Yeni çıkanlar, etkinlikler, listeler ve röportajlarla kitaplar arasında yolculuğa çıkacağımız "Minerva'nın Baykuşu" adlı sürekli bölümümüzün ilk yazısında, Amerikan düşünür Michael Hardt'ın yeni kitabı Yıkıcı Yetmişler'le ilgili İstanbul'da verdiği söyleşiye dair izlenimlerimizi paylaşıyoruz.
Grekler için bilgeliği temsil eden ve baykuş simgesiyle anılan Athena, Roma mitolojisinde karşımıza Minerva adıyla çıkar. Hegel'le "Minerva'nın Baykuşu" düşüncenin bir metaforu haline gelir. Hegel, felsefi düşüncenin niteliğini "Minerva'nın Baykuşu ancak alacakaranlığın çökmesiyle kanatlarını açar" ifadesiyle özetler. Tarihsel olayları anlamlandırmak ancak bunlar yaşanıp bittikten sonra mümkün. Düşünce de bu anlamda daima "geç kalır", yani belirli bir olgunluğa eriştiğinde dünyayı anlamlandırabilir.
Haftaya kitaplar ve yayıncılık dünyasından yeni konularla görüşmek üzere, keyifli okumalar!
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Siyaset felsefesi ve edebiyat kuramı üzerine çalışmalar yapan Michael Hardt, son kitabı Yıkıcı Yetmişler (Subversive Seventies) üzerine bir söyleşi için 12 Ekim'de İstanbul'daydı.
Kitabın çevirisini yayımlayan Otonom Yayıncılık tarafından Kadıköy'deki Moda Sahnesi'nde gerçekleştirilen etkinlikte Hardt; Şili, Nikaragua, Portekiz, İtalya, İran ve Türkiye gibi birçok farklı ülkede 1970'lerde patlak veren ayaklanmaları, protestoları ve devrimci hareketleri incelediği Yıkıcı Yetmişler'deki temel tezlerini sundu.
Hardt, İtalyan felsefeci Antonio Negri'yle 1990'ların ortasında yazmaya başladığı ve 2000'de yayımlanan İmparatorluk (Empire) kitabıyla adını duyurdu. İkili bu çalışmada, siyasi düşüncede "imparatorluk" ve "çokluk" kavramlarını yenilikçi biçimde tekrar tedavüle sokarak baskı ve direniş mekanizmalarını inceledi.
Daha sonra bu çalışmadaki temel tezleri 2004'te yayımladıkları Çokluk: İmparatorluk Çağında Savaş ve Demokrasi (Multitude: War and Democracy in the Age of Empire) ve 2009'da okurlarla buluşan Ortak Zenginlik'te (Commonwealth) geliştirdiler.
Negri geçen yıl 90 yaşında hayatını kaybetti fakat Hardt, hem İtalyan felsefeciyle ortak geliştirdiği düşünce hattını hem de kendine has analizlerle ayrı bir çizgiye oturan politika okumalarını sürdürüyor.
"1970'ler bize yeni bir perspektif sunabilir mi?"
Akademisyen, son çalışmasında 1970'lerde dünyanın dört bir yanında patlak veren protestoların ve işçi hareketlerinin yanı sıra çeşitli özyönetim ve direniş çabalarını mercek altına alıyor. Bu dönemi inceleme amacınıysa şöyle açıklıyor:
1970'lere dönüp bakmamın sebebi o dönem verilen mücadeleleri yüceltmek değil. Bu hareketler günümüzü düşünürken bize yeni bir bakış açısı sağlayabilir mi? Bu hareketler, günümüzün politik sorunlarını tanımlamaya çalışırken bize yardımcı olabilir mi? Bu soruların peşindeydim.
1970'lerdeki ayaklanmaları tek kelimeyle "yıkıcı" diye niteleyen düşünür, 1960 sonrası devrimci hareketlerin giderek daha fazla baskı ve şiddet altında kaldığı bir dönemde bu direnişlerin daha da değerli hale geldiğine dikkat çekiyor.
Hardt, ayrıca 1970'lerde neoliberalizmin yükselişinin yanı sıra Fordizmden post-Fordizme geçiş gibi önemli uğrak noktalarına dikkat çekerek aslında bu dönemin, çağımızın nüvesini barındırdığını belirtiyor.
Çağdaş siyasi mücadelelerin amacının "devrimci demokrasiyi" inşa etmek olduğunu savunan kuramcı, bunu sadece bir siyasi temsiliyet düşüncesiyle sınırlı kalmayan ve özünde aşağıdan örgütlenerek şekillendirilen bir politik yapı olarak tanımlıyor.
"Gezi birçok harekete kıyasla çok ilerideydi"
Hardt, devrimci demokrasinin inşası yolunda çağdaş siyaset sahnesinde ırkçılık karşıtı, feminist ve antikapitalist nitelikteki birçok hareketin birbiriyle uyum içinde olması gerektiğini iddia ediyor.
Bunun, bir hareketin ötekinden daha öncelikli hale gelmediği bir "stratejik eklemlenme" yöntemiyle gerçekleştirilebileceğini savunan düşünür, çeşitli hak mücadelelerinin ancak bu şekilde ortak bir hedefe doğru birbirlerinden güç kazanarak ilerleyebileceğini belirtiyor.
Michael Hardt, yeni kitabı "Yıkıcı Yetmişler" üzerine bir söyleşi yapmak üzere İstanbul'a geliyor. Bu söyleşiye tüm okurlarımız davetlidir. Tarihi not etmeyi unutmayın!
— Otonom Yayıncılık (@otonomyayin) October 1, 2024
12 Ekim Cumartesi // 17.00
Yer: @modasahnesi
Not: Etkinlik ücretsizdir ve ardıl çeviri yapılacaktır. pic.twitter.com/Rnc6HeTTM0
Hardt, 2013'teki Gezi Parkı protestolarında bu çabanın önemli bir örneğinin görüldüğünü öne sürerek şu değerlendirmeyi paylaşıyor:
Benim için Gezi protestolarının büyüleyici yanı, bu eklemlenme sorunun nasıl vücut bulduğunu görebilmek oldu. Çünkü Gezi'de geleneksel sol hareketler, Kürt hareketi, queer ve feminist hareketler hepsi bir arada nasıl mücadele edilebileceğine dair bir deneyimi yaşadılar. Bu anlamda Gezi belki de birçok hareketten çok daha ileriydi.
"Fatsa Komünü" incelemesi
Hardt, söyleşisinde değinmese de kitabında 1970'lerdeki direniş hareketleri arasında "Fatsa Komünü'ne" de yer veriyor. Devrimci Yol (Dev-Yol) üyesi Fikri Sönmez, bağımsız aday olup seçimleri kazanarak Ekim 1979'da Ordu'nun Fatsa ilçesinin belediye başkanı olmuştu. Fakat bölgede Dev-Yol'un örgütlemesiyle "ayrılıkçı bir komünist yönetim" kurduğu gerekçesiyle 9 ay sonra düzenlenen askeri operasyonla yakalanıp hapse atılmıştı.
"Terzi Fikri" olarak da bilinen Gürcü asıllı Türk siyasetçi, 5 yıl sonra cezaevinde 47 yaşında hayatını kaybetmişti. Hardt, 12 Eylül darbesine giden yolda önemli bir olay olan "Fatsa Komünü'nü" 1970'lerin Türkiyesi'ndeki siyaset sahnesinde bir "anomali" diye niteliyor.
O dönemde solun özellikle kendi içinde bölünmeler yaşadığına dikkat çeken Hardt, Dev-Yol'un Fatsa'daki halk komitelerinin ve direniş komitelerinin sadece radikal sağcılardan değil, Dev-Yol'dan ayrılan Devrimci Sol'dan da (Dev-Sol) eleştiri topladığını hatırlatıyor. Hardt, bu komitelerin sadece faşist grupların saldırılarına karşı bir savunma hattı oluşturmakla kalmadığını, aynı zamanda "halka siyasi katılım deneyimi ve özyönetime dair bir eğitim" sunduğunu savunuyor.
