Yüzölçümü olarak kesinlikle en büyük İslam ülkesi olan Kazakistan'da yeni yılın ilk günlerinde meydana gelen ayaklanma, uluslararası ilişkilerdeki gelişmelerin ve aktif güçler arasındaki çatışmaların nasıl bir seyir izleyeceğine örnek olabilir.

Dünyanın devleri arasında bir kez daha bir Soğuk Savaş yaşanıyor, ama ideolojik bir çatışmaya dayanmadığı ve savaşan taraflar arasında doğrudan iletişim olduğu için, geçen yüzyılın ellili ve altmışlı yıllarındaki savaştan farklı. Fakat tüm savaşlar gibi bu da bir yayılma, kontrol ve nüfuz savaşı.

Pek çok çatışma merkezi veya temas alanı var, örneğin; Tayvan, Kuzey Kore, Ukrayna, Afrika Boynuzu, Libya ve İran. Bu sonuncusu ile (İran) nükleer dosya üzerinde bir anlaşmaya varılsa bile çatışma merkezi olmaya devam edecek, çünkü Amerikalıların istediği, İran'ın bölge ülkelerinde kolları aracılığıyla yürüttüğü savaşlardan uzak, yeni bir barışçıl diplomatik çalışma çağı açacağı Kapsamlı Planın (resmi adı budur) uygulanmasıdır.

Kazakistan'a dönersek, olaylar, akaryakıt fiyatlarına zam yapma kararıyla başladı ve devlet ile Başkanı Kasım Tokayev'i sadece örgütsel yetenekleriyle değil, ayaklanmacıların cüreti ve şiddetiyle şaşırtan bir halk ayaklanmasına dönüştü.

Ayaklanmacılar olayların ilk saatlerinde 8 güvenlik ve çevik kuvvet polisini öldürdüler, kamu binaları ve polis karakollarına baskınlar düzenlediler ve cumhurbaşkanlığı sarayına girmeye çalıştılar.

Bir dizi güvenlik görevlisi de ayaklanmacılara katıldı ve işler hızla, baskıcı, yozlaşmış ve otokratik bir yönetimi devirecek bir devrime doğru seyreder gibi oldu.

Cumhurbaşkanı Tokayev, eski cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'e bağlı kabineyi feshetti ve akaryakıt fiyatlarını düşürme sözü verdi, ancak olaylar başkentten uzak birkaç bölgeye daha yayıldı.

Ardından Cumhurbaşkanı sokağa çıkma yasağı ilan etti ve olaylara karışan gruplara koordineli ve etkili bir şekilde mücadele etme imkanı sunan sosyal medya araçlarının ve internetin kesildiğini duyurdu.

Ayrıca Devlet Koruma Güçlerine ayaklanmacılara karşı müsamahasızca gerçek mermi kullanma emri verdi ve bunun sonucunda ayaklanmanın ikinci gününde onlarca insan öldürüldü.

Cumhurbaşkanı'nın, en önemlileri olan Rusya'nın da aralarında olduğu eski Sovyetler Birliği cumhuriyetlerinden oluşan Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nden(KGAÖ), güvenliğin sağlanmasına ve rejimin korunmasına destek olmak üzere kuvvet gönderilmesini (anlaşmanın maddeleri buna izin veriyor) talep ettiği açıklandı.

Ayaklanmanın devam etmesi, yayılması ve dini bir boyut kazanması halinde, Ruslar için bu bir tuzak teşkil edecekti. Zira ABD yaptırımlarının neden olduğu ekonomik zorluklara ilaveten, Rus askeri müdahalesinin genişlemesini, dolayısıyla kuvvetlerinin dünyada birden fazla cepheye dağılmasını gerektirecekti.

Bu nedenle Rusya, stratejik ve hassas bölgelerde sükunet ve kontrolün sağlanmasından sonra, Tokayev'e güçlerinin bugünden (Perşembe) itibaren geri çekilmesini talep etmesini telkin etti.

Meydana gelen ayaklanma kendiliğinden olmadı ya da söylendiği gibi anlık bir şey değildi. Muhalif gruplar arasında belirli bir süre boyunca, tam bir gizlilik içinde ve büyük olasılıkla dış destekle bir planlama, eğitim ve koordinasyon olduğu aşikar.

Konu hakkında bilgili bir Batılı kaynak, Kırım konusunda kendisini kesin bir şekilde ve açıkça destekleyen ABD ile Rusya arasındaki gerçek çatışma merkezi Ukrayna'da dönen mücadele ile Kazakistan'daki olayları birbirine bağladı.

Ukrayna hükümeti, Ukrayna topraklarının derinliklerine yönelik bir Rus saldırısı konusunda uyardı. ABD Dışişleri Bakanlığı da, Rus saldırısının sonuçları konusunda ikaz etti.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov bunlara Kırım'ın ülkesi için varoluşsal bir mesele olduğunu söyleyerek karşılık verdi. ABD Başkanı Joe Biden ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin arasında Zoom uygulaması üzerinden yapılan görüşme ise soğuktu ve Ukrayna krizine ilişkin görüşleri birbirine yaklaştırmaktan uzaktı.

Batılı kaynak, Kazakistan'da yaşananların ve Rusya'nın Kazak rejimini desteklemek için yaptığı askeri müdahalenin, Rus askeri gücünü, dolayısıyla siyasi müzakere kabiliyetini dağıtacak ve zayıflatacak bir tuzak olduğunu söylüyor. Çünkü Kazakistan'daki olaylar henüz bitmedi.

Kazakistan'da internetin ve tüm sosyal medya araçlarının kesilmesine rağmen, gözlemciler halen, neler olup bittiği ve bu ayaklanmayı renkli devrim mi yoksa gerçek bir devrim olarak mı tanımlaması gerektiği konusunda kafası karışan Rusya'yı saran kaygıyı gözlemleyebilirler.

Üstelik Kazakistan'da Rusya'yı endişelendiren, Çin'in ülkede ağırlık kazanması değil, iki ülke, Kazakistan ve Rusya arasındaki dünyanın en uzun sınırlarını aşabilecek, yani birinciden ikinciye geçebileceklerdir.

Bunlara ek olarak, Özbekistan, Kırgızistan ve Türkmenistan'da (Orta Asya) bir gerilim halinin ortaya çıkmasıdır.

Bu ayaklanma, yıl başında Viyana'da yeniden başlayan ve seyrine dair bir karartmanın uygulandığı İran ile nükleer müzakerelere denk geldi. Müzakereler konusunda tek iyimserin, Dini Lider Ali Hamaney'e yaptırımların kaldırılmasında ilerleme kaydedildiği konusunda güvence veren İran Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan olduğu gözlemlendi.

Ancak Amerikalı sözcü bir ilerlemenin var olduğunu reddetti ve anlaşmaya varılsa bile dondurulan İran fonlarının serbest bırakılması meselesinin kademeli olarak gerçekleşeceğini, İran'ın Kapsamlı Anlaşmayı uyguladığından emin olunmasına bağlı olacağını vurguladı. İran ise bölgede gücünü göstermeye çalışıyor.

Bu bağlamda uzaya roket fırlattı, ancak beşinci kez başarısız oldu. Lübnan'da sokağı Suudi Arabistan'a karşı kışkırtması, İran'ın elinde bir müzakere kartı olsun diye Lübnan üzerindeki kontrolünü sıkılaştırması için Lübnanlı kolu Hizbullah'a serbest hareket izni verdi.

Aynı şekilde Yemen'deki diğer kolunu da Suudi Arabistan'a füze fırlatmaya devam etmekte serbest bıraktı. Irak'taki kolu ise, Ayn el-Esed'deki Amerikan askeri üssüne roket saldırısı düzenledi.

Halbuki bilindiği üzere ABD, İran rejiminin ve kollarının krizde olduğunu, rejimin kaçamak davranmaya ve zaman kaybetmeye devam etmesi halinde uzun süre ayakta kalamayacaklarının farkında.

Zira para, İran rejiminin yaşamının ve varlığının belkemiği ve rejim ABD'nin koşullarına uyana kadar da parası serbest kalmayacak.

İran finansmanının durmasının ardından Hizbullah'ın kendisini çeşitli kaynaklardan finanse etmek zorunda kaldığı biliniyor. Uzun bir süredir faaliyetlerini kontrol ettiği Beyrut Limanından yararlandı ve burada Lübnan gümrük sisteminden kaçırılan mallardan para kazandı.

Limandaki patlama ve kapasitesinin gerilemesi, ülkedeki mali kriz ve satın alma gücünün zayıflaması nedeniyle ithalatın gerilemesinin ardından Hizbullah, uyuşturucu kaçakçılığının sağladığı büyük gelire yöneldi.

