Uluslararası arabulucu olarak bilinen Norveç, uzun zamandır dünyanın çeşitli ülkelerinde savaşan taraflarla temas halinde. Bu gruplar arasında, 2001'de iktidardan düştükten sonra yeniden toplandığı 2005'ten bu yana Norveçli siyasilerle temas halinde olan Taliban da var. 23 Ocak 2022'deki zirve, Taliban'ın ilk Norveç ziyareti değil. Taliban liderleri son 15 yılda defalarca gizli geziler yoluyla Norveç'e davet edildi ve orada yetkililerle görüştü.

Norveç uzun zamandır çeşitli ülkelerdeki ihtilafları çözmeye çalışıyor. Oslo şimdi, Taliban yetkililerine açık ve resmi davette bulunarak Taliban'ın Avrupa'daki resmi siyasi varlığını başlattı. Taliban'a olağan diplomatik protokoller uygulanmadı ama gruba Avrupalı ve ABD'li yetkililer ve Afgan sivil toplum temsilcileriyle konuşma fırsatı sağlandı. Peki Norveç bu sürece neden öncülük etti? Oslo'nun Taliban'la ve Taliban'ın Afgan toplumuyla etkileşimiyle ilgilenmesinin sebebi ne?

Afganistan'ın eski Oslo Büyükelçisi Manişa Bahtari, en az 15 yıl öncesine dayanan Taliban-Norveç ilişkisini Independent Farsça'ya anlattı. Büyükelçi Bahtari'ye göre, Norveç hükümetleri uzun zamandır dünyanın çeşitli ülkelerine barış getirmek ve buralardaki çatışmaları çözüme kavuşturmakla ilgileniyor. Oslo, en geç 2005'ten, grubun Afganistan'da yeniden canlanmaya başladığı tarihten beri Taliban'la temas halindeydi. 2009'dan 2015'e kadar Afganistan'ın Norveç'teki en üst düzey diplomatı olan Bahtari, bana "Misyonum süresince Norveç hükümeti Taliban liderlerini ülkeyi gizlice ziyaret ederek Norveçli siyasilerle görüşmesi için davet etti" dedi.

Ancak gizli konumlarda gerçekleştirilen bu toplantılar halktan, medyadan ve hatta Afganistan Büyükelçiliği'nden bile gizlendi.

Independent Farsça'ya isminin açıklanmaması şartıyla konuşan bir diğer eski Afgan diplomat da, Taliban'a resmi davette bulunmanın Norveç için yeni bir şey olmadığını söyledi.

Söz konusu diplomat, "Taliban mahkumları 2013'te Guantanamo'dan serbest bırakılıp Doha'ya yerleştirildiğinde, Norveç hükümeti bazı Taliban liderlerine diplomatik pasaport düzenledi ve onları Norveç'teki görüşmelere davet etti" dedi.

Bu, Afgan hükümetinin bahse konu kimselere pasaport vermeyi reddettiği dönemde yaşandı.

Taliban'ın Oslo'ya gerçekleştirdiği son resmi ziyaret birçok tartışmaya yol açtı. Enes Hakkani'nin heyette yer alması birçok insan hakları savunucusu için özellikle rahatsızlık vericiydi. Hakkani ağının önde gelen mensuplarından biri olan Enes Hakkani, Afganistan'daki bir dizi ölümcül terörist saldırının sorumlusu. Hükümete yönelik eleştirilere yanıt veren Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, Hakkani'nin davet edilişine dair hiçbir bilgisi bulunmadığını söyledi.

Eski Afgan diplomat, Store'un Hakkani'nin ziyaretine dair hiçbir şey bilmediği iddiasının mantıksız olduğunu ifade etti. Hakkani, Norveç'e farklı bir isimle gelmiş olsa bile pasaportu, vize veren Norveç göçmenlik makamlarının dikkatinden kaçmaması gereken fotoğrafını taşıyor.

