Dokuz aydır devam eden Gazze savaşı bölgede daha geniş çaplı çatışmaların fitilini ateşleme riskini sürdürürken, Kıvanç Eliaçık'ın kitabı kritik bir dönemde okurlarla buluşuyor.
DİSK Uluslararası İlişkiler Müdürü Eliaçık'ın Ortadoğu'da İşçiler ve Sendikal Hareketler adlı kitabı, işçilerin yerel hak mücadelesinin sınıf çatışması içinde sömürgecilik karşıtı bir ivme kazanarak nasıl bir özgürlük savaşına dönüştüğünü gözler önüne seriyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ortadoğu ve Kuzey Afrika tarihini grevler ve sendikal hareketler üzerinden inceleyen çalışma, yaklaşık 150 yıllık bir dönemde gerçekleşen ve iki kıtaya yayılan işçi eylemlerinin, ulusal bağımsızlık mücadelelerine katkılarını ortaya koyuyor.
Konuyla ilgili Türkçe, İngilizce ve hatta Arapça kaynakların sınırlı olduğu göz önüne alındığında, çalışmasıyla literatüre önemli katkı sunan Eliaçık'la, NotaBene'den yayımlanan kitabı hakkında konuştuk.
Çalışmasıyla toplumsal tarih veya aşağıdan tarih çalışmalarına küçük bir katkı sunmak istediğini belirten Eliaçık, bu projenin ilk adımlarının aslında 2013 yılında Dünya Sosyal Forumu için Tunus'a yaptığı ziyarette gördüğü eksikliklerle atıldığını söylüyor.
"Tunus'ta gençler hatta bütün yaşlardan insanlar yurtdışından gelenlerle siyaset konuşmaya çalışıyordu. Türkiye tarihini, siyasi gelişmeleri, siyasi akımları ve liderleri çok iyi biliyorlardı" diyen Eliaçık, şöyle devam ediyor:
Oysa bizim Tunus hakkında bilgimiz çok sınırlıydı. Bu durum sadece bir bilgisizlik değil bir önyargı hatta ırkçılığın yansımasıydı. Bunun üzerine bölge ülkelerinde toplumsal hareketleri ve özellikle de sendikaları incelemeye başladım.
Aynı dönemlerde Arap Sendikalar Konfederasyonu'nun (ATUC) Amman'daki merkezine gittiğini anlatan Eliaçık, daha sonra Amsterdam'daki Uluslararası Sosyal Tarih Enstitüsü'nün Ortadoğu işçi hareketi arşivlerinde bir yıl çalıştığını belirtiyor.
Kitap, Ortadoğu ve Kuzey Afrika'daki grevlerin hem hak mücadelesi hem de sömürgecilik karşıtı hareketler olarak geliştiğini gösteriyor. Bu coğrafyadaki çoğu sendika birden fazla cephede savaşmak durumunda.
"Tunus'ta diktatörün devrilmesinde sendikaların önemli rolü var"
Bölgedeki bütün ülkelerde 1920'lerde sanayileşmeyle beraber sömürünün ve sınıf çatışmasının artmasıyla sendikal hareketlerin ön plana çıktığına işaret eden Eliaçık, bunların özellikle Arap Baharı gibi önemli dönüşümlere nasıl katkı sağladığını şöyle açıklıyor:
Sendikalar işçilerin işyerindeki hakları için mücadele ederken kendilerini manda yönetimlerine ve işgalcilere karşı verilen mücadelenin ortasında buluyor. Grevler, iş bırakmalar, gizli sendika toplantıları ulusal kurtuluş hareketlerinin önemli araçları oluyor. Arap Baharı günlerinde de örneğin Tunus'ta diktatörün devrilmesinde sendikaların önemli rolü var. Mısır, Cezayir, Bahreyn, Irak veya Lübnan'da benzer örneklerde diktatörlere, yoksulluğa, yolsuzluğa karşı sokak eylemlerinde sendikalar ön saflarda.
"Filistin sendikaları, kurtuluş hareketinin öncü bir parçası"
Eliaçık, uzun bir emeğin ürünü olan çalışmasında, Gazze savaşındaki durumun sendikal hareketlere ve işçilerin mücadelesine yansımalarını da değerlendiriyor.
Filistin'de 1920'lerden itibaren işçilerin önce Birleşik Krallık Mandası'nın sonra da İsrail işgalinin baskısına karşı direnişe katıldıklarına dikkat çeken Eliaçık, ülkedeki sendikal hareketin Hamas ve El Fetih'le bağlantılarına ilişkin şunları söylüyor:
Geleneksel olarak Filistin sendikaları Filistin kurtuluş hareketinin öncü bir parçası, siyasi çeşitliliği görmezden gelemeyiz ama sendika yapıları Filistin Kurtuluş Örgütü'yle (FKÖ) ve özellikle El Fetih'le yakın ilişki içinde. Hamas'ın da özellikle Gazze'de ve meslek örgütleri içinde güçlendiğini söylemeliyiz.
"Gazze savaşında sendikalar siyasi ayrımları bir kenara bıraktı"
Eliaçık, Filistinli sendikaların Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları'nın 7 Ekim'deki Aksa Tufanı saldırısına yaklaşımına dairse şu izlenimleri paylaşıyor:
Filistin sendikaları, Aksa Tufanı'nı 'bir siyasi hareketin İsrail'e saldırısı' olarak değil 'Filistin direnişiyle işgal güçleri arasında onlarca yıldır devam eden bir savaşın parçası' olarak görüyor. Sendika içindeki siyasi ayrımlar bir kenara itilmiş durumda.