Hardt, "Fatsa Komünü'nde" 1970'lerde ABD'deki Kara Panter Partisi'yle İtalya'daki Otonomist (Autonomia Operaia) hareket tarafından benimsenen "ikili stratejinin" kullandığı saptamasını paylaşıyor. Bu strateji, devrimci sol hareketlerin savunma amaçlı silahlı örgütlenmelerle demokratik özyönetim projelerini bir arada yürütmesine dayanıyor. Hardt'a göre üç hareketin de 1970'ler sonunda yenilgiye uğramış olması bu stratejinin önemini azaltmıyor; aksine bu girişimler, söz konusu iki katmanlı yapının bir arada yürütülebileceğine dair yenilikçi bir perspektif ve alternatif sunuyor.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
13 Ekim 2024 - Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Kagurazaka mahallesinde düzenlenen Cadılar Bayramı öncesi etkinliğine katılanlar kedi temalı kostümlerini giyip "Bake Neko" (Doğaüstü Kedi) festivaline katıldı. Bake Neko, 2010'dan bu yana her yıl ekim ortasında düzenleniyor. Kagurazaka'da kedi temalı bir geçit töreni düzenlenmesinin nedeni, ünlü Japon romanı "Ben Bir Kediyim"in yazarı Natsume Soseki'nin bu bölgede yaşamış olması (Philip Fong/AFP) -
2/30
12 Ekim 2024 - Hindistan'ın Haryana eyaletinde, Hindu tanrısı Hanuman gibi giyinen kişiler, Dussehra festivali için düzenlenen geçit töreninde dans ediyor. Her yıl kutlanan festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini simgeliyor. Ancak bu yıl Bangladeş'teki Dussehra kutlamaları Hindulara karşı artan saldırıların gölgesinde kaldı. Ülkede 1 Ekim'den bu yana kutlamalarla bağlantılı 35 şiddet olayı yaşandığı bildirilmişti. Hindistan, Bangladeş'teki Hindu tapınaklarına yönelik saldırıları kınayarak komşu ülkeye tüm azınlıkların güvenliğini sağlama çağrısı yaptı (Anushree Fadnavis/Reuters) -
3/30
11 Ekim 2024 - Milano'daki iklim değişikliği ve Filistin'e destek eylemine katılan İsveçli aktivist Greta Thunberg slogan atıyor. Thunberg'in kurulmasına destek verdiği iklim değişikliği hareketi Fridays For Future'ın düzenlediği yürüyüşe, binin üzerinde kişi katıldı. Protestoda, Filistinlilerin simgesi haline gelmiş kefiye adlı geleneksel atkıyı takan Thunberg, "Filistinlilerin onlarca yıldır apartheid rejiminin boğucu baskısı altında yaşadığını" söyledi. Küresel ısınmayla silah endüstrisi arasındaki ilişkiye vurgu yapan aktivist "İklim adaleti mücadelesi, fosil yakıt endüstrisine karşı olduğu kadar, silah endüstrilerine, askerileşmeye ve doğal kaynakların aşırı çıkarılmasına karşı da bir mücadeledir" dedi (Piero Cruciatti/AFP) -
4/30
10 Ekim 2024 - Milton Kasırgası ABD'nin Florida eyaletinde yıkıma yol açtı. Şiddetli yağmurlar ve rüzgarlar sonucu evler yıkıldı ve milyonlarca kişi elektriksiz kaldı. İç Güvenlik Bakanlığı en az 10 kişinin öldüğünü açıkladı. Yetkililer rüzgarların hızının saatte 150 kilometreye ulaştığını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Yardım yolda ancak gelene kadar, yerel yetkilileriniz dışarı çıkmanın güvenli olduğunu söyleyene kadar yerinizde kalın" dedi (Bryan R. Smith/AFP) -
5/30
9 Ekim 2024 - Milton Kasırgası'nın Havana'dan geçişi şiddetli yağmurlara neden oldu. Helene Kasırgası'nın üzerinden iki hafta geçmemişken yeni bir kasırga ABD'nin Florida eyaletine doğru yaklaşıyor. Bugün eyalete ulaşması beklenen kasırga öncesinde eyalette yıllardır görülmediği kadar büyük bir tahliye çalışması yürütülüyor. ABD Başkanı Joe Biden, Milton Kasırgası’nın "Son 100 yılda ABD’deki en kötü fırtınalardan biri" olabileceği uyarısında bulundu. Milton Kasırgası'nda rüzgarların saatte 270 km hıza ulaşabileceği söyleniyor (Yamil Lage/AFP) -