Bu ziyaret Taliban'ın, tamamı insan hakları standartlarına bağlı Avrupa başkentlerine, oradaki siyasi yetkililerle konuşmak için ilk davet edilişi değil.

Afganistan'ın 2015 ile 2019 yılları arasında Oslo Büyükelçiliği görevini yürüten Şükriye Barakzayi de Independent Farsça'ya yaptığı açıklamada Taliban ve Oslo arasında uzun zamandır süren ilişkileri doğruladı. Büyükelçi Barakzayi, resmi bağların Taliban'ın Doha ofisini açtığı 2013'e kadar uzandığını söyledi. Büyükelçi, Norveçlilerin Doha'daki ABD-Taliban anlaşmasının yazımında doğrudan rol oynadığını bana belirtti.

Barakzayi, "Norveç, ABD için yumuşak baskı aktörü olarak hareket ediyor" dedi.

Norveç, ABD için önem taşıyan, ABD'nin plan kurduğu ülkelerin işlerine müdahale ediyor.

23 Ocak'taki Oslo görüşmelerinin Norveç ve Taliban heyeti arasındaki ilk resmi ve aleni görüşme şeklinde algılanabileceğini belirten her iki eski Afgan büyükelçisi de, esasen iki taraf arasındaki bağların uzun zamandır süregeldiğinde ısrarcı. Norveç, birçoklarının eski Afgan hükümetinin çöküşüne yol açtığına inandığı 2020 Doha Anlaşması'nda da kilit rol oynadı. Dolayısıyla Norveç, Afganistan'daki son gelişmelerin de kilit aktörleri arasında yer alıyor. Taliban'ın Oslo'da ağırlanması, Taliban'ın duruşunda ve diğer ülkelerle ilişkilerinde bir değişiklik yaratabilir.

Oslo zirvesinden ne sonuç çıkacak?

Norveç'in Taliban daveti, siyasetçilerin ve Afgan insan hakları topluluğunun çelişen tepkilerine yol açtı. Bazıları Oslo zirvesini, Taliban'ın tanınmasına ve hükümet olarak normalleşmesine yönelik bir adım şeklinde görüyor. Bazılarıysa bunu, uluslararası gözlemciler huzurunda insan hakları ve kadın aktivistleri ile Taliban yetkilileri arasında doğrudan diyalog fırsatı olarak görüyor.

Şükriye Barakzayi içinse bu zirve özellikle Afgan kadınlarının temsilcilerinin, hem Taliban hem de yabancı yetkililerle aynı masada oturacak ve insan hakları taleplerini dile getirecek olması sebebiyle önemli.

Barakzayi, "Hiçbir grup bu toplantıdan kaynaklı nihai bir sonuç elde edemeyecek" dedi.

Taliban tanınmasını sağlayamayacak ama onlara karşı saldırı emri de çıkmayacak. Fakat önemli olan şey, Afganistan kadınlarının aşırılıkçılığa ve insan hakları karşıtı emirlere karşı mücadelesinin ve direnişinin küreselleşmesi.

Büyükelçi Barakzayi, Afgan kadınlarının taleplerini dünyayla paylaşmak için her fırsatın değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.

Manişa Bahtari'ye göreyse Oslo zirvesi, Taliban'ın uluslararası topluma siyasi bir topluluk olarak tanıtılmasına yönelik bir adım. Büyükelçi Barakzayi, Avrupa'daki deneyimlerine dayanarak, artık diğer Avrupa ülkelerinin de aynı yolu izleyeceğine inanıyor.

Bahtari, "Avrupa'da daha fazla görüşme, Taliban'ın en azından fiilen tanınması anlamına gelecek" dedi.

Bu halihazırda gerçekleşti ama şimdi daha da normalleşecek.

Bahtari, Taliban'ın bir terörist grup olduğunu ve Norveç'in Taliban'a siyasi misafir gibi davranmasını yanlış bulduğunu da belirtti. Büyükelçi'ye göre bu, Norveç'in büyük bir hatası ve insan hakları değerlerinin ihlali. Bahtari sadece, toplantının Afganistan'a yönelik insani yardıma yardımcı olmasını umuyor.

Barakzayi ise toplantının Taliban ile Afgan kadın temsilcileri arasında doğrudan diyalog için bir şans sunduğunda ısrarcı.

Eski diplomat, "Bu sadece Taliban ile gerçekleşen, Afgan sivil toplum temsilcilerinin yer almadığı bir toplantı olsaydı, kendi vatandaşları ve diğer insan hakları savunucuları Norveç'i ciddi şekilde eleştirirdi" dedi.

İnsan haklarını hiçe sayan siyasi ilişkilerden yakınan Barakzayi, "Bana öyle geliyor ki insan hakları değerleri siyasi ilişkilerdeki yerini giderek yitiriyor" dedi.

İnsan haklarını desteklediğini iddia eden hükümetler genelde bu hakları kendi topraklarında destekliyor ama onlar için topraklarının ötesinde insan haklarının yerini siyasi ilişkiler alıyor.

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 2/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 3/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 4/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 5/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 6/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 7/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 8/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 9/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 10/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 11/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 12/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 13/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 14/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 15/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 16/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 17/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 18/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 19/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 20/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 21/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 22/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 23/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 24/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 25/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 26/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 27/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 28/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 29/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 30/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

Taliban'ın davranışı değişebilir mi?

Taliban şiddet yanlısı ve aşırılıkçı bir gruptan makul siyasi pozisyonlara sahip bir gruba mı dönüşüyor? Bahtari'ye göre grup Avrupa'ya her zaman genç ve yumuşak bir yüz göstermeye çalıştı ancak esasında değişmedi.

Büyükelçi, "Norveç uzun süredir Taliban'la temas halinde" dedi.

Bütün bu süreç boyunca Taliban, Norveç'e yeni ve yumuşak bir yüz gösterdi. Bu yüzden Taliban ile Norveç gibi Avrupa ülkeleri arasında bir nebze güven var. Ama Taliban aynı Taliban.

Şükriye Barakzayi, Taliban'ın davranışının değişmesi için hiç ümit olmadığına katılıyor. Grubu eğitimsiz ve siyaset ya da yönetim anlayışı bulunmayan aşırılık yanlısı din adamları yönetiyor ve iktidarda bunlar kaldığı sürece herhangi bir değişiklik beklenemiyor.

Barakzayi, "Taliban şu anda sivil özgürlükleri ve insan haklarını ihlal ediyor" dedi.

Kadınları eğitim, çalışma, sosyal etkileşim ve hatta giyim özgürlüğü hakkından mahrum etti. Taliban'ın Afganistan üzerindeki egemenliği azalıyor çünkü insanlar bu tür aşırılıkçılığa ve insan hakları ihlallerine karşı mücadele veriyor.

Barakzayi, Taliban'ın Afgan halkına ve özellikle Afgan kadınlarına yönelik muamelesinin Afgan toplumunun kültürüyle ve hatta İslami kurallarla çeliştiğini belirtti. Taliban, Afgan veya İslam kültürüne uygun olmayan davranışlara sahip münferit bir örgüt.

Taliban heyetinin Avrupa, ABD ve Afgan sivil toplum temsilcileriyle Oslo'da yaptığı görüşme, grubun Afganistan'da iktidara gelmesinden 5 ay sonra gerçekleşti. Bu süre zarfında, sivillere, eski hükümetin askerlerine, basın mensuplarına ve gösterici kadınlara karşı düzinelerce cinayet, tutuklama, işkence ve kaçırma gerçekleştirdi. Son hadise, Kabil ve Belh'teki gösterici kız çocuklarının tutuklanması, Oslo'daki Afgan kadınların temilcisi Heda Hamuş'un konuşmasında dile getirmesi üzerine haberlerde yer alabilmişti.
 

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

independentpersian.com/node/210716

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik