Yeni bir çalışma, bilim insanlarının uzun süredir düşündüğü bir fikri kanıtladı: HIV beyinde saklanıp uykuya dalabilir.

ABD'deki Kuzey Carolina Üniversitesi'nden araştırmacılar, beynin kendi özel bağışıklık sisteminin bir parçası olan ve mikroglia adı verilen hücrelerin HIV virüsü için kalıcı bir rezervuar görevi gördüğünü ortaya çıkardı.

Keşif, HIV'yi vücuttan tamamen temizlemek için yapılacak yeni çalışmalara kapı aralıyor.

HIV genellikle, bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan beyaz kan hücrelerinin belirli bir alt kümesini enfekte ediyor.

Bu hücreler virüse yenik düştükçe kademeli olarak kaybediliyor. Sonunda bağışıklık sisteminde güçsüzleşme ortaya çıkıyor.

HIV tedavi edilmezse AIDS diye bilinen, bağışıklık yetmezliği sendromuna çevirebiliyor. Bu hastalığın da ölümcül sonuçları olabiliyor.

Ancak bazı durumlarda HIV'nin enfekte ettiği hücreler, uykuya yatıp hareketsiz hale gelebiliyor ve yıllarca bu şekilde kalabiliyor.

Mevcut tedaviler, HIV-pozitif kişilerde hastalığın "tespit edilemez" bir duruma gelmesini, yani enfeksiyonun kontrol altına alınmasını ve artık virüsü başkalarına bulaştıramayacak hale gelmelerini sağlamaya yönelik.

Bu hareketsiz hücreler içinse yapılabilecek bir şey yok. Tedavi durdurulursa gizli enfeksiyon geri gelebilir ve hastalığın tekrarlamasına neden olabilir.

The Journal of Clinical Investigation adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan yeni çalışma, HIV'nin sadece enfekte kan hücrelerinde uykuya yatmadığını, aynı zamanda beyin içinde de saklanacak bir yer bulduğunu gösterdi.

Araştırmanın başyazarı Dr. Yuyang Tang, "Artık mikroglial hücrelerin kalıcı bir beyin rezervuarı olarak hizmet ettiğini biliyoruz" dedi:

Geçmişte bundan şüpheleniliyordu ancak kanıt yoktu.

Araştırma ekibi durumu ağırlaşmış HIV pozitif bireylerden alınan beyin dokusu örneklerini inceledi.

Bunun yanı sıra HIV'nin yakın bir akrabası olan simian bağışıklık yetmezlik virüsüyle (SIV) enfekte olmuş makaklardan alınan beyin hücreleri üzerinde de bazı deneyler yapıldı.

Ekip, beyin dokusu örneklerinden çıkarılan mikroglial hücrelerde HIV DNA'sını tespit edebildi. Bu da virüsün bu hücrelerde gizli bir durumda kalabildiği anlamına geliyor.

Araştırmacılar bundan sonra yeni keşfedilen virüs rezervuarının tam olarak ne kadar büyük olduğunu ve ayrıca virüsün beyinde bu kadar uzun süre saklanmayı nasıl başardığını anlamak istiyor.

Araştırmanın ortak yazarı Dr. Guochun Jiang, "HIV çok akıllı. Zamanla gelişti ve bağışıklıktan kurtulmak için beyinde saklanacağı bir yol buldu" diye konuştu:

Beyin mikrogliasında HIV'nin uykuya yatmasına olanak veren benzersiz mekanizmayı çözmeye başlıyoruz.

Independent Türkçe, IFL Science, Kuzey Carolina Üniversitesi

Derleyen: Çağla Üren