6/30
8 Ekim 2024 - Yokoluş İsyanı Cape Town, Güney Afrika'nın başkentinde gerçekleşen Afrika Petrol Haftası Konferansı'nın düzenlendiği salonun önünde, fosil yakıtların süregelen kullanımını böyle protesto etti (Rodger Bosch/AFP) -
7/30
7 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinli bir çocuk, İsrail saldırıları sonucunda yıkılmış binanın üzerinde. 1 yıl önce bugün Hamas, İsrail'e gerçekleştirdiği saldırıda 1139 kişiyi öldürmüş ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almıştı. Aradan geçen bir senede İsrail, Gazze'de en az 41 bin 870 kişiyi öldürdü ve bu sayının aslında çok daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Binlerce kişi yıkılan binaların enkazı altında kaldı ya da kendilerinden haber alınamıyor. Binlercesinin daha devam eden bombardıman ve İsrail'in savaşının yarattığı koşullar nedeniyle ölmesi muhtemel. Son 12 aydaki gelişmelerle Ortadoğu bir kez daha topyekün savaşın eşiğine geldi (Mohammed Salem/Reuters) -
8/30
6 Ekim 2024 - İspanya'nın Katalonya bölgesinin Tarragona kentinde düzenlenen 26. İnsan Kulesi Yarışması'nda Colla Vella dels Xiquets de Valls ekibi insan kulesi oluşturuyor. Katalonya'daki festivallerde düzenlenen geleneksel insan kulesi yarışmalarında takımlar kule oluşturup bozarak mücadele ediyor. İlki 1932'de yapılan etkinlik o zamandan beri iki yılda bir gerçekleştiriliyor (Lluis Gene/AFP) -
9/30
5 Ekim 2024 - Binlerce Oromo, Irreecha festivali için Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da bir araya geldi. Irreecha kutlamalarında geleneksel kostümler giyerek suya çiçekler daldırıyor ve kendi üzerlerine su serpiyorlar. Etiyopya'nın en kalabalık etnik grubu olan Oromoların yağmur mevsiminin bitişini kutladığı festival, zaman zaman siyasi protestolara da sahne oluyor. 2016'da polisin hükümet karşıtı protestocuları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullanması ve havaya ateş açmasıyla festivalde 50'den fazla kişi hayatını kaybetmişti (Tiksa Negeri/Reuters) -
10/30
4 Ekim 2024 - Bir kedi Beyrut'un güneyindeki bir mahallede, İsrail'in hava saldırıları sonucunda hasar gören sokakta dolaşıyor. İsrail, üç gün önce kara harekatı başlattığı Lübnan’a saldırmayı sürdürüyor. Hizbullah'a yakın bir kaynak, AFP'ye İsrail'in Beyrut'un Dahiye bölgesini üst üste 11 kere vurduğunu aktardı. Lübnanlı yetkililer, çatışmalar nedeniyle 1,2 milyon kişinin yerinden edildiğini bildirdi (AFP) -
11/30
3 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Carolina eyaletinin Swannanoa kentinin sakinleri, Helene Kasırgası'nın arkasında bıraktığı yıkımın ortasında. Geçen hafta ülkenin güneydoğusunu vuran kasırganın yol açtığı can kayıplarının sayısı 189'a yükseldi. Toplam 6 eyalette kayıp onlarca kişiyi arama çalışmaları sürerken, 1 milyondan fazla ev ve iş yerinde elektrik hâlâ yok (Eduardo Munoz/Reuters) -
12/30
2 Ekim 2024 - Meksika'da 1968'deki Tlatelolco Meydanı katliamının 56'ıncı yıldönümüde bir eylemci, polisle çatışıyor. Sözkonusu katliamda ordu, öğrencileri vurarak öldürmüştü. Meksika'nın göreve yeni başlayan başbakanı Claudia Sheinbaum, kendisine "1968 çocuğu" diyerek resmi bir özür yayımladı (Daniel Becerril/Reuters) -
13/30