"Soykırımın ortasında mücadeleyi sürdürüyorlar"
Eliaçık, İsrail bombardımanı altında Gazze'deki sendika binalarının sağlık ocağı ve yardım merkezi olarak hizmet verdiğine dikkat çekerek şöyle devam ediyor:
Sendikalar, savaşın ve soykırımın ortasında Batı Şeria ve işgal altındaki topraklarda Arap işçileri korumak için mücadele etmeyi sürdürüyor. 1920'lerde olduğu gibi bugün de Filistin sendikaları Filistin halkının uluslararası alandaki sözcüsü durumunda.
"İşgal, baskı ve soykırım koşulları altında Filistinli sendikaların ayakta kalması bile mucize" diyen Eliaçık, Gazze savaşı sonrası sendikal hareketin geleceğine dair şu yorumu yapıyor:
Savaş kısa vadede bitecek gibi görünmüyor ama sendikacı dostlarımızın kullandığı ifadelerle nehirle denize arasında, başkenti Kudüs olan bağımsız Filistin kurulduğunda, işçi hareketi toplumun temel taşlarından biri olmanın haklı gururunu yaşayacak.
"BAAS stratejisiyle sendikalar kontrol altına alındı"
Ortadoğu'da İşçiler ve Sendikal Hareketler'de Suriye'deki iç savaşta işçi hareketlerinin ve sendikaların kademeli olarak devlet kontrolü altına alınmasına da dikkat çekiliyor.
Bunu "Birleşik Arap Cumhuriyeti döneminden kalan bir BAAS yöntemi" diye nitelendiren Eliaçık, Mısır'a kıyasla Suriye'deki sendika karşıtı müdahalelerin daha etkili olduğuna işaret ederek şu değerlendirmeleri paylaşıyor:
Suriye sendikaları kontrol altına alma konusunda Mısır'dan çok daha 'başarılı' oldu. Bu nedenle Arap Baharı günlerinde toplumsal eylemlerde işçileri ön saflarda sendikaları da sözcü ve organizatör konumunda görürken, Suriye'de sendikaları sokaklarda görmedik.
"Suriye'nin yeniden inşasında bağımsız sendikalara ihtiyaç var"
2011'de başlayan ayaklanmaların sonlanması gibi bir senaryoda Suriye'deki sendikaların yeniden bir muhalif konuma yerleşip yerleşemeyeceğine dair Eliaçık şunları söylüyor:
Bir gün savaş biterse Suriye yeniden inşa edilirken işçilerin sesinin, sözünün ve taleplerinin de dikkate alınması gerekiyor. Bunun gerçekleşmesi için bağımsız sendikalara ihtiyaç var.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP) -
2/30
18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP) -
3/30
17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP) -
4/30
16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP) -
5/30
15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters) -
6/30
14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP) -
7/30
13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP) -
8/30
12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP) -
9/30
11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP) -
10/30
10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP) -
11/30
9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP) -
12/30
8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP) -
13/30
7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP) -
14/30
6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters) -
15/30
5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP) -
16/30
4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP) -
17/30
3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP) -
18/30
2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP) -
19/30
1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP) -
20/30
30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters) -
21/30
29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP) -
22/30
28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP) -
23/30
27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP) -
24/30
26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters) -
25/30
26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP) -
26/30
24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters) -
27/30
23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters) -
28/30
22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP) -
29/30
21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP) -
30/30
20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)
"Okurlar ilham verici örnekler bulacak"
Kitabın konusu gereği Türkiye'deki sendikal hareketlerle Ortadoğu ve Kuzey Afrika'dakiler arasında doğrudan kıyaslar yer almıyor. Ancak Eliaçık "Okurlar kaçınılmaz şekilde bazı benzerlikler kuracaklar. Hatta ilham verecek örnekler bulacaklar" diyerek şunları ekliyor:
Örneğin kamu çalışanları 1990'ların Türkiyesi'ni Cezayir ve Mısır'da görecekler. Beyaz yakalılar Lübnan'dan örnekleri kendilerine yakın bulacaklar. Ya da kapı komşumuz Irak'tan şaşırtıcı örnekler okuyabilirsiniz…
"Araplar da Türkiye işçi sınıfının bir parçası"
Eliaçık'a Ortadoğu'da İşçiler ve Sendikal Hareketler'deki araştırmanın üzerine inşa edilecek devam niteliğinde bir kitap planı olup olmadığını da sorduk. Böyle bir araştırmanın iki hattan yürütülebileceğini belirterek şunları söylüyor:
Türkiyeli şirketlerin Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki faaliyetleri veya Arap sermayesinin Türkiye'deki yatırımları üzerine bir çalışma yapılabilir. Bölgedeki ekonomik faaliyetler karşılıklı gelişirken işçilerin hak arayışları için de ortak stratejiler geliştirmeliyiz. Belki bir diğer adım da Türkiye'de yaşayan ve çalışan Arap işçiler üzerine bir çalışma olabilir. Onlar da artık Türkiye işçi sınıfının bir parçası.
Eliaçık'ın çalışmasında Tunus'tan Suriye'ye uzanan bir mücadele anlatılıyor. Bu yolculukta okurlar Osmanlı döneminde yaşanan köylü ayaklanmalarından, Batılı devletlerin mandacılık faaliyetlerine, Arap Baharı'ndan Irak işgali ve Filistin'in özgürlük savaşına kadar birçok uğraktan geçerek kültürel, siyasi ve toplumsal dönüşümlere tanıklık ediyor.
Eliaçık'ın kitabının giriş bölümünde paylaştığı bir temenniyle yazıyı noktalayalım:
Kitabın satırlarında geniş coğrafyamızdaki eşitlik ve özgürlükler için verilen mücadelenin bir parçası olduğumuzu göreceksiniz. Şüphesiz bunda gören gözler için nice ibretler vardır. Mujiklerin yapabildiğini fellahlar neden yapamasın…
© The Independentturkish
