Bombardımanlarla geçen iki hafta sonrasında ilk kez, İsrail ve Gazzeli Filistinliler arasındaki çatışmalarda ateşkes sağlandı. Mısır anlaşmaya aracılık yaparken, ABD de uzaktan sessizce teşvik verdi. Fakat ateşkes bir süreliğine daha fazla zayiat verilmesinin önüne geçse de çözmek bir yana hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Tartışmalı bölge ve güçler arasındaki muazzam dengesizlik, mevcut koşullar çerçevesinde istikrar bir tarafa kalıcı barış bile olmayacağını garanti ediyor.

Üstelik her zaman olduğu gibi bu çatışmada da insani ve maddi kayıplar orantısız biçimde Filistinliler tarafından verilirken (12 İsrailliye karşı 200'den fazla kişi öldürüldü, çok daha fazlası yaralandı ve altyapı çok daha büyük ölçekte hasar gördü) geride kalan iki hafta bir kez daha İsrail'i ahlaki açıdan mağlup konumuna getirdi.

İsrail uluslararası haberlerde pandemiyle mücadelede bir dünya lideri olarak yer alırken ve kendisini diğer yerler gibi bir tatil güzergahı olarak tanıtmaya çalışırken, şimdi başladığı noktaya geri döndü. İsrail bir saldırganın imajına sahip: Kadın ve çocuk katili bir zorba.

Bu noktada (asırlık argümanın hangi tarafında olursanız olun) şunu mutlaka sormanız gerekiyor: İsrail kendine neden, neden bunu yapıyor, gerçekten başka yol yok mu? Büyük bir isteksizlikle şunu söylemeliyim, mevcut şartlarda başka yol olduğundan emin değilim ya da en azından İsrail'in takip etmeye ikna edileceği başka bir yol yok.

Birçok İsrailli, bu görüntülerin en başta yer almasının sebebinin medya önyargısı olduğu itirazında bulunacaktır: Çekilen acının direnişten daha etkili fotoğraflar yarattığı, "kimin başlattığı" sorusunun manasız kaldığı... sebep Kudüs'ün geleneksel açıdan Arap olan kesimindeki tahliye tehdidi miydi yoksa Mescid-i Aksa'nın içindeki ve civarında gerçekleştiği iddia edilen provokasyonlar mı? Acaba Hamas yönetimindeki Gazze'deki militanlar roket stoklarının bir kısmını Tel Aviv Havalimanı’nın bulunduğu yön dahil farklı yönlere fırlatmasaydı belki her şey yatışmış olur muydu? Peki İsrail şimdi ne yapacak?

İsrail'in Gazze'nin altındaki ve çevresindeki tünel ağını imha etme kararı, Hamas'ın temsil ettiği tehlikeye nazaran her bakımdan fırsatçı bir hamle miydi? Filistinliyseniz veya kendisini tarafsız bir gözlemci olarak tanımlıyorsanız kulağınızda muhtemelen bir "evet" ve eğer birçok İsrailliden biriyseniz bir "hayır" sesi çınlıyor olmalı.

İsrail'i ziyaret etmeye başladığımdan beri yaklaşık 40 yıl içinde çok fazla şey büyük ölçüde şey iyi yönde değişti ama çok fazlası da aynı kaldı. Yaşam standartları ölçülemeyecek derecede yükseldi. Altyapı dönüştürüldü. İsrail'in şehirleri modern ulaşım ve modern sanitasyonun tadını çıkarıyor; mükemmel yollar, makul konutlar, iyi derece sağlık ve sosyal hizmetleri var. Yüksek teknolojinin en iyilerine, dünya çapında üniversitelere ve çok sayıda yerli girişimciye sahip. İsrail çölde çiçek açtırdı, Tanrı aşkına, avokado bile ihraç ediyor. Bir ziyaretçi olarak artık 1950'lerde mahsur kalmış bir kibbutz'un (İsrail’de ortaklaşa kullanılan yerleşim bölgelerine verilen isim -ed.n.) komünal zorlukları ile köhne bir uluslararası otel zinciri arasında seçim yapmak zorunda değilsiniz. İsrail birinci sınıf tatil köylerine ve alışveriş merkezlerine sahip.

Sonrasında, bir ziyaretçi olarak söz konusu alışveriş merkezinin girişine geldiğinizde silahlı bir güvenlik görevlisi ve havalimanı tarzı x-ray cihazıyla karşılaştığınızda, dünyanın en yüksek güvenlik bilincine sahip ülkelerinden birinde olduğunuzu hatırlarsınız ki bu güvenlik bilincinin bir nedeni var. İsrail, 1948’de modern bir devlet olarak kuruluşundan bu yana kendi varlığı için endişeli. İlk yerleşimcilerinin çoğu Yahudi Soykırımı’ndan veya Kuzey Afrika’daki savaşlar ve zulümden sağ kurtulmuştu. İsrail’in bugün tadını çıkardığı demokrasi ve refah için en büyük övgüyü ise bu ilk yerleşimcilerin çocukları hak ediyor.