1 Ekim 2024 - İsrail, İran'dan İsrail'e füze saldırısı gerçekleştirildiğini ve Tel Aviv başta olmak üzere ülke genelinde sirenlerin çaldığını duyurdu. İran'ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği'nden "Eğer siyonist rejim cevap vermeye kalkarsa daha yıkıcı bir karşılık gelir" açıklaması yapıldı. Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden, ABD ordusuna, İran saldırılarına karşı İsrail savunmasına yardımcı olma ve İsrail'i hedef alan füzeleri vurma talimatı verdi (Ahmad Gharabli/AFP) -
14/30
30 Eylül 2024 - Göçmenlerle dolu bir fiberglas tekne, İspanya'nın El Hierro adasının La Restinga limanında. Dün yine bu adanın açıklarındaki bir göçmen teknesi batmış, 84 kişiden 9’u hayatını kaybetmiş ve 48’i kaybolmuştu. Son yıllarda binlerce göçmen Avrupa’ya ulaşmak için Atlantik’e açılırken hayatını kaybediyor. İspanya'ya doğru düzensiz göçmen sayısı son 1 yılda yüzde 66,2 artarken, El Hierro'nun da bağlı olduğu Kanarya Adaları grubu en çok göçmen alan yer olarak öne çıkıyor (Borja Suarez/Reuters) -
15/30
29 Eylül 2024 - Hizbullah'ın lideri Hasan Nasrallah'ın ölümünün ardından üç gün milli yas ilan edilen Irak'ın Sadr kentinde yas tutanlar sembolik bir tabutla anma töreni düzenledi. İsrail ordusu Lübnan'ın başkenti Beyrut'taki son saldırılarda Hizbullah'ın ana karargahını hedef almış ve Nasrallah'ın öldürüldüğünü duyurmuştu (Ahmad Al-Rubaye/AFP) -
16/30
28 Eylül 2024 - İsrail'in Beyrut'a düzenlediği hava saldırısında Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın öldüğünün günün erken saatlerinde duyulmasıyla birlikte muhaliflerin kontrolündeki İdlib'de yaşayanlar toplandı. Sosyal medyada dolaşan videolarda, Esad'ın müttefiki Nasrallah'ın ölüm haberinin İdlib'de pek de üzüntüyle karşılanmadığı görüldü. Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre savaşın başlangıcından bu yana İsrail'in düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 783'e yükseldi (Omar Haj Kadour/AFP) -
17/30
27 Eylül 2024 - Saint Petersburg'de düzenlenen askeri festivaldeki yarışmalara katılan bir askeri-vatanseverlik gençlik kulübü üyesi, taş duvarın üzerinden atlıyor. Rusya'da son yıllarda, gençlerin vatanseverlik duygularını güçlendirmeye ve askeri eğitimine büyük bir yatırım yapılıyor. Etkinlik, özellikle Ukrayna'yla savaşın başlangıcından bu yana, Rus toplumunda görülen geniş çaplı askerileşmenin bir örneği (Olga Maltseva/AFP) -
18/30
26 Eylül 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta Filistinli bir adam, İsrail saldırısında yıkılan evinin altında. Bir yandan Gazze Savaşı sürerken, ABD ve müttefiklerinin acil ateşkes çağrısına karşın, İsrail Lübnan'daki saldırılarını sürdürüyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Birleşmiş Milletler 79. Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, İsrail'in Lübnan halkına da soykırım uyguladığını söyledi (Hatem Khaled/Reuters) -
19/30
25 Eylül 2024 - Ukrayna'nın Donetsk bölgesindeki Kramatorsk kentine Rusya'nın düzenlediği hava saldırısı sonrasında konutlar ağır hasar aldı. Rusya'nın Ukrayna'yı topyekün istilasıyla başlayan savaşta tam 943 gün geride kaldı. Bugün Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne hitap eden Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in uluslararası kuralları çiğnediğini ve "barışa zorlanması" gerektiğini belirtti. Savaşta Kremlin yönetiminin "tek saldırgan" taraf olduğunu söyleyen Zelenski, bu kış Rusya'nın bir kez daha ülkesinin enerji sistemlerini yok etmeye, nükleer santrallerini hedef almaya hazırlandığını ve bu konuda kanıtlara sahip olduklarını savundu (Evgeniy Maloletka/AP) -
20/30
24 Eylül 2024 - İsrail'in hava saldırıları sırasında güneydeki köyünden kaçan Lübnanlı bir kadın, çocuklarıyla birlikte Sidon'daki bir halk plajında. Lübnan iç savaşından bu yana yaşanan en ölümcül saldırıda 50'si çocuk 558 kişinin hayatını kaybetmesinden bir gün sonra, İsrail hava saldırılarını sürdürüyor. Ülkenin güney bölgelerinden başkent Beyrut'a ve kuzey bölgelerine göç dalgası devam ediyor (Mohammed Zaatari/AP) -
21/30
23 Ağustos 2024 - Afganistan'ın Kandehar vilayetinin Daman kentinde bir Afgan kadın pamuk topluyor. Yakın zamanda devreye giren kanunlara göre Afganistan'da kadınların eşleri ve akrabaları haricindeki erkeklerle göz temasında bulunması ve seslerinin toplum içinde duyulması artık resmen yasak. Kız çocuklarının 6. sınıftan sonra okumasının yasaklanması ve kadınların üniversitelere girişinin engellenmesi gibi kararlar, üç yıl önce ABD'nin çekilip Taliban'ın iktidara gelmesiyle birlikte uygulanmaya başlamıştı (Sanaullah Seiam/AFP) -
22/30
22 Eylül 2024 - Mercedes'in Britanyalı pilotu George Russell, Marina Bay sokak pistinde gerçekleştirilen Formula 1 Singapur Grand Prix'sinde. McLaren'in 24 yaşındaki pilotu Lando Norris açık ara farkla birinci olurken, pilotlar şampiyonasında kovaladığı Max Verstappen ikinci sırada yer alarak puan farkını korumaya çalıştı. McLaren'in diğer pilotu Oscar Piastri ise podyumu tamamladı. Formula 1'de sezonun bitimine 6 yarış kalmışken Verstappen ve Norris'in arasında 52 puanlık fark var (Edgar Su/Reuters) -
23/30
21 Eylül 2024 - Paris'in güneyindeki Gentilly'de, Maca_dessine imzalı duvar resminde, Gisele Pelicot'yla birlikte "Utanç karşı tarafa geçsin diye" cümlesi yer alıyor. 71 yaşındaki Dominique Pelicot, yaklaşık 10 yıl boyunca Gisele'e ilaç vererek tecavüz etmekle ve ona tecavüz etmek üzere onlarca yabancıyı eve çağırmakla suçlanıyor. Fransa'yı dehşete düşüren davada, yaşları 26'yla 74 arasında değişen 50 erkek de olaya karıştıkları iddiasıyla yargılanıyor. Aralığa kadar sürecek dava, Dominique Pelicot'un eski eşi Gisele'in talebiyle halka açık bir şekilde yürütülüyor (Geoffroy Van der Hasselt/AFP) -
24/30
20 Eylül 2024 - Yaklaşık 327 kişi taşıyan 2 teknenin kurtarılmasının ardından göçmenler, Kanarya Adaları'ndan El Hierro'daki La Restinga limanında, İspanyol Salvamento Maritimo'nun (Deniz Arama ve Kurtarma Ajansı) gemisinden inmeyi bekliyor. Afrika'dan Kanarya Adaları'na gelen göçmen sayısındaki artış, İspanya'da düzensiz göçe dair şiddetli tartışmaları alevlendirdi. Bu yıl halihazırda 22 binin üzerinde göçmen Kanarya Adaları'na ulaşmışken geçen yıl aynı dönemlerde bu sayı 10 binden biraz daha azdı (Antonio Sempere/AFP) -
25/30
19 Eylül 2024 - Tayland'daki Khao Keow Hayvanat Bahçesi'nde iki aylık hipopotam yavrusu Moo Deng, bakıcısıyla oynuyor. Sevimli yavru su aygırının Facebook'ta paylaşılmasından sadece bir ay sonra ünü durdurulamaz hale geldi. Onu bizzat görmek için Tayland'ın başkenti Bangkok'tan hayvanat bahçesine iki saatlik bir yolculuk yapamayan hayranları, videolarını internetten izleyebiliyor ya da sosyal medyada gezinerek hakkındaki mimleri görebiliyor. Bakıcısı, "Onun tanımasını istedim. Birçok kişinin onu ziyaret etmesini, internetten izlemesini ya da eğlenceli yorumlar bırakmasını istedim. Bunu asla tahmin edemezdim" diyor (Sakchai Lalit/AP) -
26/30
18 Eylül 2024 - Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, açıklanmayan bir yerde yeni taktik balistik füzenin deneme atışını inceliyor. Güney Kore Genelkurmay Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada yerel saatle 06.50 sıralarında Güney Phyongan eyaletindeki Kaechon bölgesinden fırlatılan füzelerin yaklaşık 400 kilometre mesafe katettiği belirtilirken, füzelerin sayısı ya da nereye düştüğü gibi ayrıntılara ilişkin bilgi verilmedi. Asya ülkesi yakın zamanda bir nükleer tesisin ilk fotoğraflarını yayımlayarak nükleer silah geliştirdiğini dünyaya ilan etmişti (KCNA/AFP) -
27/30
17 Eylül 2024 - MAXAR Technologies tarafından çekilen ve yayımlanan bu uydu fotoğrafı, Talhadas kasabası çevresindeki orman yangınları sırasında yükselen dumanları gösteriyor. Portekiz'de 7 kişinin ölümüne ve birkaç gün içinde yazın geri kalanının toplamından daha fazla alanın yanmasına yol açan orman yangınlarıyla binlerce itfaiyeci mücadele ediyor. Hafta sonundan bu yana devam eden ve 16 Eylül'de daha da şiddetlenen yangınlarda, yetkililerin verdiği son rakamlara göre 33'ü itfaiyeci olmak üzere en az 40 kişi de yaralandı. Bilim insanları fosil yakıt emisyonlarının dünya genelinde sıcak hava dalgalarının süresini, sıklığını ve yoğunluğunu arttırdığını söylüyor. Birleşmiş Milletler Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'ne göre, yükselen sıcaklıklar orman yangını mevsimlerinin uzamasına ve alevlerin yaktığı alanların artmasına neden oluyor (AFP/Maxar Technologies) -
28/30
16 Eylül 2024 - Çek Cumhuriyeti'ndeki Bela pod Pradedem'de Bela nehrinin taşmasının ardından sel bastı. Bugün, hafta sonu Orta Avrupa'yı vuran sel felaketinde ölenlerin sayısı Çek Cumhuriyeti, Polonya ve Avusturya'da kaydedilen can kayıplarıyla birlikte 16'ya yükseldi. Polonya hükümeti etkilenen bölgelerde doğal afet durumu ilan etti ve mağdurlara yardım için 260 milyon dolar ayırdığını açıkladı (Michal Cizek/AFP) -
29/30
15 Eylül 2024 - Bakü'de gerçekleştirilen Azerbaycan Grand Prix'sinde Ferrari'nin Monakolu pilotu Charles Leclerc yarışta. Leclerc, Azerbaycan'da üst üste 4. kez pole pozisyonunu almasına rağmen yarışı yine birinci sırada bitiremedi ve ikincilikle yetinmek zorunda kaldı. McLaren'in genç pilotu Oscar Piastri zafere ulaşan isim olurken, yarışa son turlarda Red Bull pilotu Sergio Perez ve Ferrari pilotu Carlos Sainz'ın kazası damga vurdu. İki pilotun yarış dışı kalmasıyla Mercedes'in Britanyalı pilotu George Russell kendini podyumda buldu (Hannah Mckay/Reuters) -
30/30
14 Eylül 2024 - Ukraynalı savaş mahkumları, Rusya'yla Ukrayna arasındaki savaş devam ederken yapılan takastan sonra görüntüleniyor. Yetkililer, Birleşik Arap Emirlikleri'nin aracılık ettiği müzakerelerin ardından Rusya ve Ukrayna'nın iki gün içinde ikinci takasını gerçekleştirdiğini bildirdi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, geri dönen 103 Ukraynalının tamamının ordudan olduğunu belirtti. Rusya Savunma Bakanlığı, takas edilen 103 Rus askerinin 6 Ağustos'ta Kursk sınır bölgesinde esir alındığını açıkladı (Telegram/Volodimir Zelenski)
"Hedefleri küçülttük"
Hardt, söyleşisinde 1970'lerdeki devrimci hareketlerin "özgürleşme" talebinin, bunları çağdaş siyasi hareketlerden daha "üstün" kılan bir yan olduğuna da dikkat çekti.
Düşünür, ABD'de 1970'lerde siyahların özgürleşme hareketinin (Black Liberation Movement), sadece ırkçılık karşıtı bir perspektife oturarak günümüze Siyahların Hayatı Önemlidir'e (Black Lives Matter) dönüştüğünü, bunun hedefler açısından bir "küçülmeye" işaret ettiğini öne sürüyor.
Özgürlük talebinin çağdaş siyasi düşüncede ikinci plana atıldığı tezini ortaya koyan Hardt, aynı şekilde 1970'lerdeki kadın özgürleşme hareketinin günümüzde "toplumsal cinsiyet eşitliği" talebine odaklanarak daha büyük bir bağımsızlaşma hedefini öne çıkarmadığını iddia ediyor.
"Cüretkar bir devrimci talebe ihtiyacımız var"
Amerikan kuramcı, 1970'lerdeki devrimci hareketlerin temel özelliği olan bu talebin yeniden dile getirilmesini gerektiğini belirterek şunları söylüyor:
Belki bugün için önemli olan şey, o dönemki hareketlere dönüp baktığımızda, oradaki devrimci arzunun cesaretine ve cüretkarlığına tekrar dönmemiz gerektiği. Bu arzuyu yitirdiğimizi söylemiyorum kesinlikle. Ama bu devrimci arzunun ve onun cüretkarlığının eskisi kadar baskın olmadığını teslim etmemiz gerek.
"Çok güzel anlatmışsın ama biz kaybettik"
Hardt, söyleşide Yıkıcı Yetmişler'in yazım sürecine dair bir anektod da paylaştı.
Akademisyen, kitabın ilk taslağını ünlü Marksist edebiyat kuramcısı Frederic Jameson'a okuttuğunu, Amerikan düşünürün kendisine şunları söylediğini anlatıyor:
Değerli arkadaşım Frederic Jameson ilk taslağı okudu ve bana, 'Michael çok güzel yazmışsın fakat durum üzücü; sonuçta biz yenildik' dedi.
"Yenilgiler önemlidir"
Hardt, devrimci hak mücadelesinin tarihinin "yenilgilerle dolu" olduğunu kabul ederken, başarısızlık ve yenilgi arasındaki bir farka da dikkat çekiyor.
Düşünür, siyasi hareketlerin kendi iç sınırlılıklarından kaynaklanan sorunlardan ötürü hedeflerine ulaşamamasını "başarısızlık" diye niteliyor. Yenilgi söz konusu olduğundaysa hedefin yakalanamaması, hareketlerden daha üstün konumdaki dış bir güçten ve onun uyguladığı baskıdan kaynaklanıyor.
Tarihte yenilgilerin önemli olduğunu belirten Hardt, söyleşisini şu sözlerle noktalıyor:
Yenilgiler öylece uçup gitmez. Bunlar bize yeniden başlayabileceğimiz bir platform, bir sıçrama tahtası sunar. Yenilen hareketler ardında bunu bırakarak gider. 1970'lerdeki devrimci hareketlere bakarken önemli olan bunlardan hangilerinin bize böyle bir platform sunduğunu tespit etmek ve bizim buradan hareketle mücadeleyi nasıl ileriye taşıyabileceğimizi bulmaktır.
© The Independentturkish
