Birleşik Krallık, Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin'in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech'in Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile geliştirdiği yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısının yaygın kullanımına onay verdi.

BBC'nin haberine göre, Birleşik Krallık İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu, "BNT162b2" aşı adayının yaygın kullanım için güvenli olduğunu bildirdi.

Böylece Birleşik Krallık Kovid-19'a karşı geliştirilen bir aşı adayına onay veren ilk ülke oldu.

Onayın ardından gelecek haftadan itibaren yüksek öncelikli gurupların aşılanmasına başlanması bekleniyor.

Birleşik Krallık daha önce aşıdan 40 milyon doz satın almak üzere ön anlaşma yapmıştı. 

Tescillenen ilk Kovid-19 aşısı

Mesajcı Ribo Nükleik Asit (mRNA) temelli aşı adayı, dünyada tescillenen ilk Kovid-19 aşısı oldu.

Aşı, 10 ay gibi kısa bir sürede klinik öncesi geliştirme çalışmaları ve 3 aşama klinik denemeleri tamamlayarak onay almayı başardı.   

Aşı, formülündeki RNA bileşim sayesinde Kovid-19'u etkisiz kılan kan şekeri enzimleri ile alımlayıcı-bağlayıcı İmmünoglobulin G antikorlarını harekete geçirmeyi, hücre düzeyinde bağışıklık tepkisi yaratan CD4+ ve CD8+ glikoproteinlerini artırmayı amaçlıyor.

ABD'de Pfizer, Çin'de Fosun Pharma ilaç firmalarının üretim lisansını aldığı aşı adayı için 1'inci ve 2'nci aşama klinik denemelerinin Almanya’da yürütülmesinin ardından 27 Temmuz’da ABD, Arjantin ve Almanya’nın aralarında olduğu ülkelerde 30 bin sağlıklı gönüllünün katılması hedefiyle 3. aşama klinik denemeler başlatılmıştı.

Virüse karşı yüzde 95 etkili

Pfizer ve BioNTech, 18 Kasım'da 3'üncü aşama klinik denemelerini tamamladığını, aşı adayının virüse karşı bağışıklık sağlamada yüzde 95 etkili olduğunu bildirmişti.

Şirketler, aşı adayının acil kullanımına izin verilmesi için ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) ile Avrupa İlaç Ajansına (EMA) başvurularda bulunmuştu.

Çok sayıda ülke ön anlaşmalar yaptı

Şirketler, aşının tedariki için ABD, Avrupa Birliği (AB), Birleşik Krallık, Kanada ve Japonya ile anlaşmalar yaptı. ABD hükümeti, aşı adayının başarılı olması halinde 100 milyon doz aşı satın almak için 1,95 milyar dolar taahhüt ederken, AB Komisyonu aşıdan 300 milyon doz, İngiltere 40 milyon doz, Kanada 20 milyon doz, Japonya ise 120 milyon doz satın almak üzere ön sözleşme imzalamıştı.

Türkiye 25 milyon doz almayı planlıyor

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 25 Kasım'da, Türkiye'nin aşı adayından, 1 milyonu aralıkta olmak üzere kış aylarında 25 milyon doz satın almak üzere görüşmeler yürüttüğünü açıklamıştı.

Şirket, aşıdan 2020 sonuna kadar 100 milyon ve 2021 sonuna kadar ise yaklaşık 1,3 milyar doz üretmeyi planlıyor.

AA