11 Eylül 2001 terör suçunun 20'inci yıl dönümü yaklaştı. Bu seferki yıl dönümü öncekilerden farklı olacak, Batı ülkelerinde ekşi ve zehirle karıştırılmış acı bir tada sahip olacak.

Çünkü 1975'te Vietnam'ın Saygon şehrinde olanlara benzeyen en büyük Amerikan askeri geri çekilme operasyonu ile bağlantılı olacak.

Yaşları küçük olduğu için Saygon'da olup bitenleri hatırlamayanlarımız, belki son birkaç gün içinde çeşitli televizyon kanallarından Afganistan'ın başkenti Kabil'deki havaalanından naklen canlı izledikleri sahneleri (küçük farklılıklarla) bunların yerine koyabilirler.
 

Bu korkunç olayın üzerinden tüm yükleriyle birlikte tam ve eksiksiz olarak ardı ardına 20 yıl geçti. Bir gün, dünyanın en büyük askeri ve ekonomik gücü olan ABD, sabah uyandığında, bilinen ve gizli tüm güvenlik servislerinin sahip oldukları teknik kapasite ve insan kadrosuyla takip ve tahmin edemediği, acziyet noktasına ulaşmış bir ihmalkarlığı ortaya çıkaran eşi benzeri görülmemiş terörist hava saldırılarına maruz kaldığını gördü.

O gün Amerikalılar ve diğer milletlerin halkları, uluslararası televizyon kanallarından olup bitenleri canlı ve an be an şaşkınlık dolu inanmayan gözler, şaşkınlıktan düğümlenen diller, korku ve dehşetle dolmuş yüreklerle izlediler.

20 yıl önceki bu olay, benzeri görülmemiş bir uluslararası çağa giden bir yol haritası çizdi. Yol haritası yeni bir iki taraflı denkleme dayanıyordu; birinci taraf, müttefikleriyle beraber gergin ABD, ikinci taraf da radikal İslami gruplardı.

Afganistan yeni haritadaki ilk durak, el-Kaide de ilk hedefti. Geri kalan uzun ve çağdaş dünyanın tarihine kaydedilen, dünyanın tüm dillerinden tarihçilerin gözlemleme ve belgeleme görevini üstlendikleri ayrıntılardır.

Afganistan'ın engebeli Tora Bora dağlarında başlayan savaş, dünyanın çeşitli ülkelerini kapsayan geniş bir alana yayıldı.

Askeri olarak asimetrik bir savaştı, ancak aynı zamanda modern askeri okullarda öğretilen geleneksel savaş teorilerinin kapsamı dışındaydı.

Bu savaş sırasında el-Kaide kadroları eridi, dağılarak farklı kıtalara kaçtı ya da çeşitli cezaevi ve sürgünlerde çürüdü.

Nihayet, Amerikan ve müttefik kuvvetler başkent Kabil'e vardıklarında, yol kenarlarında sıraya dizilmiş ve onları bekleyen düzinelerce Afgan vatandaşı ile medya muhabirlerinden başka bir şey bulamadılar.

Kabil düştü, ancak Taliban iktidarı kaybetmesine rağmen bu savaş sonucunda örgütsel, partizan, ideolojik bir hareket olarak kurulu tuzağa düşmekten kurtuldu.

Bir süre sonra ABD ve müttefikleri yol haritasındaki ikinci durak olan Irak'a yönelince, Taliban hareketi, kadrolarını toplamaya, güçlerini seferber etmeye başladı ve daha genç, savaşa daha yatkın bir liderlik altında Afganistan'a geri döndü.

Yeniden bir hareket olarak varlığını deklare etti ve Kabil'deki cumhurbaşkanlığı sarayına dönüş yolculuğunu başlattı. Bin millik yolculuğun tek bir adımla başladığını söyleyen haklı.

Bu nedenle ABD'nin çeşitli yerlerinde ve Batı ülkelerinde hissedilen acının aksine, 11 Eylül saldırılarının yaklaşan 20'nci yıl dönümü, Taliban hareketinin liderleri ve kadroları tarafından farklı duygularla karşılanacak, tarihin 20 yıl önce durduğu noktaya geri dönmesinin sevinci yaşanacaktır.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  12 Mart 2025 - Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, başkent Kiev'de basın toplantısı düzenledi. Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde ABD ve Ukrayna heyetleri arasındaki görüşmeyi değerlendire Zelenski, bu görüşmelerin ülkesine ABD yardımlarının yeniden sağlanması ve savaşın sona ermesi yönünde "ilk adım" olduğunu kaydetti. Başkan, olası geçici ateşkesin sağlanmasının ardından savaşın sona erdirilmesine yönelik kapsamlı planın hazırlanmasının mümkün olabileceğini belirtti. (Valentyn Ogirenko/Reuters)

• 2/30

  11 Mart 2025 - ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da bir Tesla'nın yanında konuşma yaptı. Konuşma sırasında Tesla'nın CEO'su Elon Musk da oradaydı. Trump, kıdemli danışmanı Elon Musk'a desteğini göstermek amacıyla bir Tesla araç satın alırken, "Bu adam enerjisini ve hayatını bunu yapmaya adadı ve bence kendisine haksızlık yapıldı" dedi. ABD Başkanı, Tesla bayilerine yönelik şiddet eylemleri iddialarının "iç terör eylemi" olarak nitelendirileceğini ve failler için ağır sonuçlar doğuracağını vurguladı. (Mandel Ngan/AFP)

• 3/30

  10 Mart 2025 - ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan'ın Cidde kentine giden askeri uçakta basın mensuplarının sorularını yanıtlıyor. Ukrayna Lideri Volodimir Zelenski'nin 28 Şubat'taki Washington ziyaretinde ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance'le yaptığı gerilimli toplantının ardından Suudi Arabistan iki ülke arasındaki yeni görüşmeye ev sahipliği yapıyor. Toplantı için neden Cidde'nin seçildiği açıklanmadı ancak liman kenti geçmişte de bir dizi diplomatik görüşmeye ev sahipliği yapmıştı. Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, ABD dahil herkesin Ukrayna'nın barışı arzu ettiğini görmek istediğini belirterek, "Zelenski yönetimi temsilcilerinin barışı gerçekten isteyip istemediklerinin belirlenmesi gerekiyor" dedi. (Saul Loeb/AP)

• 4/30

  9 Mart 2025 - Yerlerinden edilmiş Filistinli çocuklar, iftar yemeği öncesinde Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahya'da hayır mutfağından yemek almak için kuyruğa giriyor. İsrail Enerji Bakanı yaptığı açıklamada, Gazze'ye elektrik tedarikini durdurma talimatı verdiğini söyledi. Geçen hafta İsrail, savaştan harap olmuş Filistin topraklarına tüm yardımları engelleme kararı almıştı (Al Qattaa/AFP)

• 5/30

  8 Mart 2025 - Dünya Kadınlar Günü'nde pek çok ülkede sokaklar eylemcilerle doldu. Dünyanın dört bir yanındaki kadınlar, meydanlarda omuz omuza vererek ayrımcılığa karşı dayanışma sergiledi. Kadınlar çeşitli konularda seslerini farklı şekillerde duyurdu. Örneğin Polonya'da kürtaj hakkı savunulurken Sırbistan'daki göstericiler yolsuzluk karşıtı eylemlere destek verdi. İspanya'nın başkenti Madrid'deki bir eylemcinin bu görüntüsü dikkat çekti. (Reuters)

• 6/30

  7 Mart 2025 - Avustralya'nın Coolangatta bölgesinde, Alfred Tropikal Kasırgası nedeniyle devasa dalgalar yükseliyor. Kasırga ülkenin doğu kıyılarına yaklaşırken on binlerce kişi tahliye edildi ve yaklaşık 84 bin evin elektriği kesildi. Alfred Kasırgası'nın cumartesi sabahı, Sunshine Coast, Gold Coast ve Avustralya'nın üçüncü büyük şehri Brisbane civarında karaya ulaşması bekleniyor. Bölgeyi 50 yıldır ilk kez vuracak olan kasırganın, saatte 130 km'ye varan rüzgar hızıyla ineceği tahmin ediliyor. (David Gray/AFP)

