Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakaları nedeniyle İçişleri Bakanlığı tarafından 16 Mart'ta kapatılan sinema salonlarının normalleşme süreci kapsamında 1 Temmuz itibarıyla yeniden açılmasına karar verilmişti. 

Ancak ülke genelinde sayıları 2 bin 400'ü bulan salondan yalnızca 30'a yakını faaliyete başlamıştı.

Karantina sürecinden çıkan kişilerin kapalı ortamda kalmayı tercih etmeyişine yaz mevsiminin başlaması, okulların kapanması ve yeni filmlerin vizyona giriş tarihlerinin sonbahara ertelemesi de eklenince, açık olan sinema salonları izleyici çekemedi.

Sinema Salonu Yatırımcıları Derneği'nin (SİSAY) bir buçuk ay önce görevinden istifa eden eski başkanı İrfan Demirkol, koronavirüs sürecinin sinema salonlarına etkisini ve gidişatı Independent Türkçe'ye değerlendirdi.

Normalleşme adımları çerçevesinde temmuz başında ülke genelinde sadece 26 sinema salonunun açılabildiğini belirten İrfan Demirkol, bunların bir kısmının da iş yapamaması nedeniyle kısa süre sonra yeniden kapandığını anlattı:

Zaten büyük, zincir sinema salonları açmadı. AVM'ler tarafından işletilen, tekil sinema salonlarından açanlar oldu. Toplamda 26 sinema salonu açıldı. Aslında açılan sinema salonları yeterli, gerçek anlamda büyük olanlar değildi ve iyi filmler yoktu. Bu yüzden de bazıları yeniden kapandı.

Demirkol: Şuan açık olan sinema salonu oranı yüzde 6. Bu hafta açılacak olanlar da var / Fotoğraf: SİSAY

"Asıl sorun vizyona girecek yeni filmin olmayışı"

Bazı salonların da yeniden faaliyete geçmesiyle hali hazırda açık sinema salonu oranının yüzde 6'ya ulaştığını kaydeden Eski SİSAY Başkanı İrfan Demirkol'a göre asıl sorun vizyona girecek yeni filmin olmayışı.

Mevcut filmlerin vizyona giriş tarihlerinin ertelendiğini belirten Demirkol,  "‘Zayıf' kategorisinde gördüğümüz ‘televizyon işi' dediğimiz filmler girdi vizyona. İddialı yapımcılar, filmlerinin vizyona girmesi için sonbaharı bekliyor, haklı olarak yaz ortasında vizyona girip zarar etmek istemiyorlar! Sinema sektörünün de bu şekilde canlanması mümkün değil! Yapımcılar, sinema salonu işletmecileri, dağıtıcılar karşılıklı fedakârlık göstermeli" ifadelerini kullandı.

"Sinemaların 1 Ekim'den önce açılmasının verimli olmayacağını söylemiştik"

Sinema salonlarının 1 Ekim'den önce açılmasının verimli olmayacağını söylediklerini belirten SİSAY'ın eski başkanı İrfan Demirkol, "Film yok, açılsa müşteri yok, çoğu yer açmadı. Çok az sayıda sinema salonu açtı. Lokasyonlar yeterli değil. Yeni film olsa, seyirci artar" yorumunu yaptı.

"Güzel filmler olursa sinemalara da ilgi olur"

Demirkol sözlerini, "Ayasofya Camisi açıldı, 350 bin kişi geldi. Oteller açıldı, sahiller dolup taştı. Güzel filmler olursa sinemalara da ilgi olur ama iyi, yeni film yok! Salonlara koltuk sayısının yarısı kadar seyirci alınabiliyor. Soldan, sağdan, önden ve arkadan birer koltuk boş bırakılıyor. Seans sayıları da az, salon sayıları da. Dolayısıyla kapasite düştüğünden, seyirci sayısı da azalıyor. Sadece Türkiye'de değil, salgın nedeniyle bu sene boyunca tüm dünyada böyle" ifadeleriyle sürdürdü.

Açık hava sinemalarının durumu

Yaz mevsimi olması sebebiyle açık hava sinemalarının etkisini de sorduğumuz Demirkol, "Türkiye'de çok verimli olmuyor çünkü açık hava sinemaları, güney sahillerinde kısa süreliğine açılıyor. Genellikle her gün de film oynanmıyor. Ben de işlettim zamanında. Nostaljiktir, açık havada neşeli, grupla gidilen bir etkinliktir, başta ilgi gösterilse de sonradan düşer ve film ikinci plandadır. Hasılatı, seyirci sayısını artıran durumlar yoktu çünkü günde tek seans film oynatılır. Genel sinemayı etkileyecek bir gösterge değildir" yorumunu yaptı.

"Eğlence vergisinin kaldırılması lazım"

SİSAY'ın eski başkanı İrfan Demirkol'a sinema salonu yatırmcı ve işletmecilerinin devletten herhangi bir yardım alıp almadıklarını da sorduk.

Sinema salonlarının yaşatılabilmesi adına devlet ya da özel sektörden hiçbir destek alamadıklarını belirten İrfan Demirkol, "Kültür Bakanlığı'ndan bir yardım, destek bekledik ama gelmedi" dedi.

Demirkol, öncelikle eğlence vergisinin kaldırılması gerektiğini savundu:

Yüzde 10 eğlence vergisi, sinema salonları için ağır bir yük. Kültür ve Turizm Bakanlığı'na yüz yüze de söyledik, defalarca istekte bulunduk. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nı da ilgilendiren bir konu. Eğlence vergisinin kesinlikle kalması lazım. Ne devletten ne özel sektörden sinemaya desek yok. Sinema biletlerinde KDV, yüzde 8'dir. Filmci bize fatura kestiğinde biz yüzde 18 öderiz. Yüzde 10'luk kaybımız vardı, KDV yüzde 1'e düştü şuan kaybımız yüzde 17'ye yükseldi. KDV zararımız var. Bunun 8-8 olmasını istedik sayın bakandan. 2 gün önce birkaç iş kolunda KDV yüzde 8'den yüzde 1'e indi.

"Bu yıl 400 kadar sinema salonu kapanacak"

İrfan Demirkol, SİSAY'ın başkanlığını yürüttüğü dönemde sinema salonu işletmecileri ile tek tek irtibatta olduğunu ve bu yıl 400'ünün iş yerinin kapısına kilit vurmasının beklendiğini de kaydetti:

Bu yıl 400 kadar sinema salonu kapanacak. SİSAY'da başkanlık yaptığım dönemde isim isim kapatacaklarla konuştuk.

"Önümüzdeki ay Ankara Film Festivali yapılacak"

Yakın dönemde düzenlenmesi gereken etkinlik olup olmadığını da sorduğumuz SİSAY'ın eski başkanı, 3-11 Eylül'de Ankara Film Festivali'nin yapılacağını, kentteki en büyük 3 salonda etkinliği düzenlemek için çalışmaların sürdürüldüğünü de sözlerine ekledi.