Bu yılki Oscar ödüllerinde, "en kutuplaştırıcı konuşma" ödülünü İlgi Alanı'nın (The Zone of Interest) yönetmeni Jonathan Glazer aldı. Glazer'ın tam olarak ne söylediği ve ne demek istediği hâlâ tartışma konusu olmakla birlikte, bu fikir çatışması kolay kolay dinecek gibi de görünmüyor. 

Britanyalı yönetmen, Auschwitz'de geçen Holokost dramasının En İyi Uluslararası Film seçilmesinin ardından sahneye çıktığında ayakta alkışlandı. 

Daha sonra önceden hazırladığı notlarda yazanları söyledi, gerekli oyunculara teşekkür etti ve İlgi Alanı'yla Gazze'deki mevcut çatışma arasında, seyircilerin alkışları ve kendi mırıldanmaları nedeniyle tam olarak anlaşılamayan bir paralellik kurdu.

Akademi'nin resmi konuşma metnine göre Glazer, "Tüm seçimlerimiz bizi günümüze yansıtmak ve yüzleştirmek için yapıldı, bakın o zaman ne yaptılar demek için değil, bakın şimdi ne yapıyoruz demek için" dedi. 

Filmimiz insanlıktan çıkmanın en kötü noktaya vardığını gösteriyor. Bu geçmişimizi ve bugünümüzü şekillendirdi. Şu anda burada Yahudiliklerini ve Holokost'un pek çok masum insan için çatışmaya yol açan bir işgal tarafından gasp edildiğini reddeden insanlar olarak duruyoruz. İster ekimin kurbanları olsun, İsrail'de 7 Ekim'in kurbanları ya da Gazze'de devam eden saldırının kurbanları, bu insanlık dışı muamelenin tüm kurbanları olarak nasıl direneceğiz?

58 yaşındaki Glazer, galibiyetin ardından kulisteki basın odasını terk etti ve konuşmasıyla varmak istediği noktayı açıklığa kavuşturmak için herhangi bir röportaj vermedi. 

Bu durum insanların yorum yapmasını engellemedi ve farklı görüşler ortaya atıldı.

"O ayağa kalktı ve gerçeği söyledi"

Amy'yle 2015'te En İyi Uzun Metraj Belgesel Oscar'ını kazanan Asif Kapadia, Variety'ye şunları söyledi: 

Gücünü, konumunu ve en büyük küresel sahneyi, çok muhafazakar ve riskten kaçınan ve insanları kara listeye alma konusunda uzun bir geçmişi olan bir sektörde, gücü olmayan, sesi çıkmayan ya da konuşmaktan korkan insanlar adına konuşmak için kullandı. O ayağa kalktı ve gerçeği söyledi. Gerçek sanatçılar böyle yapar.

Bu destek, Ah Salak Kardeşim (Our Idiot Brother) filminin ve HBO dizisi Girls'ün yönetmeni Jesse Peretz tarafından da yinelendi: 

Bence bu, nüanslı bir dil kullanmanın ne yazık ki tehlikeli olduğu bir durum çünkü yoğun duygularımız bizi rahatsız eden kelimelerin arkasındaki anlamı eğip bükmemize neden olabilir. Böylece onları reddetmek daha kolay hale gelir.

"Gerçekten cesaret kırıcı"

Ancak Glazer'ın konuşmasını eleştirenler de oldu. Karalama Karşıtı Birliği (Anti-Defamation League) CEO'su Jonathan Greenblatt, sosyal medya hesabında şunları yazdı:

Birinin Holokost hakkında çektiği bir film için ödül alırken Holokost'u kelimenin tam anlamıyla küçümsediğini görmek gerçekten cesaret kırıcı. Glazer, insanlıktan çıkarmanın nereye varabileceğini anlamaktan bahsediyor ancak mevcut savaşa yol açanın Hamas'ın Yahudileri ve İsraillileri insanlıktan çıkarması olduğu gerçeğini görmezden geliyor. Açık olmak gerekirse, İsrail kimsenin Yahudiliğini gasp etmiyor. Her Yahudinin var olma hakkını savunuyor.

"Onu alkışlamaları dehşet verici"

Yine Auschwitz'de geçen Saul'un Oğlu'yla (Son of Saul) 2016 Oscar'ını İlgi Alanı'yla aynı kategoride kazanan Macar yönetmen László Nemes, Glazer'ın konuşmasını kınadı:

İlgi Alanı'nı çok beğeniyorum ve önemli bir film olduğunu düşünüyorum. Böyle bir film yaptığınızda bunun getirdiği bir sorumluluk vardır. Glazer, Avrupalı Yahudilerin yok edilmesi de dahil olmak üzere bu sorumluluğu ölçmekte açıkça başarısız oldu. Ve sinemanın elit kesiminin onu bunun için alkışlaması dehşet vericiydi.

Aktivist grup Barış için Yahudi Sesi'nin (Jewish Voice for Peace) yönetici direktörü Stefanie Fox'a göreyse Glazer'a saldıranlar, onun yerine konuşmuş oluyor: 

O, Holokost'tan çıkarılan dersleri 'günümüzde karşımıza çıkan' dehşete atfetmek isterken, onu eleştirenler dikkatimizi İsrail hükümetinin Filistinlilere yönelik soykırımından uzaklaştırmaktan başka bir şey istemiyor. Glazer, özgürlük ve adalet mücadelelerinde Filistinli kardeşlerimize katılarak tarihimizi onurlandıran ve sayıları giderek artan Yahudiler adına konuşuyor.
 

Independent Türkçe, Variety, WorldofReel