Ne var ki buradan elde ettiği gelir de, zengin Arap ülkelerinin ithal mallar arasına saklanan uyuşturucuyu keşfetmeleri üzerine Lübnan'dan ithalatı durdurmalarının ardından geriledi.

Doğrusunu söylemek gerekirse Hizbullah, ürünlerini ihraç ederek geçimlerini sağlayan birçok Lübnanlı çiftçi ve üreticiye zarar verdi. Bundan sonra Hizbullah, sübvansiyonlu malları Suriye sınırından kaçırarak para kazanmaya yöneldi.

Suriye'ye paket paket ekmek kaçırarak Lübnanlıları, özellikle de yoksulları bir lokma ekmekten bile mahrum bıraktı. Çünkü İran, Beşşar Esad rejimini yaşatmak istiyor ama bunu kendisini değil, fakir Lübnanlıları zarara uğratarak yapıyordu.

Merkez Bankası sübvansiyon politikasını durdurunca Hizbullah'ın bu gelir kapısı da kapandı. Bunun üzerine Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın İran Dini Liderine yardım çağrısı yaptığı ve İran'ın kendisine gelir kaynağı sağlayacak akaryakıt ve tüketim malları gönderdiği, ancak İsrail'in, Lazkiye Limanını iki kez bombalayarak gönderilen silah ve malları taşıyan konteynırları imha ettiği söylendi.

Hizbullah'ın küstahça Lübnan ve halkına yaptığı kötülüklere rağmen sürekli gülücükler dağıtır bir şekilde karşımıza çıkan üst düzey isimlerinden Muhammed Raad, Pazartesi günü Hizbullah'ın müttefiki Cumhurbaşkanı Mişel Avn yanında otururken şöyle demişti:

Diyalog bir gereklilikten daha fazlası, anavatan içindeki ortaklarımızı akıllı ve bilge olmaya, aşırılıklardan, pazarlıklardan ve düşünmekten (Lübnanlıların yerine de o düşünmek istiyor) vazgeçmeye çağırıyoruz. Çünkü bu ülkenin efendileri sadece bizler, Lübnanlı vatandaşlardır.

Muhammed Raad galiba bir zafer, şeref, gurur ve onur atmosferinde yaşadığından şikayet edip Hizbullah'ın galip geldiği mağluplar gibi yaşamayı talep eden bir Hizbullah üyesinin sözlerini duymamış.

Söz konusu üye mağluplar ile neyi kastettiğini şöyle açıklıyor; Lübnan'da elektrik ve su var, temiz bir deniz var ve iyi bir yaşamın tüm gereklilikleri onlara sunuluyor.

Muhammed Raad belki de daha çok tamamen Sünni bir köy olan Barca'da bile bölge insanlarını kızdıracak şekilde Kasım Süleymani posterleri asmak ve heykellerini dikmekle ilgileniyor.

Yine Raad ve efendileri, Tahran Havalimanı yolu yeşil ağaçlar ve fıskiyelerle süslü iken, Beyrut Havalimanı yolunun çirkin ve kasıtlı olarak Lübnan, Suriye, Yemen ve Iraklı çocukların katili Kasım Süleymani'nin resimlerinin yayıldığı bir yol olmasını istiyorlar.

Öyle ki devlet Lübnan'ın resepsiyonu sayılan bu yolu temizlemeye cesaret edemiyor. Hizbullah İran'a bağlılığında daha da ileri giderek Süleymani Zeytinliği adında bir ağaç ekme kampanyası başlattı ve kendisine bağlı bölgeleri aydınlık yüzünün posterleriyle donattı.

Hizbullah, Süleymani'nin resmini yaşayan müttefiki Mişel Avn'ın resminin yerine asmayı nasıl gözden kaçırdı doğrusu bilmiyoruz.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  25 Aralık 2024 - Devlet Acil Durum Servisi'nden bir kurtarma görevlisi, Rusya'nın Harkiv'e yönelik drone saldırısının ardından bir konutta çıkan yangını söndürmeye çalışıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski savaştan zarar gören ülkesinin elektrik şebekesine Noel günü 170'den fazla füze ve drone fırlatarak bir kişinin ölümüne ve yaygın elektrik kesintilerine neden olan Rusya'nın "insanlık dışı" saldırısını kınadı. Ülke sabah 5:30'da hava saldırısı alarmıyla uyandı ve kısa süre sonra hava kuvvetleri, Rusya'nın Karadeniz'den Kalibr seyir füzeleri fırlattığını bildirdi (Sergey Bobok/AFP)

• 2/30

  24 Aralık 2024 - Panama'nın başkenti Panama'da polis ABD Büyükelçiliği önünde düzenlenen protestoda göstericiler tarafından yerleştirilen seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın resminin önünde nöbet tutuyor. Panama Cumhurbaşkanı Jose Raul Mulino, Donald Trump'ın insan yapımı su yolunu geri alma tehdidinin ardından 23 Aralık'ta ülkenin eski liderleriyle birlikte imzaladığı bir bildiride Panama Kanalı'nın statüsünün müzakere edilemez olduğunu söyledi. Trump, "Donanmamız ve ticaretimiz çok haksız ve adaletsiz bir şekilde muamele görüyor. Her yerde olduğu gibi Panama Kanalı'nda da kazıklanıyoruz" demiş ve kanalın ABD'ye iade edilebileceğini öne sürmüştü (Arnulfo Franco/AFP)

• 3/30

  23 Aralık 2024 - Mozambik'te protestocular başkent Maputo'da yanan bir barikatın yanında toplanıyor. Hile iddialarının haftalarca süren ölümcül sokak çatışmalarını tetiklemesinin ardından ülkenin en yüksek mahkemesi, iktidar partisinin tartışmalı ekim seçimindeki zaferini onayladı. Kararın ardından muhalefetin ayaklanma tehdidinde bulunması sonrası Güney Afrika ülkesinde daha fazla şiddet olayının patlak vermesinden endişe ediliyor (Amilton Neves/AFP)

• 4/30

  22 Aralık 2024 - Filistinliler, İsrail'in Gazze'deki El-Jalaa Caddesi'ne düzenlediği saldırıda isabet alan sivil aracı inceliyor. Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan son güncellemeye göre, İsrail saldırıları son 24 saatte Gazze Şeridi genelinde en az 32 Filistinlinin ölümüne ve 54 kişinin yaralanmasına yol açtı. İsrail güçleri, kuşatma altındaki Kuzey Gazze'de zorlukla faaliyet gösteren Kamal Adwan Hastanesi'nin içindeki ve yakınındakilere tahliye emri verdikten sonra hastaneye saldırı düzenledi (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 5/30

  21 Aralık 2024 - Dün akşam Almanya'da en az 5 kişinin ölümüne ve 200 kişinin yaralanmasına yol açan saldırının gerçekleştiği Noel pazarının yakınındaki kilisenin girişine çiçekler bırakılıyor. Ölümcül saldırıda bir kişi aracını pazardaki kalabalığın üzerine sürmüştü. Kiliseye çiçek bırakanlardan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ülkenin birlik içinde kalması gerektiğini vurgulayarak failin cezasız kalmayacağına söz verdi. Polis, saldırıdan sorumlu olduğunu düşündüğü 50 yaşındaki Suudi Arabistanlı bir doktoru gözaltına aldı (Michael Probst/AP)

• 6/30

  20 Aralık 2024 - Tayvan'da ana muhalefetteki Çin Milliyetçi Partisi (Komintang) milletvekilleri (beyaz giyenler) parlamentoya girmeye çalışıyor. Demokratik İlerleme Partisi'nden (DPP) çok sayıda milletvekili, perşembe gecesi parlamentoyu basarak tartışmalı tasarıların geçmesini önlemek için Yasama Yuanı'na girişleri engellemiş ve içeride barikat kurmuştu. Sözkonusu yasa tasarıları arasında seçilmiş yetkililerin görevden alınma koşullarının sıkılaştırılması için planlanan bir değişiklik de yer alıyor (I-Hwa Cheng/AFP)

• 7/30

  19 Aralık 2024 - Luigi Nicholas Mangione, Pensilvanya'nın Hollidaysburg kentindeki Blair County Adliyesi'nden ayrılıyor. UnitedHealthcare CEO'su Brian Thompson'ı 4 Aralık'ta Manhattan'da bir sokakta vurmakla suçlanan 26 yaşındaki Mangione, geçen hafta Pensilvanya'daki bir McDonald's'ta görüldüğünde sona eren, ülke çapında bir aramayı tetiklemişti. Eski veri mühendisi, cinayetle ilgili suçlamalarla yüzleşmek üzere New York'a iade edilme çabalarıyla mücadele ederken bu eyalette hapiste tutuluyor (Gene J. Puskar/AFP)

• 8/30

  18 Aralık 2024 - Suriye'de başkent Şam'ın dışındaki Cobar'da bir aile, tahrip olmuş mezarlıkta. Baas rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'de toplu mezarlar ve cesetler bulunmaya devam ediyor. Şam'daki Seyyide Zeynep bölgesinde bir depoda aralarında çocukların da olduğu, 20'den fazla kişiye ait olduğu düşünülen ceset kalıntıları bulundu. Öte yandan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin Suriye'nin yeniden imarına katkı sağlamaya hazır olduğunu belirtti (Aris Messinis/AFP)

• 9/30

  17 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus kentinde Filistinli bir kız çocuğu yemek dağıtım merkezinde sıra bekliyor. Gazze Savaşı sürerken, ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılmasına dair aylardır süren açmazın ardından İsrail ve Hamas'ın anlaşmaya yakın olabileceği belirtiliyor. İsrail'in Gazze'deki askeri varlığını sürdürmekte ısrar etmesi ve Hamas'ın İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri serbest bırakmayı reddetmesi nedeniyle bu yıl defalarca yapılan görüşmeler başarısızlıkla sonuçlanmıştı (Bashar Taleb/AFP)

• 10/30

  16 Aralık 2024 - Almanya'da Başbakan Olaf Scholz başkanlığındaki hükümet, Federal Meclis'te yapılan güven oylamasını geçemeyerek düştü. Hür Demokrat Parti'nin (FDP) ayrılması sonrasında Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller'den oluşan koalisyon hükümeti dağıldı ve erken seçimin yolu açıldı. Almanya 23 Şubat'ta sandık başına gidecek (John Macdougall/AFP)

• 11/30

  15 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'da sokaklara dökülen halk, ülkenin yeni yöneticilerinin belirlediği bayrağı açtı. Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti. Pedersen, "Elbette bu değişim kendi başına büyük umutlar oluşturuyor, ancak hepimiz önümüzde hala birçok zorluk olduğunu biliyoruz" diye konuştu. Öte yandan Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu (Amr Abdallah Dalsh/Reuters)

• 12/30

  14 Aralık 2024 - Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-sik, Seul'daki genel kurulda, Başkan Yoon Suk Yeol'un azledilmesine yönelik önergeyi kabul ederek tokmağı vuruyor. Güney Koreli milletvekilleri, 3 Aralık'taki sıkıyönetim girişiminin ardından Yoon'un görevden alınması için bugün oy kullandı. Yoon, önergenin kabulünden sonra yaptığı açıklamada "Şimdilik ara versem de halkla birlikte geleceğe uzanan yolculuğumu sürdüreceğim" dedi (YONHAP/AFP)

• 13/30

  13 Aralık 2024 - İtalya'da polis, öğrencilerin Filistinlilere destek ve hükümetin politikalarına karşı eylemi sırasında, Torino Politeknik Üniversitesi'nin önünde nöbet tutuyor. USB ve Cobas sendikalarının düzenlediği eğitim, ulaşım ve kamu sağlığını kapsayan ulusal grev gününde, Reuters'e konuşan bir sendika sözcüsü "Bizim grevimiz savaş ekonomisine ve dolayısıyla hükümetimizin İsrail devletine verdiği desteğe karşı bir grev" dedi. Hükümetin İsrail politikalarının protesto edilmesinin yanı sıra daha yüksek ücretler ve daha kısa çalışma haftası da eylemcilerin talepleri arasında yer alıyor (Marco Bertorello/AFP)

• 14/30

  12 Aralık 2024 - Donald Trump, Time dergisinin New York Borsası'nda düzenlediği Yılın Kişisi etkinliğinde konuştu. Time, seçilmiş başkanın artık "dünyanın en güçlü adamı" olduğunu belirtti. Dergiden yapılan açıklamada Trump'ın, "tarihi boyutlarda bir geri dönüşe imza attığı, nesilde bir kez görülen siyasi bir yeniden yapılanmaya öncülük ettiği" belirtildi. Trump bu unvanı ilk başkanlık seçim zaferinin ardından 2016 yılında da almıştı (Alex Brandon/AP)

• 15/30

  11 Aralık 2024 - Gazze Şeridi'nde çocuklar, enkaz yığınlarının arasında su taşıyor. İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları 14 aydan fazla süredir devam ederken, son 15 günde 556 Filistinli hayatını kaybetti, 1511 kişi yaralandı (Ömer el-Kette/AFP)

• 16/30

  10 Aralık 2024 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Malibu kentinde çıkan yangın büyüyor. Rüzgarın şiddetlendirdiği yangın, Hollywood elitlerinin ikamet ettiği kıyı topluluğundaki evleri ve işyerlerini tehdit ediyor (David Swanson/AFP)

• 17/30

  9 Aralık 2024 - Suriyeli kurtarma ekipleri Şam'daki Sednaya hapishanesinde gizli bodrum katlarını ararken insanlar hapishanenin çatısında duruyor. Beşar Esad yönetiminin pazar günü düşmesinden beri, yakınlarından haber almayı uman Suriyeli siviller ülkenin en gizli ve en kötü şöhretli hapishanesi Sednaya'ya akın ediyor. İnsan hakları kuruluşlarınca "insan mezbahası" adıyla anılan Sednaya çok sıkı saklanan bir sırdı ve şu ana dek hapishanenin içinden hiç görüntü hiç alınamamıştı (Abdülaziz Ketaz/AFP)

• 18/30

  8 Aralık 2024 - Suriye'nin başkenti Şam'daki Emevi Camii. Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki silahlı örgütler başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirdi. BM Genel Sekreteri'nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, ülkenin bir dönüm noktasında olduğunu söyledi. Suriyeli muhalifler, bugün 16.00'dan yarın 05.00'e kadar Şam'da sokağa çıkma yasağı ilan etti. Kutlama amacıyla da olsa kalabalık meydanlarda ateş açılmaması için çağrı yapıldı (Aref Tammawi/AFP)

• 19/30

  7 Aralık 2024 - İtfaiyeciler, Hollanda'nın Lahey kentindeki bir mahallede meydana gelen patlamanın etkisiyle yıkılan bir binanın önünde duruyor. Sabah erken saatlerde yaşanan patlamada 5 daire yerle bir oldu. Yetkililer en az bir kişinin hayatını kaybettiğini ve 3 kişinin yaralı olduğunu bildirdi. Enkaz altında kalanların sayısıysa net değil. Patlamanın nedeni henüz bilinmiyor fakat polis olay yerinden hızla ayrılan bir arabayı aradıklarını belirtti (Phil Nijhuis/AP)

• 20/30

  6 Aralık 2024 - Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep eden protestocular, başkent Seul'deki Ulusal Meclis önünde toplandı. Yoon, hem muhalefetten hem de kendi partisinden aldığı tepkilerle 3 Aralık'taki sıkıyönetim kararından yaklaşık 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kalmıştı. Muhalefet partileri, başkanın azledilmesi için önerge verirken sivil toplum kuruluşları da lideri istifaya çağırıyor (Kim Hong-ji/Reuters)

• 21/30

  5 Aralık 2024 - İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus yakınlarındaki Mevasi kampına hava saldırısı düzenledi. İsrail hava saldırıları çarşamba günü Gazze'nin güneyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin kaldığı kampı vurdu ve yakındaki bir hastanenin yöneticisine göre en az 21 kişi hayatını kaybetti. Cenevre merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa-Akdeniz İnsani Hakları İzleme Örgütü (Euro-Med), İsrail'in dün düzenlediği saldırıda Filistinlileri "diri diri yaktığını" belirtti (Abdel Kareem Hana/AP)

• 22/30

  4 Aralık 2024 - ABD'nin New York kentinin Manhattan bölgesinde polis, Hilton Otel'in önünde gerçekleşen saldırının ardından olay yerindeki mermi kovanlarını işaretliyor. ABD'nin en büyük sağlık sigorta şirketlerinden UnitedHealthcare'in CEO'su Brian Thompson, silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırganın olay yerinden bisikletle kaçıp Central Park'a gittiği açıklandı. Polis, sokak ortasında 50 yaşındaki Thompson’ı öldüren katili hâlâ arıyor (Stefan Jeremiah/AP)

• 23/30

  3 Aralık 2024 - Eski Gana Devlet Başkanı ve Ulusal Demokratik Kongre'nin (NDC) başkan adayı John Mahama'nın destekçileri Akra'da, 7 Aralık'ta yapılacak başkanlık seçimi öncesinde seçim konvoyunda NDC siyasi partisinin bayraklarını kaldırıyor. Gana'da iki dönem görev yaptıktan sonra istifa eden Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo'nun yerine geçecek isim için yapılacak oylamada ekonominin yönetimi kilit rol oynayacak. Oylama, Akufo-Addo'nun iktidardaki Yeni Yurtsever Parti'nin (NPP) adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Mahamudu Bawumia'yla eski başkan ve NDC partisinin adayı John Mahama arasında sıkı bir yarışa dönüştü. Akufo-Addo'nun ikinci dönemine ekonomik kriz, enflasyon ve Gana'nın borç yükünü yönetmek için Uluslararası Para Fonu'yla 3 milyar dolarlık bir anlaşma yapmak zorunda bırakan zayıf para birimi damgasını vurmuştu (Olympia De Maismont/AFP)

• 24/30

  2 Aralık 2024 - Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Avrupa Birliği (AB) kararının ardından başlayan protestolar sürüyor. Hükümet, AB'ye katılım müzakerelerinin 2028'e kadar askıya alınmasına karar vermişti. İçişleri Bakanlığı protestolarda 113 polisin yaralandığını ve 224 göstericinin de gözaltına alındığını duyurdu (Zurab Tsertsvadze/AP)

• 25/30

  1 Aralık 2024 - Şili'nin başkenti Santiago'da dev Örümcek-Adam balonu, Noel festivalinde sokaklardan geçti. Noel sezonunun başlangıcına işaret eden geleneksel Disney geçidinde Oyuncak Hikayesi'nden Buzz Lightyear ve ikonik Mickey Mouse'un yanı sıra birçok çizgi film karakteri vardı (Esteban Felix/AP)

• 26/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 27/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 28/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 29/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 30/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

Kabul etmeliyiz ki Şii Hizbullah ve Emel Hareketi ülkeyi felç etmek ve kendi yönetimlerini dayatmak için ellerinden gelen her şeyi yaptılar. İran'ın terörist vekili Hizbullah'a karşı kendi çevresinde dahi homurdanmalar ve memnuniyetsizlikler başladı, ancak uzmanlar, Hizbullah'ın ülke üzerindeki demir yumruğunun zayıflayacağını düşünmenin gerçekçi olmadığını söylüyor.

Cumhurbaşkanı Avn da, 27 Aralık'ta sonunda Lübnan'ın çökmekte olduğunu fark etti ve Hizbullah'ı Lübnan siyaseti üzerindeki kontrolünü gevşetmeye çağıran üstü örtülü bir talep sayılabilecek bir öneri sundu.        

Hizbullah'ın Lübnan'daki mutlak kontrolü, mevcut feci ekonomik çöküşe yol açtı.

Avn'ın 2016'da cumhurbaşkanlığını devralmasına olanak tanıyan Hizbullah ile ittifakıydı ve Maruni Hristiyan partisinin desteği, Hizbullah'ın hegemonyasını ona bile dayatmasına olanak tanıdı.

Lübnan'ı Hizbullah'tan kurtarmak için, ülkeyi cehennemin ötesine itene kadar beklemeli. Hizbullah Veliyy-i Fakih uğruna Lübnan'ın Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleriyle anlaşmazlık yaşamasına neden oldu.

Suudi Arabistan, krize karışan ve evlerindeki fil ile yüzleşmeyi reddeden Lübnanlı lider ve yetkilileri eleştirdi. Hizbullah şimdi de, Suudi Arabistan aleyhine bir konferansa ev sahipliği yaparken, Lübnan devletinin ne yapacağını bekleyip göreceğiz.

Bu, aslında Hizbullah'ın Lübnan'ı bölme çağrısıdır. Peki, buyursun yapsın bakalım, Lübnan'ı bölmeyi mi yoksa savaşı mı tercih ediyor, artık önemli değil, çünkü Lübnan'ın Tahran'dan talimat alan ve bunları uygulayan bir tarafın rehinesi olduğu mevcut durum artık katlanılabilir olmaktan çıktı.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Sema Sevil

Şarku'l Avsat