• 7/30

  6 Mart 2025 - Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel'deki Avrupa Konseyi binasına AB Zirvesi için gelen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'yle. AB üyesi ülkelerin liderlerini ABD'deki Donald Trump yönetiminin Ukrayna'daki savaş ve Avrupa'nın güvenliğiyle ilgili yaklaşımından doğan endişeleri ve izlenecek yolu tartışmak üzere bir araya getiren olağanüstü zirve Brüksel'de başladı. Olağanüstü zirve için bir araya geldiklerini belirten von der Leyen, "Avrupa'nın açık ve mevcut bir tehlikeyle karşı karşıya olduğunu gördüğümüz olağanüstü bir zamandayız ve Avrupa'yı kendisini savunabilecek ve koruyabilecek bir konuma getirmeliyiz." diye konuştu. (Omar Havana/AP)

• 8/30

  5 Mart 2025 - Ekim 2024'te Yafa'da İsraillilere karşı saldırı düzenlemekle suçlanan Filistinli bir adamın evi, işgal altındaki Batı Şeria'nın El Halil kentinde İsrail güvenlik güçleri tarafından havaya uçuruldu. İsrail'in İsraillilere karşı ölümcül saldırılar düzenlemekle suçlanan Filistinlilerin evlerini yıkma politikası var ve bunun caydırıcı olduğunu söylüyor. (Hazem Bader/AFP)

• 9/30

  4 Mart 2025 - Çin'in başkenti Pekin'deki Büyük Halk Salonu'nda bir görevli Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı öncesinde düzenlemeler yapıyor. Yasama organı Çin Ulusal Halk Kongresi (ÇUHK) ve danışma organı işlevini yerine getiren Çin Halk Siyasi Danışma Konferansının (ÇHSDK) eş zamanlı genel kurul toplantıları, 4-11 Mart'ta Pekin'de düzenleniyor. 5 yıllığına seçilen iki meclis, bu yıl 14. dönemlerinin 3. yıllık toplantılarını düzenliyor. Toplantılar, ülkenin yakın dönemdeki ekonomi stratejisi ve hedeflerini, iç siyaset ve dış politika önceliklerini ortaya koyması açısından kritik önem taşıyor. Ekonominin bu yılki toplantılarda gündemin odağında olması bekleniyor. Çin ekonomisi, dışarıda ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni iktidar döneminin getirdiği belirsizliklerin yanı sıra içeride istikrarsız iç talep, deflasyon eğilimi, gayrimenkul sektöründeki süregelen düşüş ve yüksek genç işsizliği gibi kronikleşen sorunlarla karşı karşıya. (Adek Berry/AFP)

• 10/30

  3 Mart 2025 - Orta Afrika ülkesi Angola'daki Luanda Karnavalı'nın üçüncü ve son gününde geçit töreni sırasında göstericiler performanslarını sergiledi. Bu yıl karnaval, 1-3 Mart'ta "Bağımsızlığın 50 Yılı" temasıyla düzenlendi. Karnaval Angola kültürünün bir kutlaması ve ülkenin en büyük kültürel festivallerinden biri. 1978'de yıllık bir gelenek haline gelen geçit törenine Angola'nın farklı etnik topluluklarından rengarenk kostüm ve makyajlarıyla dansçılar ve göstericiler katılıyor. Bir zamanlar ülke çapında düzenlenen karnaval gösterileri artık Luanda'da merkezileşmiş durumda ve ülkenin içinde bulunduğu mali sıkıntılar nedeniyle kutlamalar sönük geçiyor. Muhteşem petrol zenginliklerine rağmen Angola dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olmaya devam ediyor. Festival, iki yıllık pandemi arasının ardından 2023'te geri dönmüştü. (Marco Longari/AFP)

• 11/30

  2 Mart 2025 - Rusya ve bazı Doğu Slav ülkelerinde baharın gelişini müjdeleyen Maslenitsa Bayramı, bir haftalık kutlamaların ardından renkli etkinliklerle sona erdi. Bayramın son günü olan "Özür Günü" halkın bir araya gelerek birbirinden af dilediği ve kışa veda ettiği özel bir gün olarak kutlandı. Başkent Moskova’daki kutlamalarda, geleneksel kırmızı giysiler içindeki dansçılar, rengarenk şallar ve bayraklarla süslenmiş gösteriler sundu. Şehir meydanlarında büyük kalabalıklar toplanırken, festivalin en önemli ritüellerinden biri olan büyük bir kış kuklasının yakılması da gerçekleştirildi. Bu gelenek, kışın sona erdiğini ve doğanın yeniden uyanışını simgeliyor. Festival boyunca halk, geleneksel blini (krepler) yiyerek ve şarkılar söyleyerek kış mevsimini uğurladı. Kutlamalar, baharın bereketli ve huzurlu geçmesi için edilen iyi dileklerle son buldu. (Alexander Zemlianichenko/AP)

• 12/30

  1 Mart 2025 - Kiev'deki Bağımsızlık Meydanı'ndaki anıtta duran bir kadın, 2024'te Rus birlikleriyle savaşırken ölen oğlunu doğum gününde anıyor. Üçüncü yılını geride bırakan savaşı bitirme müzakerleri sürerken, dün ABD Başkanı Donald Trump'la görüşen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e "taviz verilmemesi" gerektiğini söyledi. Trump ve Zelenski'nin kameralar önünde tartıştığı görüşmede, nadir toprak elementleriyle ilgili masada olan bir anlaşma imzalanmadı ve planlanan ortak basın toplantısı iptal edildi (Roman Pilipey / AFP)

• 13/30

  28 Şubat 2025 - Yunanistan'ın en büyük demiryolu faciasının ikinci yıldönümü sebebiyle Atina'da düzenlenen protestolar sırasında çıkan çatışmalarda çevik kuvvet polisleri, göstericiler tarafından atılan molotof kokteyllerine karşı siper alıyor. 28 Şubat 2023'te 57 kişinin ölümüne neden olan tren kazasının yıldönümü için sendikaların yaptığı grev çağrısı nedeniyle ülkede özellikle ulaşımda aksamalar yaşandı. Yunanistan içinde ve yurtdışında en az 200 noktada düzenlenen eylemlerde onbinlerce kişi, iki trenin kafa kafaya çarpıştığı olayın nedenlerinin açıklanması talebiyle bugün sokağa çıktı. Başkent Atina'da toplanan halk "Adalet istiyoruz" sloganları atarak hükümete tepki gösterdi (Aris Messinis/AFP)

• 14/30

  27 Şubat 2025 - Rahibeler, Papa Franciscus'un tedavi gördüğü Gemelli Hastanesi'nin önünde, 2005'te hayataını kaybeden Papa II. Ioannes Paulus'un heykelinin yanında duruyor. 88 yaşındaki Papa Franciscus, 14 Şubat'ta Roma'daki Gemelli Hastanesi'ne yatırılmış ve iki akciğerinde zatürre olduğu tespit edilmişti. Önceki günlerde kritik durumda olduğu söylenen Papa'nın bugün sağlık durumunda küçük bir iyileşme olduğu açıklandı (Yara Nardi / Reuters)

• 15/30

  26 Şubat 2025 - Şili'deki elektrik kesintisinin ardından ilan edilen olağanüstü hal sırasında askerler, başkent Santiago'daki bir caddede devriye geziyor. Yaz mevsimindeki Şili'nin başkent de dahil büyük bir bölümünü etkileyen elektrik kesintisinin ardından dün ülkede OHAL ilan edildi. Devlet Başkanı Gabriel Boric dün akşam yaptığı konuşmada, kesintinin yaklaşık 8 milyon haneyi etkilediğini söyleyerek arızadan özel şirketleri sorumlu tuttu. Yurttaşların güvenliği için OHAL ve gece sokağa çıkma yasağının ilan edildiğini ekledi. Çoğu ev ve işyerine bugün elektrik verilmesinin ardından OHAL kaldırıldı (Javier Torres/AFP)

• 16/30

  25 Şubat 2025 - Marie-France Le Scouarnec, eski eşi olan emekli cerrah Joel Le Scouarnec'in Fransa'nın batısındaki Vannes'de yer alan ceza mahkemesinde görülen duruşmasına katılıyor. Fransa'nın en büyük çocuk istismarı davası olduğu düşünülen olayda Joel Le Scouarnec, yaklaşık 25 yıllık bir dönemde hastası olan 299 kişiye cinsel istismarda bulunmakla yargılanıyor. Çoğu çocuk ve bazıları o esnada baygın olan hastalara tecavüz etmek ya da cinsel saldırıda bulunma suçları isnat edilen 74 yaşındaki eski doktorun davasının 4 ay sürmesi bekleniyor. İkisi yeğeni olmak üzere 4 çocuğu istismar etmekten 2020'de suçlu bulunan Scouarnec halihazırda hapiste. Marie-France Le Scouarnec, eski eşine isnat edilen suçlardan habersiz olduğunu iddia etse de kurbanlardan ikisi aksini savunuyor (Damien Meyer/AFP)

• 17/30

  22 Şubat 2025 - Bulgaristan'ın milliyetçi Yeniden Doğuş Partisi'nin bir destekçisi, ülkenin Euro bölgesine katılma planlarına karşı başkent Sofya'da düzenlenen bir gösteri sırasında Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde'ın yanan büstünün ve AB bayrağının önünden geçiyor. Geçen ay parlamentodan güvenoyu alan yeni Bulgaristan hükümeti, Euro bölgesine katılma niyetlerini yinelerken Başbakan Rosen Jelyazkov, 1 Ocak 2026'da yeni para birimine geçilmesini amaçlıyor. Yeniden Doğuş Partisi'nin destekçileri, bugün başkentte düzenlenen protestolarda "İstifa" ve "Euro'ya Hayır" sloganları atarak AB binasına kırmızı boya, havai fişek ve molotof kokteylleri attı ve ön kapıyı ateşe verdi (Stoyan Nenov/Reuters)

• 18/30

  21 Şubat 2025 - Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin Bukavu kentindeki Dünya Gıda Programı deposunda yaşanan çatışmaların ardından bir adam, yanan kutu ve malzeme kalıntılarını karıştırıyor. Kongo'da iki eyaletin başkenti Bukavu ve Goma'yı ele geçiren 23 Mart Hareketi (M23) ilerleyişini sürdürüyor. Kongo Devlet Başkanı Felix Tshisekedi, ülkesinin doğusundaki savaş şiddetlenirken uluslararası destek arıyor. Geçen hafta Münih Güvenlik Konferansı'na katılan Tshisekedi "Ruanda uzun yıllar boyunca bu tür olayları defalarca provoke etti" diyerek M23'ü desteklediği söylenen komşusuna karşı önlem alınması çağrısı yaptı (Luis Tato / AFP)

• 19/30

  20 Şubat 2025 - Tazmanya Doğal Kaynaklar ve Çevre Bakanlığı'nın yayımladığı bu fotoğrafta yetkililer, ülkenin batı kıyısında Arthur Nehri yakınlarındaki bir sahilde karaya vuran ölü yunusları inceliyor. Veterinerler olay yerine koşarken çevre yetkilileri, 157 yunustan oluşan bir sürünün Avustralya'nın güneyindeki Tazmanya adasında uzak bir sahilde karaya vurmuş halde bulunduğunu söyledi. Tazmanya Çevre Bakanlığı, yunusların sahte katil balinalar diye bilinen ve kafataslarının orka benzeri şeklinden dolayı bu adı alan büyük bir yunus türünün üyeleri olduğunu açıkladı (AFP/Tazmanya Doğal Kaynaklar ve Çevre Bakanlığı)

• 20/30

  19 Şubat 2025 - Kanada'nın Ontario eyaletindeki Toronto Pearson Uluslararası Havalimanı'nda Air Canada'ya ait bir uçak kalkış yaparken, vinçler 4819 sayılı Delta Havayolları uçağının enkazını kaldırıyor. 17 Şubat'ta acil iniş sırasında ters dönen uçak alevler içinde kalmıştı. Uçaktaki 80 yolcunun tamamı kazadan sağ kurtulurken, 21 yolcu hastaneye kaldırılmıştı. Görgü tanıklarının aktardığı bilgilere göre uçak, iniş sırasında sağ kanadını kaybetti ve uçağın sağa doğru devrilmesine yol açan bir dizi olay yaşandı. Delta, uçaktaki yolculara 30'ar bin dolar tazminat teklif etti (Arlyn McAdorey/AP)

• 21/30

  18 Şubat 2025 - Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokakları kaplayan çadırların yanından geçiyor. İsrail'le Hamas arasındaki ateşkes anlaşması sürerken Filistinliler, Gazze'nin kuzey bölgelerine geri dönüyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 17 Şubat'ta yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistin topraklarında yaşayan 2 milyondan fazla kişinin yerlerinden edilmesini içeren Gazze planına "bağlı" olduğunu söylemişti (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 22/30

  17 Şubat 2025 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin doğusunda devam eden çatışmalar nedeniyle yerlerinden edilenler Cyangugu'daki Rusizi 1 sınır karakolunda Kongo'nun Bukavu şehrinin 23 Mart (M23) hareketi tarafından ele geçirilmesinin ardından ülkeye dönmek için sıraya giriyor. Afrika Birliği, çatışmalarla parçalanmış ülkenin dağılabileceğine dair artan korkuları vurgularken, 16 Şubat 2025'te Ruanda birlikleriyle müttefik olan M23 savaşçıları, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin doğusundaki bir başka önemli şehrin merkezine girdi. Savaşçıların 14 Şubat 2025'te Güney Kivu eyaletinin başkenti Bukavu'nun dış mahallelerine ulaşmasından bu yana çok sayıda kişi kaçtı. Bu şehir Kongo silahlı kuvvetleri tarafından zar zor savunuluyordu. 1 milyon nüfuslu şehrin düşmesiyle M23, Ocak 2025 sonunda komşu Kuzey Kivu eyaletinin başkenti Goma'yı ele geçirmesinin ardından M23'e Kivu Gölü'nü kontrolü altına aldı (Luis Tato/AFP)

• 23/30

  16 Şubat 2025 - Aleksey Navalni'nin ölüm yıldönümünde Moskova'daki mezarına çiçekler bırakıldı. Rus muhalefet lideri Aleksey Navalni, hapis cezasını çektiği Kuzey Kutup Dairesi ceza kolonisinde bir yıl önce hayatını kaybetmişti. AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, "Aleksey Navalni özgür ve demokratik bir Rusya için hayatını verdi" dedi. Almanya Şansölyesi Olaf Scolz da X'te, Navalni'nin "Rusya'da özgürlük ve demokrasi adına mücadele ettiği için" öldüğünü yazdı (AP)

• 24/30

  15 Şubat 2025 - İkiz panda yavruları, Hong Kong'daki Ocean Park adlı eğlence parkında düzenlenen törende oynuyor. 15 Ağustos 2024'te dünyaya gelen ikizlerin annesi Ying Ying, doğum yaptığı bilinen en yaşlı panda olmuştu. Bugün 6 aylık olan yavruların ismini belirlemek üzere, Hong Kong lideri John Lee'nin de katılımıyla Ocean Park'ta bir kutlama töreni düzenlendi ve ikizlere isim verme yarışması başlatıldı. Yurttaşlar parkın internet sitesinden önerilerini yazıyor. Halihazırda "abla" ve "küçük erkek kardeş" diye anılan yavruların ismi bu yılın ilk yarısında açıklanacak (Lam Yik / Reuters)

• 25/30

  14 Şubat 2025 - Fransa'nın başkenti Paris'te bir kadın Sevgililer Günü'nde Eyfel Kulesi karşısında kalp şeklinde balonlar tutuyor. Dünya genelinde çiftlerin hediye ve çiçeklerle birbirine sevgilerini gösterdiği 14 Şubat Sevgililer Günü'nün kökeni tam olarak bilinmese de Antik Roma'nın şubatta kutladığı Lupercalia festivaline dayandığı tahmin ediliyor. Festivalin 5. yüzyılda yasaklanmasının ardından Aziz Valentin Günü kutlanmaya başlandı ve çeşitli toplumlarda Sevgililer Günü bu isimle anılıyor. Fransa ve İngiltere'de 14 Şubat'ın kuşların çiftleşme mevsiminin başlangıcı olduğuna inanılmasıyla 14. yüzyılda Aziz Valentin Günü aşkla ilgili bir gün halini aldı (Ian Langsdon/AFP)

• 26/30

  13 Şubat 2025 - Almanya'nın Münih kentinde bir araç kalabalığa daldı. En az 28 kişinin yaralandığı belirtilirken sürücü de gözaltına alındı. Yetkililer yaralılardan bazılarının durumunun ağır olduğunu açıkladı (Wolfgang Rattay/Reuters)

• 27/30

  12 Şubat 2025 - Ducati Lenovo'nun İspanyol sürücüsü Marx Marquez, Tayland'daki Buriram Uluslararası Pisti'nde. MotoGP'de takımlar 2025 sezonu öncesinde testlere başladı. Sezonun ilk yarışı 28 Şubat'ta Tayland'da yapılacak (Manan Vatsyayana/AFP)

• 28/30

  11 Şubat 2025 - Çin'in Harbin kentinde düzenlenen 9. Asya Kış Oyunları'nda Japonya kadınlar takımı sürat pateninde mücadele ediyor. Dün gerçekleştirilen ve Harbin Uluslararası Konferans, Spor ve Sergi Merkezi'nde 8 bin kişinin izlediği açılış töreninde ev sahibi Çin'in Devlet Başkanı Şi Cinping, Asya Kış Oyunları'nın başladığını duyurmuştu. 14 Şubat'a kadar sürecek organizasyonda, Asya federasyonlarına bağlı 34 ülke ve bölgeden 1200'den fazla sporcu mücadele edecek (Aaron Favila/AP)

• 29/30

  10 Şubat 2025 - Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da Örümcek-Adam maskesi takmış bir öğrenci, Kasım 2024'te Novi Sad'daki tren istasyonunda gerçekleşen ölümcül kazayı protesto ediyor. Tren istasyonunda 1 Kasım 2024'te beton sundurmanın çökmesi sonucu meydana gelen ve 15 kişinin hayatını kaybettiği kazanın ardından hükümete tepkili olan öğrenciler düzenli olarak protesto düzenliyor. Sırbistan Başbakanı Milos Vucevic, kaza sonrası hükümete tepki gösterilerinin ardından istifa kararı aldığını bildirmişti (Stoyan Nenov/Reuters)

• 30/30

  9 Şubat 2025 - Şii İsmaili Müslümanların 49. imamı ve ruhani lideri IV Ağa Han Prens Kerim el-Hüseyni'nin tabutu, Mısır'ın güneyindeki Asvan kentinde Nil nehrinin batı yakasında bulunan Ağa Han Türbesi'ne defnedilmek üzere tekneden indirildi. 88 yaşındaki Prens Kerim el-Hüseyni 4 Şubat 2025'te öldü. Hz. Muhammed'in soyundan geldiği kabul ediliyordu ve İsmaili mezhebinin 49. imamı olarak neredeyse ilahi bir statüye sahipti. Halefini müjdelemek üzere gelecek hafta tören düzenlenmesi planlanıyor (AFP)

Afganistan'a barış ve istikrarın dönüp dönmeyeceğiyle ilgili sorunun cevabı hala bilinmiyor. Sürgüne kaçmaya cesaret eden Afganlar için ayrılma kararı belki de bilinmeyenden gelen tatsız sürprizlerden kaçınma arzusudur.

Ancak Afganistan ile barış ve istikrar arasındaki mesafenin hala uzun olduğu ve yıkıcı iç savaşlardaki payının henüz bitmediği görülüyor.

İktidar çatışmasının çeşitli tarafları arasında iç uzlaşı, ilk koşul. Gücü barışçıl bir şekilde paylaşmak için fikir birliği ve rıza bir zorunluluk.

Peki, diğer taraflar Taliban'ın iktidarı tekeline almasını kabul edecekler mi?

Afganistan'ın komşuları başka iç savaşların patlak vermesini ve yerinden edilmiş insanların kendi topraklarına akın etmesini kabul edecekler mi?         

Afgan satranç tahtası, Taliban hareketinin kontrolü tekrar ele geçirmesinden sonra bile, bildiğimiz gibi, hala belirsiz bir siyasi ve askeri durumda.

Taliban hareketi, bugün en güçlü taraf olsa da, tek taraf değil. Bu coğrafi açıdan engebeli, kabilesel ve politik açıdan karmaşık arazideki aktörlerin çokluğu, oyunun kurallarının yeni gerçekliğin gereksinimlerine göre değişeceği anlamına geliyor.

ABD 20 yıl sonra çekilerek sahayı terk etti. Ondan önce Sovyetler mağlup olarak sahadan ayrılmıştı. Sovyetlerden önce de İngilizler ve uzun işgalci listesindeki diğer uluslar mağlup olarak ayrıldılar ve Afganlar kaldılar.

ABD'nin geri çekilmesi aşamasının gerçekliğinden ortaya çıkacak komplikasyonlarla yüzleşmek ve sonuçlarına katlanmak yalnızca onların sorumluluğudur.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Harun Yılmaz

Şarku'l Avsat