Yine de İsrail modern bir devlet görünüm ve donanımına sahip oldukça, potansiyel düşmanlarla çevrili bir Yahudi devleti kökenlerinin çeşitli katmanlarındaki uyumsuzluk da o kadar büyüyor görünüyor. Bugünün perspektifinden, İsrail'in 1967 savaşındaki zaferi öncesi tamamen meşrulaştırılmış olan kuşatılma zihniyetini haklı çıkarmak zor görünüyor. Son teknolojiye sahip askeri gücü (varsayılan ancak ilan edilmemiş nükleer kapasitesi dahil) İsrail’i kesinlikle yenilmez kılıyor. Ancak güvenlik mecburiyeti (erkek ve kadınlar için zorunlu askerlik hizmeti, çok sayıda yedek asker ve düzenli sivil savunma tatbikatları dahil) her şeye tesir ediyor. Bu arada, bu denli verimli bir organizasyon, aşılama başarısının da nedenlerinden biri.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 2/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 3/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 4/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 5/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 6/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 7/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 8/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 9/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 10/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 11/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 12/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 13/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 14/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 15/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 16/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 17/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 18/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 19/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 20/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 21/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 22/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 23/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

• 24/30

  13 Ekim 2024 - Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Kagurazaka mahallesinde düzenlenen Cadılar Bayramı öncesi etkinliğine katılanlar kedi temalı kostümlerini giyip "Bake Neko" (Doğaüstü Kedi) festivaline katıldı. Bake Neko, 2010'dan bu yana her yıl ekim ortasında düzenleniyor. Kagurazaka'da kedi temalı bir geçit töreni düzenlenmesinin nedeni, ünlü Japon romanı "Ben Bir Kediyim"in yazarı Natsume Soseki'nin bu bölgede yaşamış olması (Philip Fong/AFP)

• 25/30

  12 Ekim 2024 - Hindistan'ın Haryana eyaletinde, Hindu tanrısı Hanuman gibi giyinen kişiler, Dussehra festivali için düzenlenen geçit töreninde dans ediyor. Her yıl kutlanan festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini simgeliyor. Ancak bu yıl Bangladeş'teki Dussehra kutlamaları Hindulara karşı artan saldırıların gölgesinde kaldı. Ülkede 1 Ekim'den bu yana kutlamalarla bağlantılı 35 şiddet olayı yaşandığı bildirilmişti. Hindistan, Bangladeş'teki Hindu tapınaklarına yönelik saldırıları kınayarak komşu ülkeye tüm azınlıkların güvenliğini sağlama çağrısı yaptı (Anushree Fadnavis/Reuters)

• 26/30

  11 Ekim 2024 - Milano'daki iklim değişikliği ve Filistin'e destek eylemine katılan İsveçli aktivist Greta Thunberg slogan atıyor. Thunberg'in kurulmasına destek verdiği iklim değişikliği hareketi Fridays For Future'ın düzenlediği yürüyüşe, binin üzerinde kişi katıldı. Protestoda, Filistinlilerin simgesi haline gelmiş kefiye adlı geleneksel atkıyı takan Thunberg, "Filistinlilerin onlarca yıldır apartheid rejiminin boğucu baskısı altında yaşadığını" söyledi. Küresel ısınmayla silah endüstrisi arasındaki ilişkiye vurgu yapan aktivist "İklim adaleti mücadelesi, fosil yakıt endüstrisine karşı olduğu kadar, silah endüstrilerine, askerileşmeye ve doğal kaynakların aşırı çıkarılmasına karşı da bir mücadeledir" dedi (Piero Cruciatti/AFP)

• 27/30

  10 Ekim 2024 - Milton Kasırgası ABD'nin Florida eyaletinde yıkıma yol açtı. Şiddetli yağmurlar ve rüzgarlar sonucu evler yıkıldı ve milyonlarca kişi elektriksiz kaldı. İç Güvenlik Bakanlığı en az 10 kişinin öldüğünü açıkladı. Yetkililer rüzgarların hızının saatte 150 kilometreye ulaştığını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Yardım yolda ancak gelene kadar, yerel yetkilileriniz dışarı çıkmanın güvenli olduğunu söyleyene kadar yerinizde kalın" dedi (Bryan R. Smith/AFP)

• 28/30

  9 Ekim 2024 - Milton Kasırgası'nın Havana'dan geçişi şiddetli yağmurlara neden oldu. Helene Kasırgası'nın üzerinden iki hafta geçmemişken yeni bir kasırga ABD'nin Florida eyaletine doğru yaklaşıyor. Bugün eyalete ulaşması beklenen kasırga öncesinde eyalette yıllardır görülmediği kadar büyük bir tahliye çalışması yürütülüyor. ABD Başkanı Joe Biden, Milton Kasırgası’nın "Son 100 yılda ABD’deki en kötü fırtınalardan biri" olabileceği uyarısında bulundu. Milton Kasırgası'nda rüzgarların saatte 270 km hıza ulaşabileceği söyleniyor (Yamil Lage/AFP)

• 29/30

  8 Ekim 2024 - Yokoluş İsyanı Cape Town, Güney Afrika'nın başkentinde gerçekleşen Afrika Petrol Haftası Konferansı'nın düzenlendiği salonun önünde, fosil yakıtların süregelen kullanımını böyle protesto etti (Rodger Bosch/AFP)

• 30/30

  7 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinli bir çocuk, İsrail saldırıları sonucunda yıkılmış binanın üzerinde. 1 yıl önce bugün Hamas, İsrail'e gerçekleştirdiği saldırıda 1139 kişiyi öldürmüş ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almıştı. Aradan geçen bir senede İsrail, Gazze'de en az 41 bin 870 kişiyi öldürdü ve bu sayının aslında çok daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Binlerce kişi yıkılan binaların enkazı altında kaldı ya da kendilerinden haber alınamıyor. Binlercesinin daha devam eden bombardıman ve İsrail'in savaşının yarattığı koşullar nedeniyle ölmesi muhtemel. Son 12 aydaki gelişmelerle Ortadoğu bir kez daha topyekün savaşın eşiğine geldi (Mohammed Salem/Reuters)

Evet, İsrail ve komşuları arasında ahenksizlik var. Suriye 10 yıldır savaş halinde. Lübnan krizden krize savruluyor. Ürdün ve Mısır'ın gelişimi Arap Baharı’ndan bu yana durdu. Aynı zaman zarfında Filistin başkenti Ramallah'ta yaşam önemli ölçüde gelişse de İsrail'in büyük kısmı bariz biçimde Avrupa'daki çoğu ülkeden ayırt edilemeyen birinci dünya ülkesi halini aldı.

Ancak uyumsuzluk aynı zamanda İsrail'in içinde de mevcut. Yahudi ağırlıklı ve Arap ağırlıklı alanların yaşam standartları arasında olduğu için bu kısmen maddi bir durum. Bir zamanlar Doğu Kudüs'ün kentin geri kalanıyla bir bütünün parçasını oluşturduğu yerde artık bu yok. İkisi arasındaki geçiş, Avrupa'dan Ortadoğu'ya geçmek anlamına geliyor. Ancak ortak dokuyu yırtmakla tehdit eden kültürel ve demografik baskılar da söz konusu.

Ortodoks Yahudiler eskisinden daha büyük ve daha ayrık bir topluluk oluştururken, askerlik hizmetinden, yani ulus inşası deneyiminden tartışmalı biçimde muaf tutuluyorlar. Ortodoks Yahudilerin ve Arap İsraillilerin daha yüksek doğum oranları, ana akım Yahudi çoğunluğun orantısal biçimde küçüleceği anlamına geliyor.

İşte bu çoğunluk kendi adına, sadece nüfuzun azalmasından değil, aynı zamanda (Yahudi Soykırımı’ndan kurtulanların sonuncuları ve onların ilk ağızdan tanıklıkları bu hayattan göçerken) Soykırım tecrübesi gibi İsrail'in kuruluş mitlerinin yok olabileceğinden korkuyor. Kudüs'teki son şiddet olayları ve Gazze'den gelen roketler sonrası Lod'da ve karışık Yahudi-Arap nüfusuna sahip diğer yerlerde patlak veren şiddet, geleceğe dair tedirgin edici örtülü bir anlatım sunuyor.

İsrail bir bakıma, en son teknolojiye sahip savunması ve devlet olarak hazırlığı sayesinde hiç olmadığı kadar güvende. Ancak, İsrail'in tüm dünyadaki Yahudiler için son, belki de tek güvenli sığınak olduğu fikri (Avrupa'da Yahudi karşıtlığının yeniden ortaya çıkmasıyla güçlenen bir görüş) gibi, İsrail'in kuşatılmış olma zihniyeti birçok yönden değişmedi.

Bu güvensizlik hissi sürdüğü müddetçe, Gazze'den gelen saldırılara yıkıcı ateş gücüyle karşılık verilmesi uluslararası onay aramaya baskın gelecektir. Nitekim, İsrail'den görüldüğü üzere, alternatif olmayacak. Ancak zorluklar burada bitmiyor. İsrail dışarıdan ve içeriden ne kadar kuşatılmış hissederse hem kendi güvenliği hem de Yahudi kimliği için o kadar korumacı hale gelmesi muhtemel. Bu da İsrail'i sık sık olduğu üzere uluslararası akıntıya karşı yüzer konumda bırakacak.

Tam da pek çok gelişmiş ülke giderek daha laik ve etnik açıdan daha karışık hale gelirken görünüşe göre İsrail bu eğilimi bozmaya çalışıyor. Bu işleri hiç kolaylaştırmayacak: Ne İsrail ne bölge ne de yurt dışında sayısı azalan dostları açısından.

https://www.independent.co.uk/independentpremium/voices

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik