ve tehditkâr füze denemeleri nedeniyle yaptırımlar kıskacındayken, Kovid-19 pandemisiyle iyice küçüldü. 

Kuzey Kore'nin 2017-2021 dönemindeki dış ticaret açığı 8,3 milyar dolar civarında tahmin ediliyor. Güney Kore Ulusal Güvenlik Stratejisi Enstitüsü'nün iddiasına göre, bu açık kaçak kömür, balıkçılık hakları satışı, kripto para hırsızlığı ve diğer yasadışı faaliyetlerle 1,9 milyar dolara kadar düşürüldü. 

Ancak Kim'in 2012'de söz verdiği gibi ne yabancı yatırımcıları çekecek serbest ticaret bölgeleri kuruldu ne de yabancı turistleri ağırlayacağı söylenen tatil köylerinin inşaatları tamamlandı.

Kim, geçen yıl da, 2025'e kadar başkent Pyongyang'ın çeperinde inşa edilmeye başlanan yeni evlere, Kore İşçi Partisi'nin kuruluşunun 80. yıldönümünün kutlanacağı 2025'e kadar 50 bin yeni konut ekleneceğini duyurmuştu.

New York Times, devlet destekli yasadışı ürün satışını bu çerçevede yorumladı:

Kim'in ekonomi hamlesinin kapsamı en açık olarak iktidara sadık seçkinlerin yaşadığı Pyongyang'da gözler önüne seriliyor. Şehir çok daha aydınlık, raflar ithal ve yerli üretim mallarla dolu. Kentin semasına doğru uzun ve yeni apartman binaları yükseliyor. Değişimin büyük kısmı kozmetik; eskimiş binalara pastel renkli kaplamalar yapılmış... Kim, geçen yıl muhtemel bir gıda krizine karşı uyarıda bulunarak halka zorlu günlere hazırlanma çağrısı yaptı. 'Yeniden kemer sıkmaya' hazır olunmasını istedi. Kim'in rejimi şimdi yana yakıla halktan, özellikle de Çin'den mal kaçakçılığı yaparak birikim sağlayanlardan olabildiğince çok döviz çekmeye çalışıyor.

Diğer yandan, Kim, görevi devraldığı babasından ve hatta rejimi kuran dedesinden daha başarılı askeri girişimlerde bulundu. Kuzey Kore'nin 6 yeraltı nükleer denemesinden 4'ü onun döneminde gerçekleşti.

ABD Başkanı Donald Trump'la 2018'de yaptığı görüşmeyle iki ülke arasında bu seviyedeki ilk teması gerçekleştiren Kim, yaptırımların hafifletilmesine yaklaşmıştı ama olmadı. Şimdi, Amerikan Bilimciler Federasyonu'nun (FAS) tahminine göre, Kuzey Kore'nin elinde 45 ila 55 nükleer silaha yetecek kadar plütonyum ve zenginleştirilmiş uranyum var. Kim, 2018'de yaptığı konuşmada şöyle demişti:

ABD açıkça şunun ayırdına varmalı ki bu bir tehdit değil, bir gerçektir: Nükleer düğme her zaman ofisimdeki masanın üzerinde duruyor.

Güney Kore, Japonya ve ABD şimdi Kuzey Kore'nin 2017'den beri ilk nükleer testini yapmasını bekliyor. 

Independent Türkçe, New York Times